هشتمین جلد از مجموعه «روزنامه خاطرات ناصرالدین شاه» به کوشش محمد عبد امین و از سوی بنیاد موقوفات افشار روانه کتابفروشی‌ها شد.

هشتمین جلد از مجموعه روزنامه خاطرات ناصرالدین شاه محمد عبد امین

به گزارش کتاب نیوز به نقل از تسنیم، ناصرالدین‌شاه قاجار که در سال 1264 هجری قمری در قصر محمدیه در حوالی باغ فردوس به سلطنت نشست، چهارمین شاه قاجار و یکی از مهمترین شاهان این سلسله پادشاهی در ایران بود. ناصرالدین‌شاه نامش همواره با اتفاقات تلخ، تکان‌دهنده و عجیب در تاریخ عجین شده است؛ از قتل امیرکبیر گرفته تا قرادادهای مختلف و جنبش تنباکو و گردآمدن 85 زن در اندرونی و ... . با این حال، او پادشاه اولین‌ها هم هست. شاید باورش سخت باشد، اما ناصرالدین‌شاه در کنار همه این معایبی که در دوران سلطنتش داشت، دستانی هنرمند هم داشت. او نقاشی می‌کشید، زبان فرانسه را تمرین می‌کرد، خاطرات و سفرنامه‌هایش را نوشت، گاه شعر می‌سرود و ... .

در این میان، یادداشت‌ها و خاطراتی که از او به دست ما رسیده، شاید بهترین منبع برای شناخت شاه صاحب قران باشد. عمده متون تاریخی که در دوره قاجار توسط ایرانی‌ها نوشته شده، به دلیل استبداد حاکم، خالی از تملق و چاپلوسی نیست؛ به همین دلیل خاطرات ناصرالدین شاه که به قلم خود او نوشته شده، می‌تواند در شناخت بیشتر و بهتر او کمک حال مخاطب امروز باشد. خاطراتی که کوتاه و ساده و با دقت به جزئیات امور نوشته شده‌اند. از سوی دیگر، از گذر این یادداشت‌ها می‌توان ایران دوره قاجار را از منظری جدید و از چشم سلطانی دید که یکی از شاهان تأثیرگذار در سلسله قاجار و بر سرنوشت ایران بود.

مجید عبد امین که در چند سال اخیر مجلدات دیگری از «روزنامه خاطرات ناصرالدین شاه» را منتشر کرده، در هشتمین جلد از این مجموعه خاطرات شاه قاجار از شوال 1288 تا ذیحجه 1290 را عرضه کرده است. از دیگر بخش‌های خواندنی این کتاب، سفرنامه اول شاه به فرنگ است.

در این اثر شرح مسائل روزانه و جاری مملکتی، گزارشی از سفر ییلاقی سه ماهه شاه به کناره دریای مازندران، شرح شش ماه اقامت او در تهران و آماده‌سازی و مقدمات سفر سال بعد به اروپا، حرکت کاروان شاهی به سمت انزلی و در نهایت شرح وقایع سفر به اروپا است. این جلد از این جهت که بخشی از کتاب شرح نخستین سفر یک پادشاه ایرانی به مقصد کشورهای اروپایی است، اهمیت خاصی دارد.

بنیاد موقوفات افشار هشتمین جلد از این مجموعه را در 723 صفحه به قیمت 150 هزار تومان در دسترس علاقه‌مندان به کتاب و کتابخوانی قرار داده است.

................ هر روز با کتاب ...............

بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...
معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...