رمان «موزه تسلیم بی‌قید و شرط» [The museum of unconditional surrender یا Muzej bezuvjetne predaje] نوشته دوبراوکا اوگرشیچ [Dubravka Ugrešić] با ترجمه آذر عالی‌پور توسط نشر نو منتشر شد.

موزه تسلیم بی‌قید و شرط» [The museum of unconditional surrender یا Muzej bezuvjetne predaje] نوشته دوبراوکا اوگرشیچ [Dubravka Ugrešić

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، نسخه اصلی این‌کتاب سال ۲۰۰۲ در نیویورک چاپ و ترجمه‌اش به فارسی از زبان انگلیسی انجام شده است.

از این‌نویسنده، پیش‌تر ترجمه رمان «وزارت درد» با ترجمه نسرین طباطبایی توسط همین‌ناشر منتشر شده است. «وزارت درد» رمانی منسجم و دارای ترتیب و نظم بود. اما «موزه تسلیم بی‌قید و شرط» روایتی نامنسجم و غیریکپارچه از ژانرهای ادبی گوناگون است که فرازهایی از آن زندگی‌نامه‌اند و فرازهایی دیگر خیال‌پردازانه، فرازهایی هم مستند و فرازهایی هم سوررئالیستی. قطعات و بخش‌های مختلف رمان هم در ساختاری پست‌مدرنیستی کنار هم قرار گرفته‌اند.

رمان پیش‌رو ۷ بخش دارد که به‌ترتیب عبارت‌اند از: «Ich bin mude»، «موزه خانوادگی»،‌ «Guten Tag»، «آرشیو: شش داستان با درونمایه نامحسوس بازگشت فرشته‌ای به آسمان»، «?Was ist Kunst»، «عکس دسته‌جمعی» و «Wo bin ich?».

دوبراوکا اوگرشیچ می‌گوید اگر خواننده کتاب احساس می‌کند ارتباط معنادار یا محکمی بین بخش‌های مختلف این‌داستان وجود ندارد، بهتر است صبور باشد. چون ارتباطات هرگاه اراده کنند خود را نشان می‌دهند. نکته دیگر این پرسش است که آیا این رمان، اثری اتوبیوگرافیک (زندگینامه خودنوشت) است یا نه؟ پاسخ نویسنده به این‌سوال این است که ممکن است در یک‌لحظه فرضی این‌مساله برای پلیس مهم باشد اما برای خواننده کتاب اهمیتی ندارد.

نویسنده در کتاب پیش‌رو به مفاهیمی چون تبعید، هنر، پیری، تاریخ، مرگ، فراموشی و حافظه پرداخته و خرده‌روایت‌هایی را از خاطرات دوستان و بستگانش که از میهن مهاجرت کرده و غربت‌نشین شده‌اند، ذکر کرده است. این‌میان نقل‌قول‌هایی از نویسندگان، نقاشان، هنرمندان مجسمه‌ساز و دیگر چهره‌های فرهنگی هنری گذشته و معاصر هم آورده است.

روایت‌ها و قطعات مندرج در این‌کتاب، در ابتدا از هم گسیخته و پاره‌پاره به‌نظر می‌آیند اما در پایان به هم پیوسته و تصاویری از سال‌های اختناق در اروپای شرقی را به تصویر می‌کشند.

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

۴۳. زیمونه مَنگوس، هنرمند برلینی، از آب‌های رودخانه اشپری عکس گرفت و عکس را گذاشت توی محفظه‌ای شیشه‌ای پر از آب و در محفظه را قفل کرد. مدیر گالری توضیح داد که یک عکس می‌تواند حدود شش ماه یا حتی بیشتر داخل آب دوام بیاورد، به شرطی که آب داخل محفظه را عوض کنیم. بعد از این‌مدت ناپدید می‌شود.

