کتاب «تاریخ مختصر برابری» [A brief history of equality] نوشته توما پیکتی [Thomas Piketty] با ترجمه حسین راغفر و کبری سنگری‌ مهذب توسط نشر نو منتشر شد.

تاریخ مختصر برابری» [A brief history of equality] نوشته توماس پیکتی [Thomas Piketty

به گزارش کتاب نوز به نقل از مهر، نسخه اصلی این‌کتاب سال ۲۰۲۲ توسط انتشارات دانشگاه هاروارد منتشر شده است.

توما پیکتی نویسنده این‌کتاب، اقتصاددان فرانسویِ متولد سال ۱۹۷۱ است و استاد مدرسه مطالعات عالی علوم اجتماعی و مدرسه اقتصاد پاریس است. او متخصص اقتصاد نابرابری است و کتابی که باعث شهرتش شد، «سرمایه در قرن بیست‌ویکم» است که سال ۲۰۱۳ به چاپ رسید. از دیگر آثار او می‌توان به کتاب‌های «درآمدهای بالا در فرانسه قرن بیستم» و «سرمایه و ایدئولوژی» به‌ترتیب در سال‌های ۲۰۰۱ و ۲۰۱۹ اشاره کرد.

مولف «تاریخ مختصر برابری» می‌گوید کتابش تاریخچه‌ای مقایسه‌ای از نابرابری‌های بین طبقات اجتماعی در جوامع انسانی است و به تعبیر بهتر یا خلاصه تاریخ برابری را ارائه می‌کند. از نظر توما پیکتی، جنبشی بلندمدت در طول تاریخ در طلب برابری بیشتر اجتماعی و اقتصادی و سیاسی وجود داشته که او آن را تاریخ برابری می‌خواند. البته این‌تاریخ، صلح‌آمیز و خطی نیست. انواع طغیان‌ها و انقلاب‌ها و مبارزات اجتماعی و بحران‌ها در این‌تاریخ ایفا می‌کنند. این‌تاریخ همچنین با مراحل چندگانه واپس‌روی و درونگرایی هویت‌گرا نشان‌گذاری می‌شود.

پیکتی می‌گوید حداقل از پایان قرن هجدهم،‌ حرکتی تاریخی در طلب برابری وجود داشته است. دنیای اوایل دهه ۲۰۲۰ هرچه‌قدر ناعادلانه به نظر برسد مهم نیست. در مقایسه با سال ۱۹۰۰ یا ۱۹۵۰ برابری‌خواه‌تر است که خود از جهات مختلف برابری‌خواه‌تر از سال‌های ۱۸۵۰ یا ۱۷۸۰ بودند. از پایان قرن هجدهم، گرایشی واقعی و دیرپا به برابری وجود داشته اما قلمروی آن محدود بوده است.

خلاصه سخن نویسنده «تاریخ مختصر برابری»‌ این است که تاریخ حاوی دلایلی برای خوش‌بین بودن است و حرکت انسان‌ها طی قرون گذشته به سمت برابریِ بیشتر بوده است. او می‌گوید قوس تاریخ طولانی است، اما به سمت برابری خم می‌شود. با این همه، این امری خودبه‌خودی نیست و «ما به‌عنوان شهروند باید مهیای این باشیم که برایش بجنگیم، و پیوسته انبوهی از نهادهایی را (باز) بیافرینیم که آن را موجب خواهند شد.»

کتاب پیش‌رو ۱۰ فصل دارد که هرفصل، بخش‌های مختلفی را در بر می‌گیرد. فصول ده‌گانه کتاب به این‌ترتیب‌اند: «مقدمه»، «حرکت به‌سوی برابری»، «تمرکززدایی کُند از قدرت و دارایی»، «میراث برده‌داری و استعمار»، «مساله غرامت»، «انقلاب، منزلت، طبقه»، «بازتوزیع بزرگ»، «دموکراسی، سوسیالیسم و مالیات‌ستانی تصاعدی»، «برابری واقعی در برابر تبعیض»، «خروج از نواستعمارگرایی» و «تمهید یک‌سوسیالیسم دموکراتیک، زیست‌محیطی و چندفرهنگی».

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

اما دولت چین همچنان از قانونی‌کردن تجارت تریاک خودداری کرد. جنگ دوم تریاک (۱۸۵۶_۱۸۶۰) و غارت کاخ تابستانی به دست سربازان فرانسوی و انگلیسی در پکن در سال ۱۸۶۰، در نهایت منجر به تسلیم امپراتور شد. در سال‌های ۱۸۶۲ _ ۱۸۶۰ دولت چین مجبور شد به اروپایی‌ها مجموعه‌ای از مناطق مبادله تجاری و امتیازات سرزمینی اعطا کند و همچنین غرامت‌های گزاف جنگی بپردازد. همچنین، برای پاسداشت آزادی مذهبی، می‌بایست به مبلغان مسیحی اجازه می‌داد تا آزادانه در کشور پرسه بزنند (فارغ از اینکه آیا بودایی‌ها یا مسلمانان یا هندوها می‌توانند از همین حق در اروپا برخوردار شوند یا نه). طنز تاریخ این است: بر اثر همین باجگیری نظامی فرانسوی ها و انگلیسی‌ها بود که دولت چین مجبور شد سنت بودجه‌ریزی اسمیتی خود را کنار بگذارد و برای نخستین‌بار به یک بدهی عمومی بزرگ متوسل شود. این بدهی گلوله‌ای برفی بود و امپراتور چینگ را وادار کرد تا مالیات‌ها را برای تسویه تا مالیات‌ها را برای تسویه‌حساب با اروپایی‌ها افزایش دهد و سپس سهم فزاینده‌ای از حاکمیت مالیاتی کشور را به آنها واگذار کند؛ درست همان‌سناریوی کلاسیک استعماری اعمال زور از طریق بدهی که در بسیاری از کشورهای دیگر (مانند مراکش) می‌توان سراغ گرفت.

این‌کتاب با ۲۷۸ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۱۸۰ هزار تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...