نگاه به کسب‌وکار از دریچه‌ای متفاوت

مسئولیت اجتماعی شرکتی (CSR) مفهومی است که در سال‌های اخیر در سطح دنیا و البته ایران رواج زیادی یافته است. این مفهوم با بروز برون‌داد‌های منفی زیست‌محیطی از فعالیت‌های اقتصادی و در قالب اقدامات داوطلبانه شرکت‌ها برای کاهش یا جبران این اثرات مطرح شد. به‌تدریج، این مفهوم هم از نظر موضوعی و هم سطح عملکرد شرکت‌ها گسترش یافت. چنانچه امروزه، علاوه بر کاهش و جبران اثرات منفی به تقویت برون‌داد‌های مثبت حاصل از دانش، مهارت، و تولید یک بنگاه هم تعمیم یافته و علاوه بر موضوعات زیست‌محیطی، موضوعات مرتبط با جامعه و دیگر ذی‌نفعان شرکت‌ها را هم شامل شده است. اکنون، مسئولیت اجتماعی شرکتی به دنبال کاهش شکاف بین فعالیت‌های اقتصادی و جامعه و ایجاد همگرایی بین آن‌هاست.

ولیت اجتماعی شرکتی: معرفی مختصر و مفید» [Corporate social responsibility: a very short introduction]، محمد شهرابی فراهانی

با وجود طرح مفهوم «مسئولیت اجتماعی شرکتی» در فضای کسب‌وکارهای ایرانی، جای نگرش‌های تحلیلی، ساختارمند، و کلان درباره مسئولیت اجتماعی خالی است. عمده اقداماتی که در ایران در این زمینه انجام شده، مبتنی بر نوعی نگاه فرعی، کوتاه‌مدت، و پراکنده بوده است. از همین رو، ضروری است که مدیران بنگاه‌ها و فعلان اجتماعی با تسلط بر آموزه‌های مسئولیت اجتماعی متناسب با نیازهای امروز جامعه از آن بهره‌برداری کنند.

کتاب «مسئولیت اجتماعی شرکتی: معرفی مختصر و مفید» [Corporate social responsibility: a very short introduction]، که انتشارات آکسفورد آن را چاپ کرده، یکی از کتاب‌های مفید برای ارتقاء نگاه به مسئولیت اجتماعی در میان کسب‌وکارها است. جرمی مون [Jeremy Moon] سعی کرده در این کتاب، به نحوی موجز و خلاصه، بیشترین اطلاعات را درباره مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها پیش‌ِروی مخاطب بگذارد. با وجود این اختصار، نویسنده با نگاهی کلان، به خوبی جنبه‌های متفاوت موضوع،‌ مانند سیر تاریخی، بحث‌های میان منتقدان و طرفداران مسئولیت اجتماعی، وضعیت بین‌المللی، و آینده آن را واکاوی کرده است.

این کتاب برای کسانی که به دنبال آشنایی کلی و در عین حال کاملی از CSR هستند بسیار مفید است. علاوه بر آن، به واسطه معرفی کتاب‌ها و مقالات بیشتر ذیل هر موضوع می‌تواند نقشه‌راهی برای مطالعه تخصصی‌تر و بیشتر در این زمینه باشد. از این رو، پژوهشگران و دانشجویان علاقه‌مند به موضوع CSR هم می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. علاوه بر این، این کتاب راهنمای خوبی برای مدیران و فعالان بنگاه‌های اقتصادی است تا با دیدی حرفه‌ای‌تر و علمی‌تر این مفاهیم را به منظور مشارکت مادی و معنوی کسب‌وکارها در تعهد به مسئولیت‌های اجتماعی به کار گیرند.

[کتاب «مسئولیت اجتماعی شرکتی: معرفی مختصر و مفید» با ترجمه محمد شهرابی فراهانی توسط نشر «میراث اهل قلم» منتشر شده است.]

