جلد دوم کتاب «در جستجوی آرمان‌ها» که به خاطرات مهدی نواب اخصاص دارد از سوی انتشارات کویر در 696 صفحه منتشر شد. محمد مهدی نواب مطلق در تیر ماه سال 1326ش در تهران متولد شد. او بعد از پایان دوره متوسطه در دبیرستان علوی، برای ادامه تحصیل به آلمان عزیمت کرد. نواب در دانشگاه‌های فنی هانوفر و اشتوتگارت در رشته مکانیک تحصیل کرد و موفق به اخذ دوره دکتری در همان رشته شد. او پس از فراغت از تحصیل به مدت پنج سال به عنوان استادیار در دانشکده فنی اشتوتگارت مشغول تدریس و تحقیق بود.

در جستجوی آرمان مهدی نواب

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، نواب از سمت استادیاری این دانشگاه استعفاء کرد و به عنوان اولین سفیر جمهوری اسلامی ایران در آلمان فدرال منصوب شد. وی پس از مراجعه به ایران، به مدت هفده سال معاونت امور بین‌الملل وزارت امور اقتصادی و دارایی، ریاست کل سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران و متعاقبا چهار سال معاونت امور اقتصادی و بین‌الملل وزارت صنایع و معادن را عهده‌دار بود. بعد از وقوع زلزله بم، نواب به اتفاق تعدادی از دوستانش «بنیاد خیریه سپهر» را برای خدمت رسانی تاسیس کرد و تا حال حاضر ریاست هیئت مدیره این بنیاد را برعهده دارد.

جلد دوم کتاب «درجستجوی آرمان‌ها» به یادداشت‌ها و خاطرات او از بخشی از دوران همکاری با وزارت امور اقتصادی و دارایی به عنوان معاون امور بین‌الملل و ریاست کل سازمان سرمایه گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران اختصاص دارد. این کتاب روایتی دست اول از حوادث، رویدادها، تصمیم سازی‌ها و تصمیم گیری‌های خارجی ایران در دورانی حساس از تاریخ ایران یعنی سال‌های 1363 تا 1379 که شامل دوران پرتنش جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، دوران دشوار سازندگی در زمان ریاست جمهوری مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و دوران موسوم به اصلاحات است که با ریاست جمهوری دکتر سیدمحمد خاتمی آغاز گردید. او به عنوان فردی که در سمت معاون وزارت امور اقتصادی و دارایی و در متن رخدادهای روابط اقتصادی خارجی حضور داشته، به ذکر جزئیاتی از تاریخچه مالی ایران می‌پردازد.

در این کتاب موضوعاتی همچون «موانع سرمایه گذاری‌های خارجی در ایران، سرنوشت سرمایه گذاری‌های دولت ایران در خارج از کشور، حفظ و افزایش منافع کشور در سرمایه گذاری خارجی دولت ایران، فرجام شرکت سرمایه گذاری ایران، نحوه وصول مطابات دولت ایران از کشورهای خارجی و استفاده از تسهیلات خارجی و مشکلات ناشی از آن» مورد بررسی قرار گرفته است.

نویسنده با توجه به اینکه نزدیک به 17 سال تصدی سازمان سرمایه گذاری خارجی و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران را برعهده داشته و فرازونشیب‌هایی که در ارتباط با وظایف این سازمان را تجربه کرده، احساس وظیفه کرده تا برای آگاهی آیندگان راجع به مشکلاتی که بر سر راه پذیرش سرمایه گذاران خارجی در ایران وجود داشته و دارد و سرنوشت سرمایه گذاری‌های دولت ایران در خارج از کشور و معضلات مربوط به دو موضوع دیگر اقدام به نگارش این کتاب کند.

در ارتباط با سرمایه گذاری‌های رژیم پهلوی در خارج از کشور و وام‌هایی که به دولت‌های خارجی اعطاء شده بود، اطلاعات نادرستی در ذهن برخی از ایرانیان نقش بسته و عدم وجود اطلاعات صحیح و مستند می‌تواند در آینده قضاوت‌های ناصوابی را موجب شود، خصوصا آن‌که گویا در فرآینده تبدیل بایگانی سنتی و کاغذی سازمان سرمایه گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی به میکروفیلم، بخشی از اطلاعات مربوطه غیر قابل دسترسی شده است.

