تلفیقی از عشق، قدرت و راز در دل تاریخ باستان | ایبنا


رمان «شوهری برای ملکه» با رمانهایی که این روزها به چاپ و انتشار می‌رسد متفاوت است. این رمان درباره ملکه سبا است و با اینکه در حال روایت یک داستان در تاریخ باستان است از لحن و روایت روان و امروزی بهره برده است و مخاطب را به‌خوبی با خود همراه می‌کند.

 الهام حیدری  «شوهری برای ملکه

کتاب را باز می‌کنی و دریچه‌ای به دوران باستان و ماجرایی جذاب و رازآلود گشوده می‌شود. تصاویر زنده و متحرک‌اند. از بین سطور بوی بخور مصطکی و کندر به دماغ می رسد. صدای کاروان در دل شن‌های داغ صحرا به گوش می‌رسد. مخاطب از همان جملات کوبنده نخستین وارد روند ماجراهای دختری می‌شود که در دل جامعه‌ای سنتی که در آن بازار شایعات و پچ‌پچه‌های مردم داغ و زنده است می‌خواهد خودش باشد و در سرش رویاهای بزرگ دارد. دختری که ذر سرش سودای دانستن دارد و برای دستیابی به دستاوردهای علمی جدید بشر رویای سفر به بین‌النهرین را دارد.

اما مردم فقط بخشی از این داستان را شنیده‌اند؛ اینکه ملکه سبا برای دیدار با سلیمان راهی سفر می‌گردد و کشتی او مانند باد شتاب و سرعت می‌گیرد. بخشهای زیادی از این داستان در دل تاریخ و روایت‌های عبری و عربی پنهان مانده بود که الهام حیدری نویسنده رمان «شوهری برای ملکه «آن‌ها را با روایتی جذاب نقل کرده است. مثلاً ماجرای قدرت یافتن و ملکه شدن او در سرزمین سبا چگونه بوده است؟ چطور زنی در دل عصر باستان توانسته است در میان قبایل وحشی و شورشی زمان خودش حاکم سرزمین حاصلخیزی چون مارب باشد؟ چگونه این زن زیبا و ثروتمند شوهری نداشته است و ملک و سرزمین خود را رها می کند و برای دیدار با سلیمان راهی سفر می شود؟

ملکه سبا هم موجودی واقعی- تاریخی است هم به افسانه و اسطوره تعبیر می‌شود. داستان ملکه سبا با افسانه پهلو می‌زند چرا که جنبه‌های فرا واقعی زیادی در خود دارد مثل سخن گفتن با اجنه و مارها و یا پرواز کشتی که حامل ملکه سبا بوده است. اما تسخیر قدرت بادها توسط سلیمان و حرکت نرم و سریع کشتی سبا با بادهای موافق همانطور که در عهد عتیق آمده است با دیدگاههای مذهبی به سادگی قابل تبیین است. از سوی دیگر آثار باستانی متعددی در کشورهایی مثل یمن کنونی و شمال حبشه به ملکه سبا مربوط شده است. بنابراین در داستان ملکه سبا با یک رئال جادویی درست و حسابی سرو کار داریم. داستانی تاریخی با سویه‌هایی متافیزیکی و راز آلود.

در دل شن‌های سوزان مسیرهای صحرایی، در دل آبهای دریای سرخ روی عرشه یک کشتی، جایی میان افسانه و واقعیت، زنی ایستاده که نامش تا همیشه در حافظه تاریخ و اسطوره خواهد ماند: بلقیس، ملکه سبا. اما این بار، داستان او نه از نگاه روایت‌های خشک تاریخی، بلکه از زاویه‌ای انسانی، عاشقانه و پرشور روایت می‌شود. این بار از نگاه او و دغدغه‌های زنانه او این داستان روایت شده است.

ملکه بلقیس زنی‌ست که بسیاری از مردان در برابرش زانو می‌زنند، از مردان سرسخت نظامی تا جوان‌های عاشق‌پیشه خواستار ازدواج و به دست آوردن او هستند، اما او تنها در برابر ندا و خواسته قلبی خود زانو نمی‌زند. تنها در برابر تحقق رویای خود مصمم است. در سرزمینی که زن بودن یا جنگیدن، انتخابی سخت است، بلقیس هم حاکم است و هم زن. او شمشیر می‌زند، مذاکره می‌کند، پیش‌بینی می‌کند، و در همان حال، در سکوت خلوت خویش، از تنهایی بزرگ و بی‌همسری خود رنج می‌برد، چرا که نه هر مردی لیاقت ایستادن در کنار او را دارد، و نه هر قلبی تاب عشق ورزی به زنی قدرتمند چون او را. او از هر جهت رشد یافته است. هیچ مردی قبای مناسب و در خور و اندازه او نیست. همواره چیزی کم است. حسیب عاشق خوبی است اما به اندازه او قدرتمند نیست. تعب حاکم لشکری بزرگ است و از قدرت برخوردار است اما عاشقی نکرده است عشق و توجه را بلد نیست. عبدالوهاب بازرگان و دنیا دیده است اما برای بلقیس کم است و شایسته او نیست. همین می‌شود که سفری آغاز می‌شود؛ سفری که نه تنها جغرافیای صحراها و کوه‌ها را درمی‌نوردد، بلکه عمیق‌ترین لایه‌های روح انسانی را کاوش می‌کند. بلقیس با کاروانی پر از طلا، بخور، ادویه و راز، راهی اورشلیم می‌شود. اما آنچه در مقصد در انتظار اوست، نه فقط ملاقات با پادشاه پیامبری‌ست که آوازه‌اش در جهان پیچیده، بلکه رویارویی با خودش، گذشته‌اش، و عشقی‌ست که می‌تواند او را از نو بسازد… یا بشکند.

در «شوهری برای ملکه»، مخاطب با جهانی روبه‌روست که در آن سیاست، ایمان، قدرت، حسادت، رقابت، جذابیت و دسیسه، در هم تنیده‌اند. زنان ساکن در قصر، هر یک با نقش و نیرویی متفاوت، منطق و احساسات و زن بودن ملکه سبا را به چالش می کشند. آنجا در میان ان زنان رقیب و حسود ملکه سبا دست خالی است و قواعد بازی های زنانه را نمی داند.

اما بلقیس فقط یک زن عاشق نیست. او زنی‌ست که اگر لازم باشد، شمشیر به دست می‌گیرد، علیه سلطانی ترسناک، قد علم می‌کند، و اگر زمانش برسد، برای عشق، برای شکوه و بزرگی یک مرد غرور سلطنتی‌اش را هم قربانی می‌کند.

روایت، ساده و روان اما عمیق است؛ گاهی خنده بر لب می‌آورد، گاهی اشک به چشم، گاهی تپش به دل. مخاطب با بلقیس می‌خندد، می‌لرزد، می‌جنگد، و عاشق می‌شود.

اگر به دنبال داستانی هستید که هم تپش‌های قلبتان را افزایش دهد و هم ذهنتان را حسابی درگیر کند؛ اگر علاقه‌مند به شناختن زنی دارید که در عین قدرت، لطیف است، و در عین لطافت، شکست‌ناپذیر، «شوهری برای ملکه» گزینه‌ای مناسب برای شماست. این کتاب را انتشارات ناهونته منتشر کرده است.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...