بهگزارش مهر، نمایشنامههای «ارنانی» نوشته ویکتور هوگو با ترجمه رامتین شهبازی، «مراقبت شدید» نوشته ژان ژنه با ترجمه مدیا کاشیگر، «آدمها» نوشته استفان کَرَم با ترجمه محمد منعم، «اتاقها» اثر فیلیپ مینیانا با ترجمه زیبا خادمحقیقت، «ویلیکو ویلیکو بدو» اثر ابراهیم پشتکوهی، «سگها و استخوانهای مادرم» اثر مژگان خالقی، «تیولا» اثر علی عابدی، «تاسها» اثر نستور کابایرو با ترجمه شهاب نادری، «صحنههای دودی» اثر نیک زاگون با ترجمه فرهاد بیگدلو و «سه روایت جعلی» نوشته اصغر نوری، توسط نشر نیماژ به کتابفروشیها عرضه شدهاند که از این میان ۶ کتاب به آثار ترجمه و ۴ کتاب از نمایشنامههای تالیفی ایرانی هستند.
در ادامه معرفی کوتاهی از این آثار و نویسندههایشان میآید:
«ارنانی» اثر ویکتور هوگو
نمایشنامه ارنانی یا هرنانی یکی از بحثانگیزترین نمایشنامههای تاریخ ادبیات نمایشی محسوب میشود. نمایشنامهای که در نخستین شب اجرا مجادلات بسیاری را میان علاقهمندان تئاتر برانگیخت. هوگو در این نمایشنامه آنچه بهعنوان تئوری نظری دربارهی مکتب رمانتیسیسم را در ذهن داشت، به صورت عملی پیاده کرد و متن، مقدمه این نمایشنامه و مقدمه نمایشنامهی کرامول از مهمترین آثار ادبیات نمایشی دوره رمانتیک بهشمار میآیند. نمایشنامه ارنانی در سال ۱۸۳۰ میلادی نگاشته شد و هوگو در آن بخشی از تاریخ سیاسی کشور اسپانیا در اوایل قرن شانزده میلادی یعنی سال ۱۵۱۹ را مرور میکند. هوگو در این نمایشنامه اگرچه کشور اسپانیا را بهعنوان بستر رخداد داستانهای خود برمیگزیند، اما میکوشد تصاویری از جامعه فرانسه دوران خود، یعنی سرخوردگیهای انقلاب کبیر فرانسه را در اثرش جای دهد.
«دوناسول: عشق من!
ارنانی: نه من باید برایت تنفرانگیز باشم. شنیدی به من گفت عاشقت هستم… هان! ای قلب شکاک من با جملات او به خود بیا… آه میبینی که چطور واژههای یک زن میتواند التیامبخش هر زخمی باشد.»
قیمت پشت جلد این کتاب ۲۹۰۰۰ تومان است.
«مراقبت شدید» اثر ژان ژنه
مراقبت شدید اثر ژان ژنه (۱۹۱۰-۱۹۸۶) شاعر، نمایشنامهنویس و رماننویس فرانسوی است. در کودکی و نوجوانی به جرمها و دزدیهای کوچک مشغول بود و بعد از تجربه زندان به نویسندگی روی آورد. رمانهای خاطرات یک دزد و بانوی گلهای ما، و نمایشنامههای سیاهان، کلفتها، بالکن و مراقبت شدید از مهمترین آثارش به حساب میآیند. او در کنار نویسندگی یک روشنفکر فعال هم بود و به اتفاقهای سیاسی و اجتماعی فرانسه و دیگر کشورهای دنیا واکنش نشان میداد.
موریس: من همهچیز را میدانم. میدانی، من را همهی مردهای واقعی قبول دارند. درست است خیلی جوانم، اما من دوستی مردها را دارم. چیزی که تو نداری! تو از جنس ما نیستی. از جنس ما هم نمیشوی. حتی اگر آدم هم بکشی، از ما
نمیشوی!
لوفران: تو محوِ چشمسبز هستی. چشمسبز تصاحبت کرده.
قیمت پشت جلد این کتاب ۱۷۰۰۰ تومان است.
