کتاب «کاخواره نایین» با زیر عنوان طلیعه دیوارنگاره‌های مکتب اصفهان نوشته سعید خودداری‌نایینی منتشر شد.

به گزارش ایبنا، این کتاب در 6 فصل و با تاکید و تمرکز بر تحلیل تاریخی نگاره‌های خانه پیرنیا نوشته شده است. در این اثر زمینه‌ تاریخی ساخت این بنای شاهانه و مالکیت تاریخی آن مورد بررسی قرار گرفته است سپس با مروری بر دیوارنگاره‌های دوره صفوی به روش‌ها و نمونه‌هایی از هنر دیوارنگاری قرن دهم اشاره شده است.

خانه تاریخی پیرنیا به عنوان یکی از مهمترین بناهای سنتی شهر نائین الگوی، مهم معماری و هنری خانه های تاریخی منطقه و کویر مرکزی ایران محسوب می‌شود. این خانه متعلق به دوران صفویه بوده و از اجزاء مختلفی از جمله ورودی، دالانهای متعدد ، هشتی، غلامگردش، ایوان شاه نشین، اتاق نشیمن، گودال باغچه، باغ و بخش‌های مختلف دیگر تشکیل شده. این بنا از مجموعه خانه‌های متعددی تشکیل شده که هرکدام با کاربردی متفاوت و مخصوص ساخته شده است.

این بنا خانه حاکم نائین بوده و در ابتدا شخصی به نام قاصی نورالهدی در این خانه زندگی می‌کرده. این بنا در دوره قاجار به خاندان پیرنیا رسیده و شخصی به نام میرزا احمد خان پیرنیا، حاکم نائین در این خانه زندگی کرده است.

مهمترین ویژگی هنری خانه تاریخی پیرنیا وجود نقاشی‌های دیواری و گچبری‌های زیبای آن در ایوان شاه نشین، اتاق تشریفات و اتاق مخصوص حاکم است.

موقعیت خانه پیرنیا در بافت تاریخی شهر نایین با توجه به کاربری امروزی آن فضاها، فنون اجرای نگاره‌ها در بنا، روش‌های پیاده کردن نقوش روی دیوارهای بنا، شرح نگاره‌های صفه، اتاق کرسی و بالاخانه، اشعار، تزیینات، داستان‌ها، موضوع نگاره‌ها، تفاوت‌ها و تشابهات میان سطوح مختلف تزیین شده، بررسی قاب‌های کتیبه‌ای و داستانی در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته و درباره آنها توضیح داده شده‌است.

در پایان کتاب هم مقایسه نگاره‌های هم دوره این بنا چون نگاره‌های کاخ چهل ستون قزوین، نسخه‌های خطی مصور، طرح‌های جلدسازی و نقوش فرشبافی قرن دهم، تحلیلی تاریخی صورت گرفته تا از طرفی زمان اجرای این نگاره‌ها مشخص شود و از طرف دیگر هنرمندانی که طرح این نگاره‌ها به دست آنها انجام یافته، شناسایی شوند.

مولف در پیشینه کتاب اشاره می‌کند که سال‌های نوجوانی خود را در نزدیکی این بنا سپری کرده و روزها جزییات آن را مورد توجه قرار داده است، و همواره فقدان مرجعی را که بررسی کاملی درباره این تزیینات انجام داده باشد احساس می‌کرده است. وی تاریخ تحقیق این دوره را متغیر در نظر گرفته و براساس آن پژوهش‌های کتابخانه‌ای و میدانی انجام داده است.

او در پژوهش میدانی سعی داشته نمونه‌های مشابه و نزدیک به بنا را شناسایی کند و مورد مقایسه و تطبیق قرار دهد. نویسنده تاکید دارد، معماری، ادبیات و نقاشی در این بنا به گونه‌ای با هم گره خورده‌اند که بررسی هر یک بدون توجه به دیگری راهگشا نخواهد بود. در مورد معماری بنا هنوز مواردی وجود دارد که نیازمند مطالعه و پژوهش باستان‌شناسانه بیشتری است که به دلیل تمرکز بر تزیینات بنا از طرح آنها خودداری شده است.

نویسنده در پیشینه کتاب به ویژگی‌های این بنا پرداخته است. به اعتقاد وی، یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های خانه پیرنیا (موزه مردم شناسی کویر نایین) تزیینات نقاشی و دیوارنگاره‌های این بناست.

وی معتقد است، دیوارنگاره‌ها در این پژوهش به معنای تزیینات اجرا شده روی دیوار شامل نقاشی‌هایی با مضامین ادبی، تزیینات اسلیمی و ختایی و کتیبه‌های است که مانند دیگر آرایه‌ها به منظور تزیین طرح اندازی شده‌اند.