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

ایده مدارس خصوصی اولین بار در سال 1980 توسط رونالد ریگان مطرح شد... یکی از مهم‌ترین عوامل ضعف تحصیلی و سیستم آموزشی فقر است... میلیاردرها وارد فضای آموزشی شدند... از طریق ارزشیابی دانش‌آموزان را جدا می‌کردند و مدارس را رتبه‌بندی... مدارس و معلمان باکیفیت پایین، حذف می‌شدند... از طریق برخط کردن بسیاری از آموزش‌ها و استفاده بیشتر از رایانه تعداد معلمان کاهش پیدا کرد... مدرسه به‌مثابه یک بنگاه اقتصادی زیر نقاب نیکوکاری... اما کیفیت آموزش همچنان پایین ...
محبوب اوباش محلی و گنگسترها بود. در دو چیز مهارت داشت: باز کردن گاوصندوق و دلالی محبت... بعدها گفت علاوه بر خبرچین‌ها، قربانی سیستم قضایی فرانسه هم شده است که می‌خواسته سریع سروته پرونده را هم بیاورد... او به جهنم می‌رفت، هر چند هنوز نمرده بود... ما دو نگهبان داریم: جنگل و دریا. اگر کوسه‌ها شما را نخورند یا مورچه‌ها استخوان‌هایتان را تمیز نکنند، به زودی التماس خواهید کرد که برگردید... فراری‌ها در طول تاریخ به سبب شجاعت، ماجراجویی، تسلیم‌ناپذیری و عصیان علیه سیستم، همیشه مورد احترام بوده‌اند ...
نوشتن از دنیا، در عین حال نوعی تلاش است برای فهمیدن دنیا... برخی نویسنده‌ها به خود گوش می‌سپارند؛ اما وقتی مردم از رنج سر به طغیان برآورده‌اند، بدبختیِ شخصیِ نویسنده ناشایست و مبتذل می‌نماید... کسانی که شک به دل راه نمی‌دهند برای سلامت جامعه خطرناک‌اند. برای ادبیات هم... هرچند حقیقت، که تنها بر زبان کودکان و شاعران جاری می‌شود، تسلایمان می‌دهد، اما به هیچ وجه مانع تجارت، دزدی و انحطاط نمی‌شود... نوشتن برای ما بی‌کیفر نیست... این اوج سیه‌روزی‌ست که برخی رهبران با تحقیرکردنِ مردم‌شان حکومت کنند ...
کسی حق خروج از شهر را ندارد و پاسخ کنجکاوی افراد هم با این جمله که «آن بیرون هیچ چیز نیست» داده می‌شود... اشتیاق او برای تولید و ثروتمند شدن، سیری ناپذیر است و طولی نمی‌کشد که همه درختان جنگل قطع می‌شوند... وجود این گیاه، منافع کارخانه را به خطر می‌اندازد... در این شهر، هیچ عنصر طبیعی وجود ندارد و تمامی درختان و گل‌ها، بادکنک‌هایی پلاستیکی هستند... مهمترین مشکل لاس وگاس کمبود شدید منابع آب است ...
در پانزده سالگی به ازدواج حسین فاطمی درمی‌آید و کمتر از دو سال در میانه‌ی اوج بحران‌ ملی شدن نفت و کودتا با دکتر زندگی می‌کند... می‌خواستند با ایستادن کنار خانم سطوتی، با یک عکس یادگاری؛ خود را در نقش مرحوم فاطمی تصور کرده و راهی و میراث‌دار او بنمایانند... حتی خاطره چندانی هم در میان نیست؛ او حتی دقیق و درست نمی‌دانسته دعوی شویش با شاه بر سر چه بوده... بچه‌ی بازارچه‌ی آب منگل از پا نمی‌نشیند و رسم جوانمردی را از یاد نمی‌برد... نهایتا خانم سطوتی آزاد شده و به لندن باز می‌گردد ...