رمان «سولنویید» [solenoid] اثر میرچا کارتارسکو [Mircea Cărtărescu] جایزه ادبی دوبلین ۲۰۲۴ [Dublin Literary Award 2024] را از آن خود کرد.

سولنویید» [solenoid] اثر میرچا کارتارسکو [Mircea Cărtărescu]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، این رمان که روایت‌گر زندگی خود نویسنده به عنوان معلم دبیرستان است، در قالب یادداشت‌های روزانه به شرح فلسفی از زندگی، تاریخ، فلسفه و ریاضیات بدل می‌شود و در مقیاس وسیع به بررسی جهان‌ها، ابعاد و جدول‌های زمانی دیگر می‌پردازد و قلمروهای زندگی و هنر را با هم تطبیق می‌دهد. این رمان که واقعیت اواخر دهه ۱۹۷۰ و اوایل دهه ۱۹۸۰ رومانی کمونیستی را تشریح می‌کند، صف‌های طولانی برای خرید از خواربارفروشی، پوچ بودن سیستم آموزشی و زندگی خانوادگی را تشریح و زندگی و هنر در دوره کمونیسم را تصویر می‌کند.

داوران این کتاب را عاملی خواندند که از طریق آن می‌توان دنیایی را تصور کرد که در مقایسه با دنیای ما، یک بعد اضافی دارد. شهر بخارست که در آن راوی معلم و نویسنده‌ای شکست خورده است، مکانی است متشکل از کارخانه‌های متروکه حاوی غارها، تونل‌های غیرمنتظره و گالری‌های مشتکل از انگل‌های عظیم که یک وسیله الکتریکی یعنی یک سولنویید یا سیم لوله موجب می‌شود افرادی شناور شوند.

میرچا کارتارسکو نویسنده، استاد و روزنامه‌نگاری است که بیش از ۲۵ عنوان کتاب منتشر کرده و برای آنها جوایز متعددی از جمله جایزه فورمنتور (۲۰۱۸)، جایزه توماس مان (۲۰۱۸)، جایزه دولتی اتریش برای ادبیات (۲۰۱۵) و جایزه ویلنیکا (۲۰۱۱) را دریافت کرده است. آثار او به ۲۳ زبان ترجمه شده است.

شان کوتر مترجم این کتاب استاد ادبیات و ترجمه در دانشگاه تگزاس در دالاس و مترجم ۱۱ کتاب است و جایزه بهترین کتاب ترجمه شده برای شعر را دریافت کرده است. ترجمه او از ماگدا کارنسی فینالیست جایزه ترجمه انجمن قلم ۲۰۲۱ بود.

«زمان خدای قدیم» نوشته سباستین بری، «پناهگاه» نوشته اما دوناهو، «اگر از تو زنده بمانم» نوشته جاناتان اسکوفری، «باربر ماشین خواب» نوشته سوزت مایر و «ستودنی» نوشته الکسیس رایت دیگر فینالیست‌های رقابت امسال بودند.

امسال ۷۰ کتاب به انتخاب ۸۰ کتابخانه از سراسر جهان برای جایزه ادبی دوبلین ۲۰۲۴ که توسط شورای شهر دوبلین اهدا می‌شود، نامزد شده بودند. این جایزه با اهدای جایزه‌ای به ارزش ۱۰۰ هزار یورو، ارزشمندترین جایزه سالانه جهان برای یک اثر داستانی منتشر شده به زبان انگلیسی است.

................ هر روز با کتاب ................

در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...
مهم نیست تا چه حد دور و برِ کسی شلوغ است و با آدم‌ها –و در بعضی موارد حیوان‌ها- در تماس است، بلکه مهم احساسی است که آن شخص از روابطش با دیگران تجربه می‌کند... طرفِ شما قبل از اینکه با هم آشنا شوید زندگی خودش را داشته، که نمی‌شود انتظار داشت در زندگی‌اش با شما چنان مستحیل شود که هیچ رد و اثر و خاطره‌ای از آن گذشته باقی نماند ...