موسسه امام موسی صدر دومین چاپ کتاب «یاران موافق: خاطرات آیت‌الله سیدمرتضی مستجابی» اثر حمید قزوینی را منتشر کرد. آیت‌الله مستجابی از چهره‌های نزدیک به فداییان اسلام و دوست نزدیک امام صدر بود.

یاران موافق: خاطرات آیت‌الله سیدمرتضی مستجابی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، مؤسسه فرهنگی و تحقیقاتی امام موسی صدر دومین چاپ کتاب «یاران موافق: خاطرات آیت‌الله سید مرتضی مستجابی» تاریخنگار حمید قزوینی را با شمارگان ۷۰۰ نسخه، ۳۸۱ صفحه و بهای ۵۶ هزار تومان منتشر کرد. چاپ نخست این کتاب سال ۱۳۹۵ با شمارگان هزار نسخه و بهای ۲۸ هزار تومان منتشر شده بود.

این کتاب سومین مجلد از مجموعه تاریخ شفاهی مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر است که به خاطرات آیت‌الله مستجابی می‌پردازد. این کتاب در بخش مصاحبه با آیت الله مستجابی شامل سرفصل‌هایی چون: تولد؛ خانواده و اولین هجرت؛ خاندان صدر؛ ورود به سلک روحانیت؛ مبارزات سیاسی؛ امام موسی صدر؛ سجادۀ شعر است.

شرح مختصری از زندگینامه افرادی که اسامی آنها در متن کتاب آمده، اسناد و تصاویر، نامه‌های مبادله شده بین امام صدر و آیت‌الله مستجابی و متن سخنان حجت الاسلام والمسلمین عبدالامیر قبلان (سرپرست هیأت اعزامی امام صدر به ایران) از جمله بخش‌های دیگر این کتاب است.

آیت الله سیدمرتضی مستجاب الدعواتی معروف به مستجابی در خانواده‌ای از سادات صدر به سال ۱۳۰۲ شمسی در اصفهان به دنیا آمد. وی پس از تحصیل مقدمات و بخشی از سطح زادگاه خود را ترک گفت و برای ادامه تحصیل ابتدا به تهران و سپس به نجف اشرف رفت. پس از کسب درجه اجتهاد از بزرگان به ایران بازگشت و در تهران ساکن شد و ضمن فعالیت‌های دینی و تبلیغی قدم به عرصه‌های سیاسی در دفاع از حقوق ملت ایران در دهه ۲۰ و اوایل دهه ۳۰ گذاشت. وی بعدها به توصیه پدر به اصفهان بازگشت. او از دوران جوانی از نزدیک‌ترین یاران و دوستان امام موسی صدر بود.

مهم‌ترین ویژگی این کتاب در شناساندن آیت الله سیدمرتضی مستجابی است. با توجه به اهمیت این چهره مبارز و انقلابی که از خاندان جلیله صدر است، متأسفانه تاکنون پژوهشگران و تاریخ‌نویسان به شخصیت او بی‌اعتنا بوده و در میان ایرانیان ناشناخته است. شاید هنوز بسیاری از ایرانیان نمی‌دانند که آیت‌الله مستجابی یکی از چهره‌های روحانی و سیاسی فعال در دهه‌های ۲۰ و ۳۰ است.

تاریخ معاصر به روایت آیت‌الله مستجابی

آیت‌الله مستجابی ورزشکار، هنرمند، خوشنویس و شاعری قوی است و می‌توان او را در زمره اهل فتوت نیز به شمار آورد. این روحانی اثرگذار در مدرسه مروی و همچنین نجف اشرف تحصیل کرده و نکات جالبی را درباره آنها ارائه می‌کند. به دلیل آن‌که تحصیلات آیت‌الله مستجابی در نجف در محضر آیت‌الله العظمی سید عبدالهادی شیرازی بوده در خاطرات خود به این شخصیت برجسته نیز اشاره‌های جالب و درخور توجهی دارد.

کسانی که دهه ۲۰ و اوایل ۳۰ را درک کردند، آیت‌الله مستجابی را در کنار آیت‌الله کاشانی و فداییان اسلام دیده‌اند. حضور او در تظاهرات و راهپیمائی‌هایی که فداییان اسلام برگزار می‌کردند برجسته بود. ارتباطی که ایشان با عموی خود آیت‌الله العظمی سید صدرالدین صدر و عموزاده خود یعنی امام موسی صدر داشته نیز حائز اهمیت است. رفاقت و صمیمیتی که آیت‌الله مستجابی با امام موسی صدر داشته مثال زدنی بود و روایت این رفاقت در این کتاب به لطافت هرچه تمامتر مطرح شده است.

