چاپ سوم از کتاب «روشنفکران و دولت در ایران؛ سیاست، گفتار و تنگنای اصالت» [Intellectuals and the state in Iran] به قلم نگین نبوی [Negin Nabavi] با ترجمه حسن فشارکی توسط انتشارات شیرازه کتاب ما منتشر شد.

روشنفکران و دولت در ایران؛ سیاست، گفتار و تنگنای اصالت» [Intellectuals and the state in Iran] به قلم نگین نبوی [Negin Nabavi]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا؛ «روشنفکران و دولت در ایران» اثری است که در آن طی یک مرور تاریخی از اتفاقات و اندیشه‌های شکل گرفته در طول سه دهه‌ای که به انقلاب منجر شد، تصویر روشن و قابل تاملی را از همبستگی و همکاری مذهبی‌ها و روشنفکران به دست می‌دهد. نویسنده، کتاب را بر پایه این نظریه به نگارش درآورده که دیدگاه روشنفکران و اسلام‌گرایان در حوالی انقلاب سال 57، پیرامون بازآفرینی فرهنگ و تأکید و تأمل بر خود، در یک راستا قرار داشته است. به عبارتی مؤلف در «روشنفکران و دولت در ایران» چنین بحث می‌کند که شرایط اجتماعی جامعه به نحوی رقم خورد، که شعارها و آرمان‌های این دو گروه با یک دیگر هم صدا شد.

روایت تغییری مهم و اساسی است در اندیشه روشنفکران ایران در فاصله سال‌های دهه ۱۳۲۰ تا سال‌هایی که به انقلاب ۱۳۵۷ انجامید. این که کدام عوامل در این تغییر موثر بوده‌اند، چگونگی این تغییر و نتایج آن بر فضای فکری و سیاسی کشور، در این کتاب با رجوع به نوشته‌هایی بررسی شده است که در سال‌های اخیر کم‌تر توجه تاریخ‌نگاران را به خود جلب کردند. حاصل کار، تصویری است که از هم‌پویایی و تغییر‌پذیری تفکر روشنفکری ایران در این سه دهه حکایت می‌کند و نیز از وجود جریانی قوی در طیف روشنفکری ایران که ابعاد آن را نمی‌توان آنچنان که معمول است فقط با مطالعه آراء و عقاید تعداد معدودی از روشنفکران که در زمره مشهورترین‌ها به شمار می‌آیند، به درستی دریافت.

کتاب از دو بخش کلی تشکیل شده که هر کدام در چند فصل، فرضیه اصلی بخش را بازتاب می‌دهند. بخش نخست که به کناره‌جویی روشنفکران پرداخته، طی سه فصل این مسئله را بررسی می‌کند. در این سه فصل، بیشتر اقدامات روشنفکران در دهه سی و اوایل دهه چهل شمسی مورد واکاوی قرار می‌گیرد و کنش و واکنش‌های آنان در تعامل با دولت، حزب توده، جامعه، سیاست، هنر و فرهنگ عامه پسند بررسی می‌شود. بخش دوم کتاب «روشنفکران و دولت در ایران» به دهۀ چهل تا میانه دهۀ پنجاه و رخداد انقلاب اختصاص یافته و بنیادستیزی روشنفکران، ظهور فن‌سالاری، روشنفکر جهان سوم‌گرا، پذیرش گفتار روشنفکری و به عضویت پذیرفتن روشفنکران را تجزیه و تحلیل می‌کند.

انتشارات شیرازه کتاب ما «روشنفکران و دولت در ایران؛ سیاست، گفتار و تنگنای اصالت» به قلم نگین نبوی ترجمه حسن فشارکی را در 292 صفحه به بهای 110 هزار تومان به چاپ سوم رساند.

................ هر روز با کتاب ...............

بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...
معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...