به گزارش فارس،‌ محمد حنیف از معدود داستان‌نویسان ایرانی است که در کنار فراگیری مداوم اصول و تئوری‌های داستان نویسی به مثابه یک حرفه جهد و تلاش بسیاری برای به کار گرفتن این آموخته‌ها در جریان تولیدات ادبی خود دارد و در کنار آن به صورتی مجدانه نیز در آثار ادبی روزگار خود به دنبال کشف روزنه‌هایی از کشف و شهود‌های تئوریک و فضاساز‌های بکر و دست‌نیافتنی در داستان‌نویسی است.

حنیف در تازه‌ترین اثر داستانی خود با عنوان «با اعمال شاقّه» نیز همین مسیر را در پیش گرفته است. او در این داستان بلند نوعی رئالیسم جادویی منحصر به خودش را به پیش روی مخاطبانش قرار می‌دهد و تمام تمهیدات بعضا بومی شده توسط خود را برای ساختاردادن به این داستان به کار می‌بندد.

رمان «با اعمال شاقّه» داستان فردی است که در خلال مرور خاطرات خود بخش‌هایی از زندگی، افراد و موقعیت‌های متعدد و متناوب و در عین حال پیجیده و عجیب در زندگی خود را پیش روی مخاطبش قرار می‌دهد و او را به هزارتوی داستانی خود می‌برد.

طنز نهان پیچیده در تار و پود این روایت در کنار تعلیق متوازن موجود در نثر رمان و نیز ایجاد کشش روایی به واسطه تلفیق متن و تصویر و نیز ساده‌نویسی منحصر به فردی که در آثار دیگر او نیز می‌شود از آن سراغ گرفت دست در دست هم «با اعمال شاقّه» را به یک رمان قابل اعتنا و خواندنی مبدل کرده است.

در کنار تمام این موارد، حنیف اصرار زیادی برای نمایش جهان‌بینی خاص خود در دل داستان‌هایش دارد؛ جهان‌بینی‌ای که بر پایه نگاه منتقدانه بر ساختارهای رایج شده در زیست بوم خانواده ایرانی و فرهنگ حاکم بر آن ساخته و پرداخته شده است.

«با اعمال شاقّه» با چنین رویکردی، مخاطب خود را با سبک‌بالی به درون ساختارهای زیستی خانواده‌های کلاسیک ایرانی برده و صرف‌نظر از موقعیت اقتصادی  و به قصد نقد نگاه فکری آنها، تصویری اغراق‌نشده و در عین حال بسیار رئال از بافتار رفتاری و ذهنی آنها را به نمایش می‌کشد و از این رهگذر سعی می‌کند داستان خود را به سرمنزل مقصود خود هدایت کند.

با عنایت به چنین اتفاقی باید رمان «با اعمال شاقّه» را رمانی هدفمند برشمرد؛ رمانی که نویسنده آن به خوبی می‌داند که هر جمله و کلمه ‌آن با چه نیتی در کنار هم قرار گرفته است و قرار است منجر به چه نتیجه‌ای شود. در مقابل، مخاطب رمان نیز در مواجهه با چنین اثری به نیکی خود را مشتاق همراهی با ماجرا و به فرجام رساندن آن می‌بیند که برای یک رمان فارسی این امر، بسیار مهم و قابل اعتناست.

کتاب نیستان، رمان «با اعمال شاقّه» را در ۳۰۰ صفحه و با قیمت ۶۰۰۰۰ تومان منتشر کرده است. 

................ هر روز با کتاب ...............

دوران قحطی و خشکسالی در زمان ورود متفقین به ایران... در چنین فضایی، بازگشت به خانه مادری، بازگشتی به ریشه‌های آباواجدادی نیست، مواجهه با ریشه‌ای پوسیده‌ است که زمانی در جایی مانده... حتی کفن استخوان‌های مادر عباسعلی و حسینعلی، در گونی آرد کمپانی انگلیسی گذاشته می‌شود تا دفن شود. آرد که نماد زندگی و بقاست، در اینجا تبدیل به نشان مرگ می‌شود ...
تقبیح رابطه تنانه از جانب تالستوی و تلاش برای پی بردن به انگیره‌های روانی این منع... تالستوی را روی کاناپه روانکاوی می‌نشاند و ذهنیت و عینیت او و آثارش را تحلیل می‌کند... ساده‌ترین توضیح سرراست برای نیاز مازوخیستی تالستوی در تحمل رنج، احساس گناه است، زیرا رنج، درد گناه را تسکین می‌دهد... قهرمانان داستانی او بازتابی از دغدغه‌های شخصی‌اش درباره عشق، خلوص و میل بودند ...
من از یک تجربه در داستان‌نویسی به اینجا رسیدم... هنگامی که یک اثر ادبی به دور از بده‌بستان، حسابگری و چشمداشت مادی معرفی شود، می‌تواند فضای به هم ریخته‌ ادبیات را دلپذیرتر و به ارتقا و ارتفاع داستان‌نویسی کمک کند... وقتی از زبان نسل امروز صحبت می‌کنیم مقصود تنها زبانی که با آن می‌نویسیم یا حرف می‌زنیم، نیست. مجموعه‌ای است از رفتار، کردار، کنش‌ها و واکنش‌ها ...
می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...