تجربه شخصی اوست از 8سال عضویت درحزب کمونیست... یکی از رهبران قدیم به نام روباشوف، که تمام و کمال خود را وقف اهداف کمونیستی روس کرده است، دستگیر و محاکمه و اعدام می‌شود. روباشوف متهم به خیانت و کجروی است و از سخنان او بر ضد خودش استفاده می‌کنند... رفیق، حزب هرگز اشتباه نمی‌کند. تو و من می‌توانیم یکدیگر را فریب دهیم. اما نه حزب را... حزب تجسم اندیشه انقلابی در تاریخ است.

تاریکی در نیمروز | آرتور کستلر Darkness at Noon
تاریکی در نیمروز
[Darkness at Noon]. رمانی از آرتور کستلر (1) (1905-1983)، نویسنده انگلیسی زبان مجار، که در 1940 منتشر شد. این رمان از تجربه شخصی نویسنده الهام می‌گیرد که در 1931 به عضویت حزب کمونیست درآمد و هشت سال در آن حزب باقی ماند. این کتاب، سرشار از تلخکامی و نومیدی است و به همین دلیل نمی‌توان آن را صرفاً شهادت به شمار آورد. تاریکی در نیمروز انسان را درگیر با حزب نشان می‌دهد. یکی از رهبران قدیم به نام روباشوف (2)، که تمام و کمال خود را وقف اهداف کمونیستی روس کرده است، دستگیر و محاکمه و اعدام می‌شود. روباشوف متهم به خیانت و کجروی است و از سخنان او بر ضد خودش استفاده می‌کنند. «رفیق، حزب هرگز اشتباه نمی‌کند. تو و من می‌توانیم یکدیگر را فریب دهیم. اما نه حزب را. حزب چیزی بزرگتر از تو و من و صدها نفر بجز تو و من است. حزب تجسم اندیشه انقلابی در تاریخ است. تاریخ نه با ملاحظه‌کاری آشناست، نه با تردید. تاریخ، جبری و قاطع، به سوی هدف خود جاری می‌شود. تاریخ، در هر انحنای بستر خود، گل و لایی را که حمل می‌کند و اجساد غرق‌شدگان را بر جای می‌گذارد. تاریخ راه خود را می‌شناسد و اشتباهی مرتکب نمی‌شود.» حزب، روباشوف را اعدام می‌کند. زیرا می‌داند که روباشوف دیگر کورکورانه در راه تاریخ قدم برنمی‌دارد، بلکه درباره عمل آن به قضاوت می‌نشیند و آن را محکوم می‌کند. سیدنی کینگزلی (3) از تاریکی در نیمروز اقتباسی نمایشی کرده است که به سال 1951 در نیویورک اجرا شد.

مهشید نونهالی. فرهنگ آثار. سروش

1.Arthur Koestler 2.Rubashovf 3.Sidney Kingsley

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

پس از ۲۰ سال به موطن­‌شان بر می­‌گردند... خود را از همه چیز بیگانه احساس می‌­کنند. گذشت روزگار در بستر مهاجرت دیار آشنا را هم برای آنها بیگانه ساخته است. ایرنا که که با دل آکنده از غم و غصه برگشته، از دوستانش انتظار دارد که از درد و رنج مهاجرت از او بپرسند، تا او ناگفته‌­هایش را بگوید که در عالم مهاجرت از فرط تنهایی نتوانسته است به کسی بگوید. اما دوستانش دلزده از یک چنین پرسش­‌هایی هستند ...
ما نباید از سوژه مدرن یک اسطوره بسازیم. سوژه مدرن یک آدم معمولی است، مثل همه ما. نه فیلسوف است، نه فرشته، و نه حتی بی‌خرده شیشه و «نایس». دقیقه‌به‌دقیقه می‌شود مچش را گرفت که تو به‌عنوان سوژه با خودت همگن نیستی تا چه رسد به اینکه یکی باشی. مسیرش را هم با آزمون‌وخطا پیدا می‌کند. دانش و جهل دارد، بلدی و نابلدی دارد... سوژه مدرن دنبال «درخورترسازی جهان» است، و نه «درخورسازی» یک‌بار و برای همیشه ...
همه انسان‌ها عناصری از روباه و خارپشت در خود دارند و همین تمثالی از شکافِ انسانیت است. «ما موجودات دوپاره‌ای هستیم و یا باید ناکامل بودن دانشمان را بپذیریم، یا به یقین و حقیقت بچسبیم. از میان ما، تنها بااراده‌ترین‌ها به آنچه روباه می‌داند راضی نخواهند بود و یقینِ خارپشت را رها نخواهند کرد‌»... عظمت خارپشت در این است که محدودیت‌ها را نمی‌پذیرد و به واقعیت تن نمی‌دهد ...
در کشورهای دموکراتیک دولت‌ها به‌طور معمول از آموزش به عنوان عاملی ثبات‌بخش حمایت می‌کنند، در صورتی که رژیم‌های خودکامه آموزش را همچون تهدیدی برای پایه‌های حکومت خود می‌دانند... نظام‌های اقتدارگرای موجود از اصول دموکراسی برای حفظ موجودیت خود استفاده می‌کنند... آنها نه دموکراسی را برقرار می‌کنند و نه به‌طور منظم به سرکوب آشکار متوسل می‌شوند، بلکه با برگزاری انتخابات دوره‌ای، سعی می‌کنند حداقل ظواهر مشروعیت دموکراتیک را به دست آورند ...
نخستین، بلندترین و بهترین رمان پلیسی مدرن انگلیسی... سنگِ ماه، در واقع، الماسی زردرنگ و نصب‌شده بر پیشانی یک صنمِ هندی با نام الاهه ماه است... حین لشکرکشی ارتش بریتانیا به شهر سرینگاپاتام هند و غارت خزانه حاکم شهر به وسیله هفت ژنرال انگلیسی به سرقت رفته و پس از انتقال به انگلستان، قرار است بر اساس وصیت‌نامه‌ای مکتوب، به دخترِ یکی از اعیان شهر برسد ...