«آدمها» اثر استفان کَرَم
«آدمها» اثر استفان کَرَم (۱۹۷۹-) نمایشنامهنویس و فیلمنامهنویس امریکایی، متولد پنسیلوانیا، از والدینی مهاجر؛ لبنانی/ایرلندی. از دوره دبیرستان عاشق تئاتر بود و در کالج دانشگاه براون تحصیل کرد. دو نمایشنامه اولش، کمدی سیاه بودند: «سخنرانی و مناظره» (۲۰۰۶) و «پسران پیامبر» (۲۰۱۱) که نامزد نهایی جایزه پولیتزر بود. کنش روایی نمایشنامه «آدمها» در نود دقیقه بدون قطع ترسیم شده، و در آپارتمان بریجید بلیک، جوانترین عضو خانواده که بهتازگی با دوستپسرش ریچارد سعد به اینجا نقلمکان کرده، در محله چینیهای منهتن نیویورک اتفاق میافتد. این زوج جوان میزبانی شام عید شکرگزاری بقیهی اعضای خانواده بلیک را عهدهدار شدهاند: والدینش اریک و دیردری، خواهر بزرگترش اِیمی و مادربزرگش مومو. با این مجموعه، کَرَم وارد چالشی میشود که هر نمایشنامهنویس بزرگ امریکایی باید از آن سربلند بیرون بیاید، ساختنِ درامی خانوادگی که بتواند بیانی فراتر از دغدغههای شخصی نویسنده داشته باشد.
نمایشنامه «آدمها» نامزد جایزهی پولیتزر ۲۰۱۶ بود و همان سال، مجموعهای از جوایز معتبر را به خود اختصاص داد: درامادسک، اوبی، تونی، حلقه منتقدان خارجی و حلقه منتقدان نیویورک.
قیمت پشت جلد این کتاب ۲۹۰۰۰ تومان است.
«اتاقها» اثر فیلیپ مینیانا
«اتاقها» اثر فیلیپ مینیانا (۱۹۴۶-) یکی از مطرحترین چهرههای ادبیات نمایشی معاصر فرانسه که با بیش از چهل سال تجربه، همواره در پی ابداع فرمهای نوینی است تا به یاری آنها بتواند هرچه مؤثرتر دنیا و زمانه خود را در آثارش منعکس کند. او با این پشتوانه، زبانی صیقلیافته را دستمایه کار خود میکند که به غرابت نمایشنامههایش شکوهی بیمانند میبخشد.
ژکلین: برای من خیابون دِز اِکُل خیابون عشقه عشق دیوانهوار من هفده سالم بود و مردک روسم یه دهن گنده داشت یه دهنی که انگار مدام داشت سوت میزد به خودمون میگفتیم: این یارو خیلی باحاله داره سوت میزنه ولی نه دهنش این جوری بود نقاشیش مشوش و پرتلاطم بود یه چیزهای تیره به رنگ آبی پروسی تابلوهای به چه بزرگی و همهشون وحشتناک چیزهای وحشتناکی بودن که نیاز داشتن بیرونی بشن مردم خوششون نمیاومد من دهاتی بودم یه طراوت خاصی داشتم میگفت که من مجسمهی مرمری یونانیش هستم دخترهام اونها چه زجری کشیدن با مد بریژیت باردو باید کیلو کیلو لاغر میشدیم کیلو کیلو!
قیمت پشت جلد این کتاب ۱۷۰۰۰ تومان است.
«ویلیکو ویلیکو بدو» اثر ابراهیم پشتکوهی
«ویلیکو ویلیکو بدو» اثر ابراهیم پشتکوهی نمایشنامهنویس و کارگردان پیشروِ تئاتر ایران است که نگاهی نو به اسطوره و حضور اسطوره در زندگی انسان معاصر دارد. تخیل، طنز، شکستن کلان روایت، چندصدایی، اهمیت لحن، گریز از یکدستی زبان و به چالش کشیدن گفتمان غالب از مهمترین ویژگیهای آثار ابراهیم پشت کوهی است. او از معدود کارگردانهای بینالمللی تئاتر ایران است که تاکنون در جشنوارههای متعدد مورد تحسین قرار گرفته و جوایز ارزندهای کسب کرده است. آلمان، روسیه، فرانسه، مجارستان، کوزوو، هند، آذربایجان، ارمنستان… از جمله کشورهایی هستند که میزبان آثار او بودند. نمایشنامه «ویلیکو ویلیکو بدو» یک اثر شگفتانگیز با الگوی سفر قهرمان است. سفر پر از تخیل و خیال به عمق تاریخ و تمدن است. تقابل عشق و جنگ است. ترکیب موزیک راک و جز و جنون و جادو است. عصیان علیه خاموشی و استبداد است. روایتی نو از هفت تمدن و هفت قصهی عاشقانه است. داستان بریدن رگ دستان شهرزاد است.