نویسنده تلاش کرده تا آنجا که ذهنش یاری می‌کند، نکات اصلی و موضوعاتی را که به عنوان بخشی از تاریخچه مالی کشور طی دو دهه بعد از انقلاب اسلامی در ایران تلقی می‌شود، جمع آوری و در کتاب ارائه کند. کتاب شامل 126 پیوست، تصاویر و نمایه‌ها (اشخاص حقیقی، حقوقی و مکان‌ها) است.

اعتماد

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

در قرن بیستم مشهورترین صادرات شیلی نه استخراج از معادنش که تبعیدی‌های سیاسی‌اش بود. در میان این سیل تبعیدی‌ها چهره‌هایی بودند سخت اثرگذار که ازجمله‌ی آنها یکی‌شان آریل دورفمن است... از امید واهی برای شکست دیکتاتور و پیروزی یک‌شبه بر سیاهی گفته است که دست آخر به سرخوردگی جمعی ختم می‌شود... بهار پراگ و انقلاب شیلی، هردو به‌دست نیروهای سرکوبگر مشابهی سرکوب شده‌اند؛ یکی به دست امپراتوری شوروی و دیگری به دست آمریکایی‌ها ...
اصلاح‌طلبی در سایه‌ی دولت منتظم مطلقه را یگانه راهبرد پیوستن ایران به قافله‌ی تجدد جهانی می‌دانست... سفیر انگلیس در ایران، یک سال و اندی بعد از حکومت ناصرالدین شاه: شاه دانا‌تر و کاردان‌تر از سابق به نظر رسید... دست بسیاری از اهالی دربار را از اموال عمومی کوتاه و کارنامه‌ی اعمالشان را ذیل حساب و کتاب مملکتی بازتعریف کرد؛ از جمله مهدعلیا مادر شاه... شاه به خوبی بر فساد اداری و ناکارآمدی دیوان قدیمی خویش واقف بود و شاید در این مقطع زمانی به فکر پیگیری اصلاحات امیر افتاده بود ...
در خانواده‌ای اصالتاً رشتی، تجارت‌پیشه و مشروطه‌خواه دیده به جهان گشود... در دانشگاه ملی ایران به تدریس مشغول می‌شود و به‌طور مخفیانه عضو «سازمان انقلابی حزب توده ایران»... فجایع نظام‌های موجود کمونیستی را نه انحرافی از مارکسیسم که محصول آن دانست... توتالیتاریسم خصم بی چون‌وچرای فردیت است و همه را یکرنگ و هم‌شکل می‌خواهد... انسانها باید گذشته و خاطرات خود را وا بگذارند و دیروز و امروز و فردا را تنها در آیینه ایدئولوژی تاریخی ببینند... او تجدد و خودشناسی را ملازم یکدیگر معرفی می‌کند... نقد خود‌ ...
تغییر آیین داده و احساس می‌کند در میان اعتقادات مذهبی جدیدش حبس شده‌ است. با افراد دیگری که تغییر مذهب داده‌اند ملاقات می‌کند و متوجه می‌شود که آنها نه مثل گوسفند کودن هستند، نه پخمه و نه مثل خانم هاگ که مذهبش تماما انگیزه‌ مادی دارد نفرت‌انگیز... صدا اصرار دارد که او و هرکسی که او می‌شناسد خیالی هستند... آیا ما همگی دیوانگان مبادی آدابی هستیم که با جنون دیگران مدارا می‌کنیم؟... بیش از هر چیز کتابی است درباره اینکه کتاب‌ها چه می‌کنند، درباره زبان و اینکه ما چطور از آن استفاده می‌کنیم ...
پسرک کفاشی که مشغول برق انداختن کفش‌های جوزف کندی بود گفت قصد دارد سهام بخرد. کندی به سرعت دریافت که حباب بازار سهام در آستانه ترکیدن است و با پیش‌بینی سقوط بازار، بی‌درنگ تمام سهامش را فروخت... در مقابلِ دنیای روان و دلچسب داستان‌سرایی برای اقتصاد اما، ادبیات خشک و بی‌روحی قرار دارد که درک آن از حوصله مردم خارج است... هراری معتقد است داستان‌سرایی موفق «میلیون‌ها غریبه را قادر می‌کند با یکدیگر همکاری و در جهت اهداف مشترک کار کنند»... اقتصاددانان باید داستان‌های علمی-تخیلی بخوانند ...