در کتاب «یاران موافق» مخاطبان با خانواده آیت‌الله مستجابی نیز آشنا می‌شوند. همچنین او اطلاعات ذی‌قیمتی از آیت‌الله سیدرضا صدر نیز ارائه می‌دهند که پیشتر چندان به آنها پرداخته نشده بود. دیگر مطالب مهم مطرح شده در این کتاب تصویرنابی است که آیت‌الله مستجابی از دوران رضا خان و فرهنگ و سنت‌های شهر اصفهان ارائه می‌دهند.

آیت‌الله مستجابی به دلیل آنکه از یاران دیرین و از نزدیک‌ترین افراد به امام موسی صدر در ایام اقامت ایشان در ایران بود، آشنایی کاملی با شخصیت ایشان دارد. بر اساس کلام اوست که ما متوجه می‌شویم امام موسی صدر در ایران نیز به مانند لبنان منشأ اثر بود. آیت‌الله مستجابی همچنین به دلیل سفرهایی که به آلمان و لبنان داشته خاطرات خوبی از امام موسی صدر، به ویژه در هنگام حضور ایشان در برخی مراکز چون کلیساها و نحوه تعامل و سلوک ایشان با غیرمسلمان‌ها در آن کشورها عنوان می‌کند. از جمله ویژگی‌های شخصیتی امام موسی صدر که در این کتاب به خوبی مطرح شده تاکید بر ذوق، شوق، استعداد و فهم سیاسی والای ایشان است.

................ هر روز با کتاب ...............

بابا که رفت هوای سیگارکشیدن توی بالکن داشتم. یواشکی خودم را رساندم و روشن کردم. یکی‌دو تا کام گرفته بودم که صدای مامانجی را شنیدم: «صدف؟» تکان خوردم. جلو در بالکن ایستاده بود. تا آمدم سیگار را بیندازم، گفت: «خاموش نکنْ‌نه، داری؟ یکی به من بده... نویسنده شاید خواسته است داستانی «پسامدرن» بنویسد، اما به یک پریشانی نسبی رسیده است... شهر رشت این وقت روز، شیک و ناهارخورده، کاری جز خواب نداشت ...
فرض کنید یک انسان 500، 600سال پیش به خاطر پتکی که به سرش خورده و بیهوش شده؛ این ایران خانم ماست... منبرها نابود می‌شوند و صدای اذان دیگر شنیده نمی‌شود. این درواقع دید او از مدرنیته است و بخشی از جامعه این دید را دارد... می‌گویند جامعه مدنی در ایران وجود ندارد. پس چطور کورش در سه هزار سال قبل می‌گوید کشورها باید آزادی خودشان را داشته باشند، خودمختار باشند و دین و اعتقادات‌شان سر جایش باشد ...
«خرد»، نگهبانی از تجربه‌هاست. ما به ویران‌سازی تجربه‌ها پرداختیم. هم نهاد مطبوعات را با توقیف و تعطیل آسیب زدیم و هم روزنامه‌نگاران باتجربه و مستعد را از عرصه کار در وطن و یا از وطن راندیم... کشور و ملتی که نتواند علم و فن و هنر تولید کند، ناگزیر در حیاط‌خلوت منتظر می‌ماند تا از کالای مادی و معنوی دیگران استفاده کند... یک روزی چنگیز ایتماتوف در قرقیزستان به من توصیه کرد که «اسب پشت درشکه سیاست نباش. عمرت را در سیاست تلف نکن!‌» ...
هدف اولیه آموزش عمومی هرگز آموزش «مهارت‌ها» نبود... سیستم آموزشی دولت‌های مرکزی تمام تلاش خود را به کار گرفتند تا توده‌ها را در مدارس ابتدایی زیر کنترل خود قرار دهند، زیرا نگران این بودند که توده‌های «سرکش»، «وحشی» و «از لحاظ اخلاقی معیوب» خطری جدی برای نظم اجتماعی و به‌علاوه برای نخبگان حاکم به شمار روند... اما هدف آنها همان است که همیشه بوده است: اطمینان از اینکه شهروندان از حاکمان خود اطاعت می‌کنند ...
کتاب جدید کانمن به مقایسه موارد زیادی در تجارت، پزشکی و دادرسی جنایی می‌پردازد که در آنها قضاوت‌ها بدون هیچ دلیل خاصی بسیار متفاوت از هم بوده است... عواملی نظیر احساسات شخص، خستگی، محیط فیزیکی و حتی فعالیت‌های قبل از فرآیند تصمیم‌گیری حتی اگر کاملاً بی‌ربط باشند، می‌توانند در صحت تصمیمات بسیار تاثیر‌گذار باشند... یکی از راه‌حل‌های اصلی مقابله با نویز جایگزین کردن قضاوت‌های انسانی با قوانین یا همان الگوریتم‌هاست ...