خودداری‌نایینی‌ طی پژوهش و تحقیق درباره این موضوع به این نتیجه رسیده است که خانه پیرنیا یکی از موارد نادر از نظر اجرای تزیینات پرکار معماری و دیوارنگاری در منطقه‌ای خارج از پایتخت‌های ایران دوره صفوی است شهر نایین و بافت تاریخی آن در شرق استان اصفهان قرار گرفته است. عناصر موجود در بافت تاریخی شهر، بناها و آثاری از دوره‌های تاریخی اشکانی و ساسانی تا دوره قاجار و پهلوی است.

کتاب «کاخواره نایین» با زیرعنوان طلیعه دیوارنگاره‌های مکتب اصفهان نوشته سعید خودداری‌نایینی در شمارگان 1500 نسخه و با قیمت 12000 تومان از سوی موسسه تالیف، ترجمه و نشر آثار هنری «متن» به فروش می‌رسد. تصاویر مظفرعلی به عنوان یکی از هنرمندانی که در انجام تزیینات این بنا مشارکت داشته است به همراه تصاویر خانه پیرنیا یا کاخ اعیانی نایین برای نخستین بار در این اثر منتشر شده است.

در قرن بیستم مشهورترین صادرات شیلی نه استخراج از معادنش که تبعیدی‌های سیاسی‌اش بود. در میان این سیل تبعیدی‌ها چهره‌هایی بودند سخت اثرگذار که ازجمله‌ی آنها یکی‌شان آریل دورفمن است... از امید واهی برای شکست دیکتاتور و پیروزی یک‌شبه بر سیاهی گفته است که دست آخر به سرخوردگی جمعی ختم می‌شود... بهار پراگ و انقلاب شیلی، هردو به‌دست نیروهای سرکوبگر مشابهی سرکوب شده‌اند؛ یکی به دست امپراتوری شوروی و دیگری به دست آمریکایی‌ها ...
اصلاح‌طلبی در سایه‌ی دولت منتظم مطلقه را یگانه راهبرد پیوستن ایران به قافله‌ی تجدد جهانی می‌دانست... سفیر انگلیس در ایران، یک سال و اندی بعد از حکومت ناصرالدین شاه: شاه دانا‌تر و کاردان‌تر از سابق به نظر رسید... دست بسیاری از اهالی دربار را از اموال عمومی کوتاه و کارنامه‌ی اعمالشان را ذیل حساب و کتاب مملکتی بازتعریف کرد؛ از جمله مهدعلیا مادر شاه... شاه به خوبی بر فساد اداری و ناکارآمدی دیوان قدیمی خویش واقف بود و شاید در این مقطع زمانی به فکر پیگیری اصلاحات امیر افتاده بود ...
در خانواده‌ای اصالتاً رشتی، تجارت‌پیشه و مشروطه‌خواه دیده به جهان گشود... در دانشگاه ملی ایران به تدریس مشغول می‌شود و به‌طور مخفیانه عضو «سازمان انقلابی حزب توده ایران»... فجایع نظام‌های موجود کمونیستی را نه انحرافی از مارکسیسم که محصول آن دانست... توتالیتاریسم خصم بی چون‌وچرای فردیت است و همه را یکرنگ و هم‌شکل می‌خواهد... انسانها باید گذشته و خاطرات خود را وا بگذارند و دیروز و امروز و فردا را تنها در آیینه ایدئولوژی تاریخی ببینند... او تجدد و خودشناسی را ملازم یکدیگر معرفی می‌کند... نقد خود‌ ...
تغییر آیین داده و احساس می‌کند در میان اعتقادات مذهبی جدیدش حبس شده‌ است. با افراد دیگری که تغییر مذهب داده‌اند ملاقات می‌کند و متوجه می‌شود که آنها نه مثل گوسفند کودن هستند، نه پخمه و نه مثل خانم هاگ که مذهبش تماما انگیزه‌ مادی دارد نفرت‌انگیز... صدا اصرار دارد که او و هرکسی که او می‌شناسد خیالی هستند... آیا ما همگی دیوانگان مبادی آدابی هستیم که با جنون دیگران مدارا می‌کنیم؟... بیش از هر چیز کتابی است درباره اینکه کتاب‌ها چه می‌کنند، درباره زبان و اینکه ما چطور از آن استفاده می‌کنیم ...
پسرک کفاشی که مشغول برق انداختن کفش‌های جوزف کندی بود گفت قصد دارد سهام بخرد. کندی به سرعت دریافت که حباب بازار سهام در آستانه ترکیدن است و با پیش‌بینی سقوط بازار، بی‌درنگ تمام سهامش را فروخت... در مقابلِ دنیای روان و دلچسب داستان‌سرایی برای اقتصاد اما، ادبیات خشک و بی‌روحی قرار دارد که درک آن از حوصله مردم خارج است... هراری معتقد است داستان‌سرایی موفق «میلیون‌ها غریبه را قادر می‌کند با یکدیگر همکاری و در جهت اهداف مشترک کار کنند»... اقتصاددانان باید داستان‌های علمی-تخیلی بخوانند ...