سی‌وششمین شماره از نشریه «دانش‌بنیان» منتشر شد. پرونده ویژه کتابی این شماره با عنوان «پروژه گوتنبرگ» به موضوع نسخه‌های الکترونیکی کتاب‌ها و صنعت نشر الکترونیک می‌پردازد.

به گزارش ایبنا، سی‌‌وششمین شماره ماهنامه آموزشی، علمی، خبری و تحلیلی اقتصاد دانش‌بنیان، ویژه آذر 98 به سردبیری پرویز کرمی از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری منتشر شد.
 
ترور نشان ترس عمیق دشمن از توانمندی ایرانی، می‌توانیم کشور را از واردات واکسن آنفولانزا بی‌نیاز کنیم، ملاقات با اژدهای زرد، بازی در عصر استارت‌آپ‌ها، میکروارگانیسم‌های زندگی‌بخش، دنیایی که رمزارزها می‌سازند، سیستمی برای لمس زندگی، ماجرای اسب تک‌شاخ، پروژه گوتنبرگ، مهاجرت معکوس نخبگان، همه اینها هست و هیچکدام از این‌ها نیست، اعتماد و همدلی بزرگ‌ترین سرمایه زیست‌بوم و نوآوری است، دستگاه تفکر کنار آب‌سردکن اداره و فناوری‌های ایران‌ساخت، برخی از مطالب خواندنی این شماره است.
 
در بخش «صنایع خلاق» شماره جدید دانش‌بنیان، مرضیه اسدی در پرونده‌ای ویژه با عنوان «پروژه گوتنبرگ» به موضوع نسخه‌های الکترونیکی کتاب‌ها، صنعت نشر الکترونیک، الزامات و زیرساخت‌های مورد نیاز آن می‌پردازد. در این گزارش به تاریخچه کتاب الکترونیک، مقایسه کتاب کاغذی و الکترونیک، مزایا و معایب آن‌ها و هزینه‌های تولید کتاب به هرکدام از این شیوه‌ها اشاره می‌شود. در این گزارش، نظرات کارشناسی فرهاد حیدری گوران؛ نویسنده، میرنوری؛ مدیر مارکتینگ و فروش فیدیبو و صدوقی؛ مدیرعامل طاقچه نیز درباره این پرونده درج شده است.


نشر الکترونیک و صنایع خلاق دانش بنیان


1991؛ تولد نخستین کتابخوان الکترونیک
«در بخشی از این گزارش درباره تاریخچه روی کار آمدن کتابخوان الکترونیک، می‌خوانیم: «در سال 1991 شرکت سونی برای اولین‌بار ابزار مطالعه کتاب الکترونیک را در ایالات متحده عرضه کرد. این دستگاه قادر بود محتویات یک دیسک نوری هشت سانتیمتری را با ظرفیت ذخیره‌سازی صد هزار صفحه متن، نمایش دهد. البته هنگام عرضه این محصول، چند کتاب الکترونیک ازجمله دایرة‌المعارف کامتون، فرهنگ واژگان امریکن هریتیج و اصطلاح‌نامه روژه در بازار وجود داشت. دستگاه تولیدی شرکت سونی به‌رغم برخورداری از قابلیت جست‌وجوی واژگان کلیدی، چندان خوش‌دست نبود و موردپسند کاربران واقع نشد. در سال 1991 شرکت اپل نیز محصولی جدید به بازار عرضه کرد که در مقایسه با ابزار مطالعه کتاب الکترونیک شرکت سونی، از کیفیت بالاتری برخوردار بود. به دنبال عرضه این محصول، شرکت وُییج در سال 1992 اقدام به نشر مجموعه‌ای از آثار چندرسانه‌ای خود کرد که با این دستگاه سازگاری داشت.»

دو کتاب علمی در بوته نقد
در بخش کتاب این ماهنامه نیز دو کتاب «سیر زمان» نوشته کارلو روولی و «فکر کردن، بی درنگ و با درنگ» تألیف مشترک کاهنمن و تورسکی، مورد نقد و بررسی قرار گرفته‌اند.
 
در بخشی از معرفی و نقد کتاب «سیر زمان» به قلم نگار قانونی، آمده است: «زمان رمز و رازی است که همواره در تلاش برای گیج کردن ما برای تشخیص و درک واقعیتش است. فیلسوفان، هنرمندان و شاعران مدت‌ها سعی کرده‌اند معنای آن‌را بررسی کنند و سرانجام این دانشمندان بودند که دریافتند ساختار و ماهیت زمان با شهود ساده‌ای که ما از آن داریم، بسیار متفاوت است. از بولتزمن گرفته تا تئوری کوانتومی، از اینشتین گرفته تا جاذبه کوانتومی حلقه، درک ما از زمان دچار تحولات اساسی شده است. زمان با سرعت متفاوت در مکان‌های مختلف جریان می‌یابد، گذشته و آینده بسیار کمتر از آنچه فکر می‌کردیم با یکدیگر متفاوتند و مفهوم حال حاضر در عالم گسترده تبخیر می‌شود. این‌ها چیزهایی است که سبب شده تا کارلو روولی دست به‌کار نوشتن کتاب سیر زمان شود. او باور دارد به همان شکلی که هانس رایشنباخ در یکی از عمیق‌ترین کتاب‌هایی که در زمینه ذات زمان وجود دارد «جهات زمان»، گفته پارمنیدس برای فرار از اضطرابی که زمان باعث و بانی آن است، منکر وجود خود می‌شود. افلاطون جهان مثل را که بیرون از زمان وجود دارد در خیالش می‌آفریند و هگل از لحظه‌ای سخن می‌گوید که روح از بُعد زمان بیرون آمده و خود را تمام و کمال می‌شناسد.»

................ هر روز با کتاب ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...