کتاب «علیّت فلسفی در سینما» نوشته اسدالله غلامعلی توسط نشر حکمت کلمه منتشر شد.

به گزارش مهر، نشر حکمت کلمه کتاب «علیت فلسفی در سینما» نوشته اسدالله غلامعلی را با شمارگان ۵۰۰ نسخه، ۲۳۶ صفحه و بهای ۴۴ هزار تومان تومان منتشر کرد. کتاب شامل سه فصل است و به مفهوم فلسفی علیت در سینما می‌پردازد.

در فصل نخست علیّت از سه دیدگاه کلاسیک، مدرن و پست مدرن مورد واکاوی قرار گرفته است. در فصل دوم جایگاه علیّت در پیرنگ فیلمنامه تحلیل شده است و فیلم‌های برجسته‌ای براساس سه نوع روایت ذکر شده، مورد توجه قرار گرفته‌اند. در فصل سوم به کمک نمودار و جدول سه اثر مهم تاریخ سینمای ایران یعنی «جدایی نادر از سیمین»، «هامون» و «طعم گیلاس» براساس نتایج به دست آمده بررسی و تفسیر شده اند. نگارنده معتقد است که تحول در مفهوم علیّت از منظر فلسفه موجب تحول علیّت در روایت سینمایی شده و از آنجا که علیت بنیادی‌ترین مفهوم و عنصر پیرنگ است، تحول علیّت باعث دگرگونی کلیت ساختار روایی شده است.

در مقدمه کتاب آمده است: «در جستجوی مفهوم علّت و معلول متوجه شدم انسان هرچه از سنت دورتر شده، رابطه‌ی علّت و معلول در نظرش تغییر کرده است. این دگرگونی نه تنها مرا خسته و یا نومید نکرد، بلکه ناگهان دریچه‌ای زیبا و نورانی بر من گشود؛ دریچه‌ای که زنجیره‌ی علیّت را نمایان کرد. این دریچه نورانی سینما و روایت سینمایی بود. ساختارهای متعدد سینمایی در برخی از عناصر مشترکند. جستجو برای یافتن چیستی علّت و رابطه‌اش با معلول، به سینما ختم شد و من بیش از پیش به ارزش بنیادی علیّت در روایت و ساختار سینما پی بردم...»

همچنین در پشت جلد کتاب نوشته شده است: «اهمیت علیّت در فیلمنامه و به‌طور کلی هنر سینما به واسطه‌ی اعتبار آن در حیات انسان است. رابطه‌ی انسان با جامعه، خدا و خودش نتیجه پیوستگی یا گسستگی زنجیره علّی است؛ زنجیره ای که از آغاز جهان تا به امروز سه مرحله‌ی ضرورت، نسبیت و پیشامد را طی کرده، و به خاطر تحولاتش هویت انسان را دگرگون ساخته است. سینما برای اثبات هستی خویش نه تنها از این زنجیره کمک می‌گیرد، بلکه به کمک  ابزارهایش از جمله نور، تار و پود این زنجیره را در برابر چشمان انسان به تصویر می‌کشد. وابستگی سینما و به‌طور کلی هنر به اصل علیت نشان می‌دهد نخستین پرسش انسان یعنی چیستی و کیستی خویش، همچنان مهمترین چالش هستی او است.»

غلامعلی دارای مدرک دکتری پژوهش هنر از دانشگاه تربیت مدرس است. «فرهادی و سینمای پرسش» و «روایت مدرن و موج نوی سینمای ایران» و ترجمه کتاب «فواصل سینما» ژاک رانسیر از جمله کتاب‌های منتشر شده اوست.

هنر |
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...
مهم نیست تا چه حد دور و برِ کسی شلوغ است و با آدم‌ها –و در بعضی موارد حیوان‌ها- در تماس است، بلکه مهم احساسی است که آن شخص از روابطش با دیگران تجربه می‌کند... طرفِ شما قبل از اینکه با هم آشنا شوید زندگی خودش را داشته، که نمی‌شود انتظار داشت در زندگی‌اش با شما چنان مستحیل شود که هیچ رد و اثر و خاطره‌ای از آن گذشته باقی نماند ...
از فروپاشی خانواده‌ای می‌گوید که مجبور شد او را در مکزیک بگذارد... عبور از مرز یک کشور تازه، تنها آغاز داستان است... حتی هنگام بازگشت به زادگاهش نیز دیگر نمی‌تواند حس تعلق کامل داشته باشد... شاید اگر زادگاهشان کشوری دموکرات و آزاد بود که در آن می‌شد بدون سانسور نوشت، نویسنده مهاجر و آواره‌ای هم نبود ...
گوته بعد از ترک شارلوته دگرگونی بزرگی را پشت سر می‌گذارد: از یک جوان عاشق‌پیشه به یک شخصیت بزرگ ادبی، سیاسی و فرهنگی آلمان بدل می‌شود. اما در مقابل، شارلوته تغییری نمی‌کند... توماس مان در این رمان به زبان بی‌زبانی می‌گوید که اگر ناپلئون موفق می‌شد همه اروپای غربی را بگیرد، یک‌ونیم قرن زودتر اروپای واحدی به وجود می‌آمد و آن‌وقت، شاید جنگ‌های اول و دوم جهانی هرگز رخ نمی‌داد ...