سی‌وششمین شماره از نشریه «دانش‌بنیان» منتشر شد. پرونده ویژه کتابی این شماره با عنوان «پروژه گوتنبرگ» به موضوع نسخه‌های الکترونیکی کتاب‌ها و صنعت نشر الکترونیک می‌پردازد.

به گزارش ایبنا، سی‌‌وششمین شماره ماهنامه آموزشی، علمی، خبری و تحلیلی اقتصاد دانش‌بنیان، ویژه آذر 98 به سردبیری پرویز کرمی از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری منتشر شد.
 
ترور نشان ترس عمیق دشمن از توانمندی ایرانی، می‌توانیم کشور را از واردات واکسن آنفولانزا بی‌نیاز کنیم، ملاقات با اژدهای زرد، بازی در عصر استارت‌آپ‌ها، میکروارگانیسم‌های زندگی‌بخش، دنیایی که رمزارزها می‌سازند، سیستمی برای لمس زندگی، ماجرای اسب تک‌شاخ، پروژه گوتنبرگ، مهاجرت معکوس نخبگان، همه اینها هست و هیچکدام از این‌ها نیست، اعتماد و همدلی بزرگ‌ترین سرمایه زیست‌بوم و نوآوری است، دستگاه تفکر کنار آب‌سردکن اداره و فناوری‌های ایران‌ساخت، برخی از مطالب خواندنی این شماره است.
 
در بخش «صنایع خلاق» شماره جدید دانش‌بنیان، مرضیه اسدی در پرونده‌ای ویژه با عنوان «پروژه گوتنبرگ» به موضوع نسخه‌های الکترونیکی کتاب‌ها، صنعت نشر الکترونیک، الزامات و زیرساخت‌های مورد نیاز آن می‌پردازد. در این گزارش به تاریخچه کتاب الکترونیک، مقایسه کتاب کاغذی و الکترونیک، مزایا و معایب آن‌ها و هزینه‌های تولید کتاب به هرکدام از این شیوه‌ها اشاره می‌شود. در این گزارش، نظرات کارشناسی فرهاد حیدری گوران؛ نویسنده، میرنوری؛ مدیر مارکتینگ و فروش فیدیبو و صدوقی؛ مدیرعامل طاقچه نیز درباره این پرونده درج شده است.


نشر الکترونیک و صنایع خلاق دانش بنیان


1991؛ تولد نخستین کتابخوان الکترونیک
«در بخشی از این گزارش درباره تاریخچه روی کار آمدن کتابخوان الکترونیک، می‌خوانیم: «در سال 1991 شرکت سونی برای اولین‌بار ابزار مطالعه کتاب الکترونیک را در ایالات متحده عرضه کرد. این دستگاه قادر بود محتویات یک دیسک نوری هشت سانتیمتری را با ظرفیت ذخیره‌سازی صد هزار صفحه متن، نمایش دهد. البته هنگام عرضه این محصول، چند کتاب الکترونیک ازجمله دایرة‌المعارف کامتون، فرهنگ واژگان امریکن هریتیج و اصطلاح‌نامه روژه در بازار وجود داشت. دستگاه تولیدی شرکت سونی به‌رغم برخورداری از قابلیت جست‌وجوی واژگان کلیدی، چندان خوش‌دست نبود و موردپسند کاربران واقع نشد. در سال 1991 شرکت اپل نیز محصولی جدید به بازار عرضه کرد که در مقایسه با ابزار مطالعه کتاب الکترونیک شرکت سونی، از کیفیت بالاتری برخوردار بود. به دنبال عرضه این محصول، شرکت وُییج در سال 1992 اقدام به نشر مجموعه‌ای از آثار چندرسانه‌ای خود کرد که با این دستگاه سازگاری داشت.»

دو کتاب علمی در بوته نقد
در بخش کتاب این ماهنامه نیز دو کتاب «سیر زمان» نوشته کارلو روولی و «فکر کردن، بی درنگ و با درنگ» تألیف مشترک کاهنمن و تورسکی، مورد نقد و بررسی قرار گرفته‌اند.
 
