چاپ سوم از کتاب «روشنفکران و دولت در ایران؛ سیاست، گفتار و تنگنای اصالت» [Intellectuals and the state in Iran] به قلم نگین نبوی [Negin Nabavi] با ترجمه حسن فشارکی توسط انتشارات شیرازه کتاب ما منتشر شد.

روشنفکران و دولت در ایران؛ سیاست، گفتار و تنگنای اصالت» [Intellectuals and the state in Iran] به قلم نگین نبوی [Negin Nabavi]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا؛ «روشنفکران و دولت در ایران» اثری است که در آن طی یک مرور تاریخی از اتفاقات و اندیشه‌های شکل گرفته در طول سه دهه‌ای که به انقلاب منجر شد، تصویر روشن و قابل تاملی را از همبستگی و همکاری مذهبی‌ها و روشنفکران به دست می‌دهد. نویسنده، کتاب را بر پایه این نظریه به نگارش درآورده که دیدگاه روشنفکران و اسلام‌گرایان در حوالی انقلاب سال 57، پیرامون بازآفرینی فرهنگ و تأکید و تأمل بر خود، در یک راستا قرار داشته است. به عبارتی مؤلف در «روشنفکران و دولت در ایران» چنین بحث می‌کند که شرایط اجتماعی جامعه به نحوی رقم خورد، که شعارها و آرمان‌های این دو گروه با یک دیگر هم صدا شد.

روایت تغییری مهم و اساسی است در اندیشه روشنفکران ایران در فاصله سال‌های دهه ۱۳۲۰ تا سال‌هایی که به انقلاب ۱۳۵۷ انجامید. این که کدام عوامل در این تغییر موثر بوده‌اند، چگونگی این تغییر و نتایج آن بر فضای فکری و سیاسی کشور، در این کتاب با رجوع به نوشته‌هایی بررسی شده است که در سال‌های اخیر کم‌تر توجه تاریخ‌نگاران را به خود جلب کردند. حاصل کار، تصویری است که از هم‌پویایی و تغییر‌پذیری تفکر روشنفکری ایران در این سه دهه حکایت می‌کند و نیز از وجود جریانی قوی در طیف روشنفکری ایران که ابعاد آن را نمی‌توان آنچنان که معمول است فقط با مطالعه آراء و عقاید تعداد معدودی از روشنفکران که در زمره مشهورترین‌ها به شمار می‌آیند، به درستی دریافت.

کتاب از دو بخش کلی تشکیل شده که هر کدام در چند فصل، فرضیه اصلی بخش را بازتاب می‌دهند. بخش نخست که به کناره‌جویی روشنفکران پرداخته، طی سه فصل این مسئله را بررسی می‌کند. در این سه فصل، بیشتر اقدامات روشنفکران در دهه سی و اوایل دهه چهل شمسی مورد واکاوی قرار می‌گیرد و کنش و واکنش‌های آنان در تعامل با دولت، حزب توده، جامعه، سیاست، هنر و فرهنگ عامه پسند بررسی می‌شود. بخش دوم کتاب «روشنفکران و دولت در ایران» به دهۀ چهل تا میانه دهۀ پنجاه و رخداد انقلاب اختصاص یافته و بنیادستیزی روشنفکران، ظهور فن‌سالاری، روشنفکر جهان سوم‌گرا، پذیرش گفتار روشنفکری و به عضویت پذیرفتن روشفنکران را تجزیه و تحلیل می‌کند.

انتشارات شیرازه کتاب ما «روشنفکران و دولت در ایران؛ سیاست، گفتار و تنگنای اصالت» به قلم نگین نبوی ترجمه حسن فشارکی را در 292 صفحه به بهای 110 هزار تومان به چاپ سوم رساند.

................ هر روز با کتاب ...............

که واقعا هدفش نویسندگی باشد، امروز و فردا نمی‌کند... تازه‌کارها می‌خواهند همه حرف‌شان را در یک کتاب بزنند... روی مضمون متمرکز باشید... اگر در داستان‌تان به تفنگی آویزان به دیوار اشاره می‌کنید، تا پایان داستان، نباید بدون استفاده باقی بماند... بگذارید خواننده خود کشف کند... فکر نکنید داستان دروغ است... لزومی ندارد همه مخاطب اثر شما باشند... گول افسانه «یک‌‌شبه ثروتمند‌ شدن» را نخورید ...
ایده اولیه عموم آثارش در همین دوران پرآشوب جوانی به ذهنش خطور کرده است... در این دوران علم چنان جایگاهی دارد که ایدئولوژی‌های سیاسی چون مارکسیسم نیز می‌کوشند بیش از هر چیز خود را «علمی» نشان بدهند... نظریه‌پردازان مارکسیست به ما نمی‌گویند که اگرچه اتفاقی رخ دهد، می‌پذیرند که نظریه‌شان اشتباه بوده است... آنچه علم را از غیرعلم متمایز می‌کند، ابطال‌پذیری علم و ابطال‌ناپذیری غیرعلم است... جامعه‌ای نیز که در آن نقدپذیری رواج پیدا نکند، به‌معنای دقیق کلمه، نمی‌تواند سیاسی و آزاد قلمداد شود ...
جنگیدن با فرهنگ کار عبثی است... این برادران آریایی ما و برادران وایکینگ، مثل اینکه سحرخیزتر از ما بوده‌اند و رفته‌اند جاهای خوب دنیا مسکن کرده‌اند... ما همین چیزها را نداریم. کسی نداریم از ما انتقاد بکند... استالین با وجود اینکه خودش گرجی بود، می‌خواست در گرجستان نیز همه روسی حرف بزنند...من میرم رو میندازم پیش آقای خامنه‌ای، من برای خودم رو نینداخته‌ام برای تو و امثال تو میرم رو میندازم... به شرطی که شماها برگردید در مملکت خودتان خدمت کنید ...
رویدادهای سیاسی برای من از آن جهت جالبند که همچون سونامی قهرمان را با تمام ایده‌های شخصی و احساسات و غیره‌اش زیرورو می‌کنند... تاریخ اولا هدف ندارد، ثانیا پیشرفت ندارد. در تاریخ آن‌قدر بُردارها و جهت‌های گونه‌گون وجود دارد که همپوشانی دارند؛ برآیندِ این بُردارها به قدری از آنچه می‌خواستید دور است که تنها کار درست این است: سعی کنید از خود محافظت کنید... صلح را نخست در روح خود بپروران... همه آنچه به‌نظر من خارجی آمده بود، کاملا داخلی از آب درآمد ...
می‌دانم که این گردهمایی نویسندگان است برای سازماندهی مقاومت در برابر فاشیسم، اما من فقط یک حرف دارم که بزنم: سازماندهی نکنید. سازماندهی یعنی مرگ هنر. تنها چیزی که مهم است استقلال شخصی است... در دریافت رسمی روس‌ها، امنیت نظام اهمیت درجه‌ی اول دارد. منظور از امنیت هم صرفاً امنیت مرز‌ها نیست، بلکه چیزی است بسیار بغرنج‌تر که به آسانی نمی‌توان آن را توضیح داد... شهروندان خود را بیشتر شبیه شاگرد مدرسه می‌بینند ...