«زیرو:آها… تازه از نبراسکا برگشته بود مرتیکه دائمالمست، مرغی رو که دختر آلن گینزبورگ براش تو سس قارچ خوابونده بود رو به دندون گرفته بود و فحش میداد حرومزاده، من داشتم کتاب خشموهیاهوی فاکنر رو میخوندم که دیدم سروصدا بالا گرفت، رفتم پایین دیدم تو آشپزخونه سس قرمز ریخته کف کاشی سرامیکا، لندهور با دست گلوی مادرم رو گرفته بود و خفهاش میکرد، از خشم منم با لبهی کتاب کوبیدم تو ملاجش، پنج بار زدم تا شل شد، چشای مادرم نزدیک بود بیفته زمین از سفیدی زیاد، سیلور استالونهی تو خالی رو بردم تو اتاق، خشموهیاهو رو برگبهبرگ آبوتاب دادم و خمیر کردم و با یه قیف فرستادم تو معدهش، گذاشتم ادبیات حسابی تو رودههاش بچرخه، بعدم مرد! پزشکقانونی هم گفت علت مرگ مسمومیته. با سرب کلمات مرد، پس شما داغونا نگین ادبیات به دردِ کوفتم نمیخوره… ادبیات میتونه کوهی از عضله رو مثل سوشی نرم کنه بندازه کف اتاق.»
قیمت پشت جلد این کتاب ۱۵۰۰۰ تومان است.
«سگها و استخوانهای مادرم» اثر مژگان خالقی
«سگها و استخوانهای مادرم» اثر مژگان خالقی نویسنده، کارگردان و بازیگر تئاتر، فارغالتحصیل کارشناسی ارشد کارگردانی تئاتر از دانشکده سینما تئاتر است. کارگردان نمایشهایی از جمله «تو مشغول مردنات بودی»، «بازی استریندبرگ»، «کلاغ» و چند نمایش دیگر. نویسنده نمایشنامههای «کهکشان راه شیری»، «منم ندیمهی مدهآ»، «بیوهی سیاه، بیوهی سفید» و…
«مایکا: من صورت مادرم رو یادمه. اِنقدر ترسیده بود که تمام گوشت صورتش کنار رفته بود و فقط استخوناش مونده بود. گفتم بهت قول میدم دوباره همدیگه رو میبینیم. بهش دروغ گفتم. مطمئن بودم اتوبوس داره همهشون رو به اون گودالهای بزرگ میبره. هیچکس نمیتونه بفهمه تو قلب مادری که جلوی چشماش، تمام روز، به دخترش تجاوز میکنن، چی میگذره! … اون بچه نباید به دنیا بیاد. این جنگ نباید هیچ بچهای به دنیا بیاره!»
قیمت پشت جلد این کتاب ۱۲۰۰۰ تومان است.
«تیولا» اثر علی عابدی
علی عابدی (۱۳۴۹-) نمایشنامهنویس و کارگردان، متولد بجنورد یکی از چهرههای مطرح تئاتر معاصر ایران است که در آثارش سبک خاص خود را دارد: ترکیبی از سوررئالیسم و ابزورد که با آن به دغدغههایی نظیر جنگ و افراد حاشیهای اجتماع میپردازد. نثری صیقلیافته و شخصی که با طنزی گزنده همراه میشود، از ویژگیهای بارز زبان در نمایشنامههای علی عابدی است که جوایز زیادی را برای او به ارمغان آوردهاند، از جمله جایزه متن برگزیده در بخش حرفهای جایزه ادبیات نمایشی جشنواره بینالمللی تئاتر فجر (۱۳۹۶) برای نمایشنامه تیولا.
از دیگر آثار علی عابدی میتوان به نمایشنامههای خرمگس و این خونه بههم ریختهست اشاره کرد.
«تیولا: من شبیه یه تیولام.
پیرمرد: تیولا!؟
تیولا: یه موجود دریایی. یه عروس دریایی.
پیرمرد: شباهتت چیه؟
تیولا: شباهت مولکولی.
پیرمرد: مولکولی!؟
تیولا: یه موجود دورهای. صد سالم که تموم بشه صد سال بعدی شروع میشه.
پیرمرد: یعنی دوباره متولد میشی؟
تیولا: یه جهش سلولی. از نابالغی به بلوغ میرسم.
پیرمرد: پس کی میمیری؟»
قیمت پشت جلد این کتاب ۱۵۰۰۰ تومان است.
«تاسها» اثر نستور کابایرو
نستور کابایرو (۱۹۵۱-) نمایشنامهنویس و رماننویس ونزوئلایی، متولد کاراکاس است. فعالیت هنریاش را با هنرهای تجسمی شروع کرده اما در نهایت برای بیان افکار و ایدههایش نوشتن را انتخاب کرده است. شعر مینویسد، نقاشی میکند و در روزنامهای معتبر پیرامون مسائل فرهنگیـهنری ستون ثابت دارد. رمانش با عنوان «پرتقالهای شیرین» با استقبال چشمگیر مخاطبان مواجه شد. برای رادیو، تلویزیون و سینما مینویسد و یکی از فیلمنامههایش جایزهای ملی برایش به ارمغان آورده است. با تمام پرکاریاش در شاخههای گوناگون، بیش از هر چیز بهعنوان نمایشنامهنویسی قهار شناخته میشود. بیش از سیوپنج نمایشنامه نوشته است که در کشورهایی مثل امریکا، اسپانیا، فرانسه، آلمان، آرژانتین، کلمبیا، بولیوی، کوبا، مکزیک، پرو، شیلی و پاناما اجرا شدهاند و جوایز بسیاری برای او به ارمغان آوردهاند.
