«نقد صریح» شامل جستارهایی از مارسل رَیش-رانیتسکی [Marcel Reich-Ranicki] درباره ادبیات آلمانی، با ترجمه سعید رضوانی توسط نشر آگاه منتشر شد.

نقد صریح جستارهایی از مارسل رَیش-رانیتسکی [Marcel Reich-Ranicki]

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «نقد صریح: جستارهایی از مارسل رَیش-رانیتسکی درباره ادبیات آلمانی» به‌تازگی با ترجمه سعید رضوانی در ۱۱۸ صفحه و بهای ۳۶ هزار تومان توسط انتشارات آگاه منتشر و راهی بازار نشر شده است.

نقد صریح مجموعه‌ای است از پنج جستار خواندنی و شورانگیز در نقد ادبیات آلمان [از سه کتاب با عنوان '' Sieben Wegbereiter : Schriftsteller des zwanzigsten Jahrhunderts : Arthur Schnitzler, Thomas Mann, Alfred Döblin, Robert Musil, Franz Kafka, Kurt Tucholsky, Bertolt Brecht ، Thomas Mann und die Seinen ،Entgegnung : zur dt. Literatur d. siebziger Jahre '' است.]. نویسنده این جستارها، مارسل رَیش-رانیتسکی، از برجسته‌ترین منتقدان ادبی آلمان در قرن بیستم است و به سبب صراحت احکامی که صادر می‌کرد و نفوذی که در جامعه ادبی داشت به «پاپ ادبیات» ملقب شده بود. ریش-رانیتسکی نقد آکادمیک را خوش نمی‌داشت و مخاطب نوشته‌هایش «عموم دوستداران» ادبیات بودند. شاید به همین دلیل هم باشد که این چند جستار، ورای موشکافی‌های انتقادی، به‌خودی‌خود لذتی همپای آثار ادبی را نصیب خواننده می‌کنند.

ریش-رانیتسکی از ستایشگران توماس مان بود و او را کنار گوته می‌نشاند. در این مجموعه هم دو جستار به مان اختصاص دارد؛ او در یکی نقش عشق و شور جنسی را در آثار مان آشکار می‌کند و در دیگری بر آثار او در نقد ادبیات متمرکز می‌شود.

جستار دیگر کتاب درباره شاهکار آلفرد دوبلین، برلین آلکساندر پلاتس، است. ریش-رانیتسکی در این جستار نشان می‌دهد که برخلاف نظر والتر بنیامین و بسیاری منتقدان دیگر، مضمون این رمان «دگردیسی قهرمانانه ذهنیت شهروندی» نبوده است، بلکه نویسنده می‌خواسته بگوید «کیست که زیستن در صلح و آرامش را نپسندد؟ مع‌هذا احوال به دگرسان است.»

اغلب کتاب‌هایی که در این پنج جستار از آنها بحث شده، ترجمه‌هایی به فارسی دارند. اما، به‌رغم محبوبیت ادبیات آلمانی‌زبان، کتاب با تیراژ ۵۵۰ نسخه منتشر شده است. مترجم کتاب، سعید رضوانی، استاد زبان و ادبیات آلمانی است و ترجمه‌ای خوانا و روان از جستارها به دست داده که علاوه بر دقت شایسته آن، بیان ادبی جستارها را هم منعکس می‌کند. او ضمناً مقدمه‌ای مفصل در شناخت ریش‌-رانیتسکی بر کتاب نوشته تا گام اول را در معرفی این منتقد در زبان فارسی محکم برداشته باشد.

................ هر روز با کتاب ...............

هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...
وقتی با یک مستبد بی‌رحم که دشمنانش را شکنجه کرده است، صبحانه می‌خورید، شگفت‌آور است که چقدر به ندرت احساس می‌کنید روبه‌روی یک شیطان نشسته یا ایستاده‌اید. آنها اغلب جذاب هستند، شوخی می‌کنند و لبخند می‌زنند... در شرایط مناسب، هر کسی می‌تواند تبدیل به یک هیولا شود... سیستم‌های خوب رهبران بهتر را جذب می‌کنند و سیستم‌های بد رهبران فاسد را جذب می‌کنند... به جای نتیجه، روی تصمیم‌گیری‌ها تمرکز کنیم ...
دی ماهی که گذشت، عمر وبلاگ نویسی من ۲۰ سال تمام شد... مهر سال ۸۸ وبلاگم برای اولین بار فیلتر شد... دی ماه سال ۹۱ دو یا سه هفته مانده به امتحانات پایان ترم اول مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه اخراج شدم... نه عضو دسته و گروهی بودم و هستم، نه بیانیه‌ای امضا کرده بودم، نه در تجمعی بودم. تنها آزارم! وبلاگ نویسی و فعالیت مدنی با اسم خودم و نه اسم مستعار بود... به اعتبار حافظه کوتاه مدتی که جامعه‌ی ایرانی از عوارض آن در طول تاریخ رنج برده است، باید همیشه خود را در معرض مرور گذشته قرار دهیم ...
هنگام خواندن، با نویسنده‌ای روبه رو می‌شوید که به آنچه می‌گوید عمل می‌کند و مصداق «عالِمِ عامل» است نه زنبور بی‌عسل... پس از ارائه تعریفی جذاب از نویسنده، به عنوان «کسی که نوشتن برای او آسان است (ص17)»، پنج پایه نویسندگی، به زعم نویسنده کتاب، این گونه تعریف و تشریح می‌شوند: 1. ذوق و استعداد درونی 2. تجربه 3. مطالعات روزآمد و پراکنده 4. دانش و تخصص و 5. مخاطب شناسی. ...