قدرت کلمات | آرمان امروز


وقتی می‌گوییم «بافته ز جان» [The great passageیا  Fune o amu] اثر شیون می‌یورا [Shion Miura] نویسنده ژاپنی روايتى از تدوین يک فرهنگ لغت است، منظور این نیست که تدوین فرهنگ لغت چارچوبی فرعى برای داستانی هیجان‌انگیزتر است، بلکه منظور این است که در اين اثر درواقع به جزييات خلق يک فرهنگ لغت می‌پردازد که از نگاه نويسنده «گذرگاه عظيم» خطاب می‌شود. این گذرگاهِ پُردردسر و به‌زعم نويسنده عظيم، در بخش‌هاى مربوط به کارت‌های شاخص، تصمیم‌گیری‌های سخت فهرست، کليات، استخدام کارکنان، انتخاب انبار مناسب کاغذ، بررسی پنج مجموعه گالری، و مذاکرات درون شرکت ناشر برای چاپ فرهنگ لغت و قراداد انتشار طولانی‌مدت به چشم می‌خورد.

بافته ز جان» [The great passageیا  Fune o amu

عليرغم اينکه در نگاه اول اين توصيفات ممکن است کسل‌کننده به‌نظر برسد، اما این‌طور نیست. به اين دلیل که «بافته ز جان» کتابی درباره وسواس است. بسیاری از وظایفی که در زندگی برای خود تعیین می‌کنیم تا حدودی خودسرانه هستند، اما درمورد اینکه توجه فردی را کاملاً به چیزی اختصاص داده و آن را به استثنای هر چیز دیگری دنبال کنیم، چیز قانع‌کننده‌ای وجود دارد. شما درنهایت به‌دنبال این گروه کوچک وسواسی روانه می‌شويد. زمانی که یک کلمه گم‌شده را در زمان نزديک به انتشار اثر پیدا می‌کنند و مجبور می‌شويد همه‌چیز را دوباره بررسی کنيد، حس جالبى را تجربه مى‌کنيد؛ چراکه با شخصيت‌هاى داستان رنج می‌برید، و با آنها خوشحال می‌شوید که اين خود باعث ايجاد حس‌آميزى در مخاطب می‌شود.

این نوآورى نويسنده در طرح موضوع وسواس به‌گونه‌اى است که کمک می‌کند که وسواس به کتاب و زبان باشد. اگر خواننده یا نویسنده‌ای مشتاق هستید، شخصیت‌ها مانند ارواح خویشاوند به‌نظر می‌رسند: «مهم نیست که چقدر در برقراری ارتباط با مردم ضعیف بود، با کتاب‌ها می‌توانست در گفت‌وگوی عمیق و آرام شرکت کند.»

در اين اثر فوق‌العاده، روشی که نويسنده بر روی فرهنگ لغت کار می‌کند و کاراکترها را تغییر می‌دهد بسيار دوست‌داشتنى و جذاب است. چند نفر از کارکنان در ابتدا علاقه زیادی به زبان نداشتند، اما غوطه‌ورشدن در این دنیا به آنها کمک کرد تا به معنا و کاربرد دقیق کلمات توجه کنند و یاد بگیرند که چگونه زندگی کنند: «او فکر کرد، کار بر روی فرهنگ لغت، جست‌وجو کردن در کلمات به روشی که ما انجام می‌دهیم، مرا تغییر داده است...»؛ درحقيقت بايد گفت گذر از آن همه واژه و مفهوم استعاره شگفت‌انگیزی از زندگی است که به‌مثابه دریایی است که کلمات به اندازه نقاط نورانی کوچک روی سطح آن جمع می‌شوند.

«بافته ز جان»، به سفر یک کشتی در میان دریای کلمات اشاره دارد، که به مردم کمک می‌کند تا این نقاط نورانی کوچک را بردارند و جمع‌آوری کنند و با آن می‌توانند به یکدیگر بياموزند چگونه می‌توان دقیق‌تر فکر و احساس کنند و بنابراين می‌توانند ارتباطات نزديک‌تر و موثرترى ايجاد کنند.

این رمان شگفت‌انگيز پانزده‌ سال را دربرمی‌گیرد؛ زیرا روند تکمیل مجموعه عظیم و جاه‌طلبانه‌اى را دنبال می‌کند و جزئیات بسیاری از موانع و چالش‌های پیش روی ویراستاران را شرح می‌دهد. در سرتاسر متن، گفت‌وگوهای کوچکی درمورد معانی کلماتی که شخصیت‌ها درباره آنها بحث می‌کنند، مانند چگونگی تعریف «چپ» و «راست»، «مرد» و «زن» یا «عشق» وجود دارد. اما این فقط واژه‌سازها نیستند که مجذوب خود خواهند شد؛ هر بخش از رمان حول یک شخصیت متمرکز است و زندگی و علایق آن‌ها را عاشقانه و حرفه‌اى با بيانى کامل و جذاب بیان می‌کند.

