چاپ سوم از کتاب «روشنفکران و دولت در ایران؛ سیاست، گفتار و تنگنای اصالت» [Intellectuals and the state in Iran] به قلم نگین نبوی [Negin Nabavi] با ترجمه حسن فشارکی توسط انتشارات شیرازه کتاب ما منتشر شد.

روشنفکران و دولت در ایران؛ سیاست، گفتار و تنگنای اصالت» [Intellectuals and the state in Iran] به قلم نگین نبوی [Negin Nabavi]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا؛ «روشنفکران و دولت در ایران» اثری است که در آن طی یک مرور تاریخی از اتفاقات و اندیشه‌های شکل گرفته در طول سه دهه‌ای که به انقلاب منجر شد، تصویر روشن و قابل تاملی را از همبستگی و همکاری مذهبی‌ها و روشنفکران به دست می‌دهد. نویسنده، کتاب را بر پایه این نظریه به نگارش درآورده که دیدگاه روشنفکران و اسلام‌گرایان در حوالی انقلاب سال 57، پیرامون بازآفرینی فرهنگ و تأکید و تأمل بر خود، در یک راستا قرار داشته است. به عبارتی مؤلف در «روشنفکران و دولت در ایران» چنین بحث می‌کند که شرایط اجتماعی جامعه به نحوی رقم خورد، که شعارها و آرمان‌های این دو گروه با یک دیگر هم صدا شد.

روایت تغییری مهم و اساسی است در اندیشه روشنفکران ایران در فاصله سال‌های دهه ۱۳۲۰ تا سال‌هایی که به انقلاب ۱۳۵۷ انجامید. این که کدام عوامل در این تغییر موثر بوده‌اند، چگونگی این تغییر و نتایج آن بر فضای فکری و سیاسی کشور، در این کتاب با رجوع به نوشته‌هایی بررسی شده است که در سال‌های اخیر کم‌تر توجه تاریخ‌نگاران را به خود جلب کردند. حاصل کار، تصویری است که از هم‌پویایی و تغییر‌پذیری تفکر روشنفکری ایران در این سه دهه حکایت می‌کند و نیز از وجود جریانی قوی در طیف روشنفکری ایران که ابعاد آن را نمی‌توان آنچنان که معمول است فقط با مطالعه آراء و عقاید تعداد معدودی از روشنفکران که در زمره مشهورترین‌ها به شمار می‌آیند، به درستی دریافت.

کتاب از دو بخش کلی تشکیل شده که هر کدام در چند فصل، فرضیه اصلی بخش را بازتاب می‌دهند. بخش نخست که به کناره‌جویی روشنفکران پرداخته، طی سه فصل این مسئله را بررسی می‌کند. در این سه فصل، بیشتر اقدامات روشنفکران در دهه سی و اوایل دهه چهل شمسی مورد واکاوی قرار می‌گیرد و کنش و واکنش‌های آنان در تعامل با دولت، حزب توده، جامعه، سیاست، هنر و فرهنگ عامه پسند بررسی می‌شود. بخش دوم کتاب «روشنفکران و دولت در ایران» به دهۀ چهل تا میانه دهۀ پنجاه و رخداد انقلاب اختصاص یافته و بنیادستیزی روشنفکران، ظهور فن‌سالاری، روشنفکر جهان سوم‌گرا، پذیرش گفتار روشنفکری و به عضویت پذیرفتن روشفنکران را تجزیه و تحلیل می‌کند.

انتشارات شیرازه کتاب ما «روشنفکران و دولت در ایران؛ سیاست، گفتار و تنگنای اصالت» به قلم نگین نبوی ترجمه حسن فشارکی را در 292 صفحه به بهای 110 هزار تومان به چاپ سوم رساند.

................ هر روز با کتاب ...............

بابا که رفت هوای سیگارکشیدن توی بالکن داشتم. یواشکی خودم را رساندم و روشن کردم. یکی‌دو تا کام گرفته بودم که صدای مامانجی را شنیدم: «صدف؟» تکان خوردم. جلو در بالکن ایستاده بود. تا آمدم سیگار را بیندازم، گفت: «خاموش نکنْ‌نه، داری؟ یکی به من بده... نویسنده شاید خواسته است داستانی «پسامدرن» بنویسد، اما به یک پریشانی نسبی رسیده است... شهر رشت این وقت روز، شیک و ناهارخورده، کاری جز خواب نداشت ...
فرض کنید یک انسان 500، 600سال پیش به خاطر پتکی که به سرش خورده و بیهوش شده؛ این ایران خانم ماست... منبرها نابود می‌شوند و صدای اذان دیگر شنیده نمی‌شود. این درواقع دید او از مدرنیته است و بخشی از جامعه این دید را دارد... می‌گویند جامعه مدنی در ایران وجود ندارد. پس چطور کورش در سه هزار سال قبل می‌گوید کشورها باید آزادی خودشان را داشته باشند، خودمختار باشند و دین و اعتقادات‌شان سر جایش باشد ...
«خرد»، نگهبانی از تجربه‌هاست. ما به ویران‌سازی تجربه‌ها پرداختیم. هم نهاد مطبوعات را با توقیف و تعطیل آسیب زدیم و هم روزنامه‌نگاران باتجربه و مستعد را از عرصه کار در وطن و یا از وطن راندیم... کشور و ملتی که نتواند علم و فن و هنر تولید کند، ناگزیر در حیاط‌خلوت منتظر می‌ماند تا از کالای مادی و معنوی دیگران استفاده کند... یک روزی چنگیز ایتماتوف در قرقیزستان به من توصیه کرد که «اسب پشت درشکه سیاست نباش. عمرت را در سیاست تلف نکن!‌» ...
هدف اولیه آموزش عمومی هرگز آموزش «مهارت‌ها» نبود... سیستم آموزشی دولت‌های مرکزی تمام تلاش خود را به کار گرفتند تا توده‌ها را در مدارس ابتدایی زیر کنترل خود قرار دهند، زیرا نگران این بودند که توده‌های «سرکش»، «وحشی» و «از لحاظ اخلاقی معیوب» خطری جدی برای نظم اجتماعی و به‌علاوه برای نخبگان حاکم به شمار روند... اما هدف آنها همان است که همیشه بوده است: اطمینان از اینکه شهروندان از حاکمان خود اطاعت می‌کنند ...
کتاب جدید کانمن به مقایسه موارد زیادی در تجارت، پزشکی و دادرسی جنایی می‌پردازد که در آنها قضاوت‌ها بدون هیچ دلیل خاصی بسیار متفاوت از هم بوده است... عواملی نظیر احساسات شخص، خستگی، محیط فیزیکی و حتی فعالیت‌های قبل از فرآیند تصمیم‌گیری حتی اگر کاملاً بی‌ربط باشند، می‌توانند در صحت تصمیمات بسیار تاثیر‌گذار باشند... یکی از راه‌حل‌های اصلی مقابله با نویز جایگزین کردن قضاوت‌های انسانی با قوانین یا همان الگوریتم‌هاست ...