«حاج اسماعیل» نخستین اثر پژوهشی است که زندگی شهید حاج اسماعیل رضایی را مورد واکاوی قرار می‌دهد. این کتاب در قالب «دانستنی‌های انقلاب اسلامی برای جوانان» نگاشته شده است.

حاج اسماعیل رضایی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از فارس، این کتاب که سیر زندگانی شهید حاج اسماعیل رضایی از شهدای قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ را بررسی می‌کند، به قلم محمد جعفربگلو نگاشته شده است.

در بخشی از مقدمه این کتاب می‌خوانیم: «نام‌های فراوانی بر تارک نهضت اسلامی ایران می‌درخشد؛ نام‌هایی که به طور مستقیم و غیرمستقیم در پیروزی این نهضت مردمی نقش داشته‌اند. اما در این میان بعضی نام‌ها –علیرغم نقش با اهمیتی که در تاریخ نهضت اسلامی داشته‌اند- شوربختانه چنان که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته‌اند. شهید حاج محمداسماعیل رضایی یکی از این نام‌هاست که با وجود نقش فراوان در نهضت اسلامی و قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، مورد بی‌مهری تاریخ قرار گرفته و کمتر قلمی درباره فعالیت‌های وی نگاشته است.»

«حاج اسماعیل» در چهار فصل تنظیم شده است؛ فصل نخست به بررسی دوران کودکی و نوجوانی، تحصیلات، ازدواج و خانواده محمداسماعیل رضایی می‌پردازد. در این فصل موقعیت اجتماعی وی بررسی شده و به خصوصیات اخلاقی و خدمات او به مردم اشاره می‌شود.

در فصل دوم، رابطه شهید حاج اسماعیل رضایی با روحانیون بررسی شده و عملکرد او در مبارزه با فرقه ضاله بهائیت مورد مداقه قرار گرفته است. در این فصل همچنین نحوه آشنایی و ارتباط حاج اسماعیل رضایی با امام خمینی به تصویر کشیده شده است.

فصل سوم به بررسی نقش شهید حاج اسماعیل رضایی در قیام ۱۵ خرداد پرداخته و از یک توطئه رژیم پهلوی علیه حاج اسماعیل پرده برداشته است.

فصل چهارم و پایانی، به شهادت حاج اسماعیل رضایی اختصاص دارد. این فصل همچنین به واکنش مردم و گروه‌های مختلف به اعدام وی و تاثیر شهادت او بر تداوم نهضت اسلامی می‌پردازد.

انتشار تصاویر متعدد، اسناد دیده‌نشده و نیز وصیت‌نامه دست‌نویس شهید حاج‌اسماعیل رضایی از دیگر ویژگی‌های این اثر است.

................ هر روز با کتاب ...............

بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...
معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...