پیام ساده کتاب فوق‌العاده اهمیت اشتیاق معنادار در کار و روابط، بی‌سروصدا در سفر هر شخصیت تکرار می‌شود. این پیامی است که آشکارا عمیقا در جامعه ژاپن طنین‌انداز می‌شود، همان‌طور که موفقیت اين کتاب در یک فیلم اقتباسی از آن در سال ٢٠١٣ به کارگردانی یویا ایشی نیز روشن شد و اکنون ترجمه فارسی این رمان با ترجمه آزاده سلحشور در نشر فرهنگ معاصر.

«بافته ز جان» از نظر سبکی بسيار متبحرانه است؛ اين تبحر با تغییر در روایت‌ها و با تکنيک همپوشانی داستان شخصیت‌ها در زمان و مکان به خوبى نمايان است. این رمان بینش‌های متفکرانه زیادی درمورد زندگی، کلمات و اهمیت داشتنِ عزت نفس شما در اختیار خوانندگان قرار می‌دهد. به بیانی دیگر، «بافته ز جان» رمانی است که اگر زبان را دوست دارید و می‌خواهید صبور باشید، پاداش‌های زیادی به شما می‌دهد و در آخر شگفت‌زده‌تان می‌کند.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

کتاب جدید کانمن به مقایسه موارد زیادی در تجارت، پزشکی و دادرسی جنایی می‌پردازد که در آنها قضاوت‌ها بدون هیچ دلیل خاصی بسیار متفاوت از هم بوده است... عواملی نظیر احساسات شخص، خستگی، محیط فیزیکی و حتی فعالیت‌های قبل از فرآیند تصمیم‌گیری حتی اگر کاملاً بی‌ربط باشند، می‌توانند در صحت تصمیمات بسیار تاثیر‌گذار باشند... یکی از راه‌حل‌های اصلی مقابله با نویز جایگزین کردن قضاوت‌های انسانی با قوانین یا همان الگوریتم‌هاست ...
لمپن نقشی در تولید ندارد، در حاشیه اجتماع و به شیوه‌های مشکوکی همچون زورگیری، دلالی، پادویی، چماق‌کشی و کلاهبرداری امرار معاش می‌کند... لمپن امروزی می‌تواند فرزند یک سرمایه‌دار یا یک مقام سیاسی و نظامی و حتی یک زن! باشد، با ظاهری مدرن... لنین و استالین تا جایی که توانستند از این قشر استفاده کردند... مائو تسه تونگ تا آنجا پیش رفت که «لمپن‌ها را ذخایر انقلاب» نامید ...
نقدی است بی‌پرده در ایدئولوژیکی شدن اسلامِ شیعی و قربانی شدن علم در پای ایدئولوژی... یکسره بر فارسی ندانی و بی‌معنا نویسی، علم نمایی و توهّم نویسنده‌ی کتاب می‌تازد و او را کاملاً بی‌اطلاع از تاریخ اندیشه در ایران توصیف می‌کند... او در این کتاب بی‌اعتنا به روایت‌های رقیب، خود را درجایگاه دانایِ کل قرار داده و با زبانی آکنده از نیش و کنایه قلم زده است ...
به‌عنوان پیشخدمت، خدمتکار هتل، نظافتچی خانه، دستیار خانه سالمندان و فروشنده وال‌مارت کار کرد. او به‌زودی متوجه شد که حتی «پست‌ترین» مشاغل نیز نیازمند تلاش‌های ذهنی و جسمی طاقت‌فرسا هستند و اگر قصد دارید در داخل یک خانه زندگی کنید، حداقل به دو شغل نیاز دارید... آنها از فرزندان خود غافل می‌شوند تا از فرزندان دیگران مراقبت کنند. آنها در خانه‌های نامرغوب زندگی می‌کنند تا خانه‌های دیگران بی‌نظیر باشند ...
تصمیم گرفتم داستان خیالی زنی از روستای طنطوره را بنویسم. روستایی ساحلی در جنوب شهر حیفا. این روستا بعد از اشغال دیگر وجود نداشت و اهالی‌اش اخراج و خانه‌هایشان ویران شد. رمان مسیر رقیه و خانواده‌اش را طی نیم قرن بعد از نکبت 1948 تا سال 2000 روایت می‌کند و همراه او از روستایش به جنوب لبنان و سپس بیروت و سپس سایر شهرهای عربی می‌رود... شخصیت کوچ‌داده‌شده یکی از ویژگی‌های بارز جهان ما به شمار می‌آید ...