در بخشی از معرفی و نقد کتاب «سیر زمان» به قلم نگار قانونی، آمده است: «زمان رمز و رازی است که همواره در تلاش برای گیج کردن ما برای تشخیص و درک واقعیتش است. فیلسوفان، هنرمندان و شاعران مدت‌ها سعی کرده‌اند معنای آن‌را بررسی کنند و سرانجام این دانشمندان بودند که دریافتند ساختار و ماهیت زمان با شهود ساده‌ای که ما از آن داریم، بسیار متفاوت است. از بولتزمن گرفته تا تئوری کوانتومی، از اینشتین گرفته تا جاذبه کوانتومی حلقه، درک ما از زمان دچار تحولات اساسی شده است. زمان با سرعت متفاوت در مکان‌های مختلف جریان می‌یابد، گذشته و آینده بسیار کمتر از آنچه فکر می‌کردیم با یکدیگر متفاوتند و مفهوم حال حاضر در عالم گسترده تبخیر می‌شود. این‌ها چیزهایی است که سبب شده تا کارلو روولی دست به‌کار نوشتن کتاب سیر زمان شود. او باور دارد به همان شکلی که هانس رایشنباخ در یکی از عمیق‌ترین کتاب‌هایی که در زمینه ذات زمان وجود دارد «جهات زمان»، گفته پارمنیدس برای فرار از اضطرابی که زمان باعث و بانی آن است، منکر وجود خود می‌شود. افلاطون جهان مثل را که بیرون از زمان وجود دارد در خیالش می‌آفریند و هگل از لحظه‌ای سخن می‌گوید که روح از بُعد زمان بیرون آمده و خود را تمام و کمال می‌شناسد.»

................ هر روز با کتاب ...............

لمپن نقشی در تولید ندارد، در حاشیه اجتماع و به شیوه‌های مشکوکی همچون زورگیری، دلالی، پادویی، چماق‌کشی و کلاهبرداری امرار معاش می‌کند... لمپن امروزی می‌تواند فرزند یک سرمایه‌دار یا یک مقام سیاسی و نظامی و حتی یک زن! باشد، با ظاهری مدرن... لنین و استالین تا جایی که توانستند از این قشر استفاده کردند... مائو تسه تونگ تا آنجا پیش رفت که «لمپن‌ها را ذخایر انقلاب» نامید ...
نقدی است بی‌پرده در ایدئولوژیکی شدن اسلامِ شیعی و قربانی شدن علم در پای ایدئولوژی... یکسره بر فارسی ندانی و بی‌معنا نویسی، علم نمایی و توهّم نویسنده‌ی کتاب می‌تازد و او را کاملاً بی‌اطلاع از تاریخ اندیشه در ایران توصیف می‌کند... او در این کتاب بی‌اعتنا به روایت‌های رقیب، خود را درجایگاه دانایِ کل قرار داده و با زبانی آکنده از نیش و کنایه قلم زده است ...
به‌عنوان پیشخدمت، خدمتکار هتل، نظافتچی خانه، دستیار خانه سالمندان و فروشنده وال‌مارت کار کرد. او به‌زودی متوجه شد که حتی «پست‌ترین» مشاغل نیز نیازمند تلاش‌های ذهنی و جسمی طاقت‌فرسا هستند و اگر قصد دارید در داخل یک خانه زندگی کنید، حداقل به دو شغل نیاز دارید... آنها از فرزندان خود غافل می‌شوند تا از فرزندان دیگران مراقبت کنند. آنها در خانه‌های نامرغوب زندگی می‌کنند تا خانه‌های دیگران بی‌نظیر باشند ...
تصمیم گرفتم داستان خیالی زنی از روستای طنطوره را بنویسم. روستایی ساحلی در جنوب شهر حیفا. این روستا بعد از اشغال دیگر وجود نداشت و اهالی‌اش اخراج و خانه‌هایشان ویران شد. رمان مسیر رقیه و خانواده‌اش را طی نیم قرن بعد از نکبت 1948 تا سال 2000 روایت می‌کند و همراه او از روستایش به جنوب لبنان و سپس بیروت و سپس سایر شهرهای عربی می‌رود... شخصیت کوچ‌داده‌شده یکی از ویژگی‌های بارز جهان ما به شمار می‌آید ...
نگاه تاریخی به جوامع اسلامی و تجربه زیسته آنها نشان می‌دهد که آنچه رخ داد با این احکام متفاوت بود. اهل جزیه، در عمل، توانستند پرستشگاه‌های خود را بسازند و به احکام سختگیرانه در لباس توجه چندانی نکنند. همچنین، آنان مناظره‌های بسیاری با متفکران مسلمان داشتند و کتاب‌هایی درباره حقانیت و محاسن آیین خود نوشتند که گرچه تبلیغ رسمی دین نبود، از محدودیت‌های تعیین‌شده فقها فراتر می‌رفت ...