«تاسها» با عنوان اصلی «تاسهای ژنرال اوردانتا» روایت زندگی ژنرال رافائل اوردانتا است؛ قهرمان آزادیخواهی که ۲۳ اکتبر ۱۷۸۸ در ماراکائیبو متولد شد و ۲۳ آگوست ۱۸۴۵ در پاریس درگذشت. کابایرو در این نمایشنامه روزهای پایانی زندگی ژنرال را روایت کرده است.
کابایرو در نمایشنامه الاهگان سراغ دو شخصیت برجسته در تاریخ ادبیات و تاریخ هنر رفته است. فریدا کالو و سیلویا پلات. این نمایشنامه روایتگر مواجهه خیالی فریدای نقاش با سیلویای شاعر است که با هم از رنجها و نوسانهای زندگی هنریشان پرده برمیدارند.
«سیلویا: تِد با چشمهای باز میخوابه.
فریدا: همهی شاعرها اینطوری میخوابن، به جز آندره برتون. برتون وقت خواب یه چشمش باز بود و اون یکیش بسته. سوررئالیست بود دیگه. [میخندد.]
سیلویا: و من؟
فریدا: شاعرهای زن نمیخوابن.»
قیمت پشت جلد این کتاب ۱۵۰۰۰ تومان است.
«صحنههای دودی» اثر نیک زاگون
نیک زاگون (۱۹۶۸-) نمایشنامهنویس امریکایی، متولد پورتلند است. مدرک کارشناسی نمایش دارد و کارشناسی ارشد خود را در رشته نمایشنامهنویسی از دانشگاه نوادا گرفته است. علاوه بر نمایشنامههای بلند، تعداد زیادی نمایشنامه کوتاه و تکپردهای و مونولوگ نیز نوشته که مورد استقبال قرار گرفتهاند و تا به امروز به پنج زبان مختلف ترجمه شده و در کشورهایی مانند انگلستان، اسکاتلند، کانادا، استرالیا، آلمان، شیلی، هند و سنگاپور اجرا شدهاند. نیک زاگون یکی از مؤسسان تئاتر محیط باز سیاتل است. او علاوه بر نوشتن نمایشنامه، چند فیلمنامه کوتاه و بلند نیز در کارنامه خود دارد، همچنین یکی از اعضای مرکز نمایشهای صحنهای پورتلند است. او از سال ۱۹۹۴ تاکنون موفق به دریافت جایزههای بسیار زیادی چه در امریکا و چه در سطح بینالمللی شده است.
«جان: گوشت دودی میخوای؟
مارشا: منظورت سوسیس اسکار مایره؟
جان: آره. یهکم گوشت دودی، یه چیز خوشمزه برای یه نفر… یا دو نفر!
مارشا: اگه تو بخوای پولش رو بدی، من هیچی نمیخورم.
جان: گوشت دودی میخوای؟
مارشا: منظورت سوسیس اسکار مایره؟
جان: آره. یهکم گوشت دودی، یه چیز خوشمزه برای یه نفر… یا دو نفر!
مارشا: ترجیح میدم غذای آشغال خودم رو بخورم.
جان: گوشت دودی میخوای؟
مارشا: منظورت سوسیس اسکار مایره؟
جان: نه پس منظورم یه تیکهی دودشده از گوشت تن توئه! معلومه که سوسیس اسکار مایر رو میگم!»
قیمت پشت جلد این کتاب ۱۵۰۰۰ تومان است.
«سه روایت جعلی» نوشته اصغر نوری
اصغر نوری (۱۳۵۵-) مترجم، نمایشنامهنویس و کارگردان، متولد تبریز است. کارشناسی زبان و ادبیات فرانسه دارد و کارشناسی ارشد کارگردانی تئاتر. از سال ۸۸، با تأسیس کمپانی تئاتر ۸۸، نمایشنامههایش را در تهران و کشورهایی چون فرانسه و آلمان اجرا میکند. از دیگر نمایشنامههایش میتوان به «از کسی که دیگر نیست»، «گلستان»، «باربادوس» و «من؛ خودم» اشاره کرد.
قیمت پشت جلد این کتاب ۱۵۰۰۰ تومان است.