کتاب «اندیشیدن با هنر؛ بازاندیشی انتقادی فرهنگ امروز ایران» اثر نعمت‌الله فاضلی به همت فرهنگستان هنر منتشر شد.

اندیشیدن با هنر؛ بازاندیشی انتقادی فرهنگ امروز ایران» اثر نعمت‌الله فاضلی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا؛ کتاب «اندیشیدن با هنر؛ بازاندیشی انتقادی فرهنگ امروز ایران» حاصل گفتارها، سخنرانی‌ها و یادداشت‌های نعمت‌الله فاضلی استاد بازنشسته پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است که در طول زمان در فضای مجازی جمع‌آوری، ویراسته و منتشر شده است.

در مقدمه این اثر آمده است: «اندیشیدن با هنر «تحلیل فرهنگی» است؛ تحلیلی از جامعه و فرهنگ امروز ایران؛ تحلیلی از موقعیت اکنون ما از راه ارزیابی برخی قلمروها و آثار هنری.

اندیشیدن با هنر صحبت‌ کردن درباره هنرهاست؛ آن گونه که در حوزه عمومی به این هنرها می‌پردازند، نه آن گونه که منتقدان دانشگاهی بر اساس نقد نظریه‌محور و مطابق نظریه‌های نشانه‌شناسی، ساختارگرایی، نوتاریخیگری، پسااستعماری یا صورت‌گرایی و دیگر نظریه‌ها آثار و متون هنری و ادبی را نقد می‌کنند.

اندیشیدن با هنر بخشی از تقلاهای فکری یک معلم دانشگاه است در حوزه عمومی ایران در دهه اخیر؛ دهه پایانی سده چهاردهم هجری شمسی. این گفتارها برای این ارائه نشدند که روزی کتاب شوند. آنها محصول موقعیتی معیّن بودند و در پاسخ به آن موقعیت، به‌ صورت زنده و پراکنده، در فضایی گفت‌وگویی میان جمع پُرشماری از افراد با ویژگی‌ها و رشته‌های تحصیلی مختلف، ارائه شدند و شکل گرفتند. اندیشیدن با هنر در فضای دیجیتالی‌شده جامعه ایران شکل گرفت.»

انتشارات فرهنگستان هنر این کتاب را در پانزده فصل، با شمارگان 500 نسخه، در 313 صفحه، و با بهای 245هزار تومان، منتشر کرده است.

................ هر روز با کتاب ................

تقبیح رابطه تنانه از جانب تالستوی و تلاش برای پی بردن به انگیره‌های روانی این منع... تالستوی را روی کاناپه روانکاوی می‌نشاند و ذهنیت و عینیت او و آثارش را تحلیل می‌کند... ساده‌ترین توضیح سرراست برای نیاز مازوخیستی تالستوی در تحمل رنج، احساس گناه است، زیرا رنج، درد گناه را تسکین می‌دهد... قهرمانان داستانی او بازتابی از دغدغه‌های شخصی‌اش درباره عشق، خلوص و میل بودند ...
من از یک تجربه در داستان‌نویسی به اینجا رسیدم... هنگامی که یک اثر ادبی به دور از بده‌بستان، حسابگری و چشمداشت مادی معرفی شود، می‌تواند فضای به هم ریخته‌ ادبیات را دلپذیرتر و به ارتقا و ارتفاع داستان‌نویسی کمک کند... وقتی از زبان نسل امروز صحبت می‌کنیم مقصود تنها زبانی که با آن می‌نویسیم یا حرف می‌زنیم، نیست. مجموعه‌ای است از رفتار، کردار، کنش‌ها و واکنش‌ها ...
می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...