۴۴. میروسلاو کرلژا، نویسنده کُروات در فوریه ۱۹۲۵ سر راهش به روسیه مدت کوتاهی در برلین توقف کرد. در آن‌زمان یکی از جاذبه‌های پرطرفدار برای برلینی‌ها لاشه یک نهنگ بود.

«بنابراین برلین نه‌تنها شهر تابلوهای زربفت روخیر فان دِر ویدن و علاقه خیرتْخِن به شیرینی مارزیپان است، نه‌تنها شهر آدم‌های افاده‌ای، مفرغ‌های مصری و حکاکی‌های دورِر است، بلکه شهر یک نهنگ است، نهنگی به طول بیست‌وچهار متر که برای سان‌کلوت‌ها و پلبی‌ها حکم معجزه دارد، و سوار بر کلکی چوبی بر رود اشپری، در برابر کاخ سلطنتی به نمایش گذاشته می‌شود.»

۴۵. برلین شهری جهش‌یافته است. هم چهره غربی‌اش را حفظ می‌کند و هم چهره شرقی‌اش را: گاهی چهره غربی در برلین شرقی دیده می‌شود و گاهی چهره شرقی در برلین غربی. بازتاب‌های هولوگرامی شهرهای دیگر در چهره برلین تداخل ایجاد می‌کنند. من اگر به کروزبرگ بروم به گوشه‌ای از شهر استانبول می‌رسم. اگر با قطار شهری به مرز خروجی برلین بروم، مطمئنا به حومه مسکو می‌رسم. به همین‌دلیل است که صدها مبدل‌پوش جنسی که سالی یک‌روز در ماه ژوئن به خیابان‌های برلین سرازیر می‌شوند، هم واقعی هستند و هم چهره‌ای استعاری از جهش‌یافتگی شهر.

این‌کتاب با ۳۶۶ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۲۳۰ هزار تومان منتشر شده است.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

در کشورهای دموکراتیک دولت‌ها به‌طور معمول از آموزش به عنوان عاملی ثبات‌بخش حمایت می‌کنند، در صورتی که رژیم‌های خودکامه آموزش را همچون تهدیدی برای پایه‌های حکومت خود می‌دانند... نظام‌های اقتدارگرای موجود از اصول دموکراسی برای حفظ موجودیت خود استفاده می‌کنند... آنها نه دموکراسی را برقرار می‌کنند و نه به‌طور منظم به سرکوب آشکار متوسل می‌شوند، بلکه با برگزاری انتخابات دوره‌ای، سعی می‌کنند حداقل ظواهر مشروعیت دموکراتیک را به دست آورند ...
نخستین، بلندترین و بهترین رمان پلیسی مدرن انگلیسی... سنگِ ماه، در واقع، الماسی زردرنگ و نصب‌شده بر پیشانی یک صنمِ هندی با نام الاهه ماه است... حین لشکرکشی ارتش بریتانیا به شهر سرینگاپاتام هند و غارت خزانه حاکم شهر به وسیله هفت ژنرال انگلیسی به سرقت رفته و پس از انتقال به انگلستان، قرار است بر اساس وصیت‌نامه‌ای مکتوب، به دخترِ یکی از اعیان شهر برسد ...
تجربه‌نگاری نخست‌وزیر کشوری کوچک با جمعیت ۴ میلیون نفری که اکنون یک شرکت مشاوره‌ی بین‌المللی را اداره می‌کند... در دوران او شاخص سهولت کسب و کار از رتبه ١١٢ (در ٢٠٠۶) به ٨ (در ٢٠١۴) رسید... برای به دست آوردن شغلی مانند افسر پلیس که ماهانه ٢٠ دلار درآمد داشت باید ٢٠٠٠ دلار رشوه می‌دادید... تقریبا ٨٠درصد گرجستانی‌ها گفته بودند که رشوه، بخش اصلی زندگی‌شان است... نباید شرکت‌های دولتی به عنوان سرمایه‌گذار یک شرکت دولتی انتخاب شوند: خصولتی سازی! ...
هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...