محبوب بچه ها | الف


این مجموعه سه جلدی اولین بار در سال 1386 توسط کتاب نیستان منتشر شد و این دومین چاپ آن است. در فاصله چند ساله‌ای که بین دو چاپ کتاب‌ها بوده، همیشه از این‌ که آنها در برنامه‌های کار گروهی علوم، آموزش حفاظت از محیط زیست و شناخت دنیای حیوانات مورد توجه قرار گرفته‌ اند خوشحال بوده‌ام. این مجموعه در زمان انتشار نسخه اصلی، جز پرفروش‌ترین کتاب‌های کودک در سایت آمازون و هم‌چنین در لیست پرفروش‌های نشریه نیویورک تایمز بوده و با گذشت سال‌ها هنوز از امتیاز بالای خوانندگانش برخوردار است. کتاب‌ها برای گروه سنی 3-7 سال مناسب هستند.

دورین کرونین [Doreen Cronin] دفتر خاطرات یک کرم [Diary of a worm]  دفتر خاطرات یک عنکبوت [Diary of a spider]  دفتر خاطرات یک مگس [Diary of a fly]

نویسنده، خانم دورین کرونین [Doreen Cronin] که از شخصیتی خلاق و شوخ‌طبع برخوردار است، در کودکی علاقه‌مند بود مثل پدرش یک پلیس خیلی شوخ باشد؛ اما با گذشت زمان به این نتیجه رسید که شجاعت لازم برای این کار را ندارد. او از معلم کلاس اولش، خانم کوپر یاد می‌کند. خانم معلم اولین کسی بود که تشخیص داد دورین ذاتا یک نویسنده است. او به این شاگرد مستعد، تمرین‌هایی اضافه می‌داد تا این توانایی را در او پرورش دهد. دورین نهایتا در دانشگاه حقوق خواند؛ ولی بعد از چند سال کار در این زمینه، شغل مرتبط با رشته‌اش را کنار گذاشت و وقت خود را به طور کامل، صرف نوشتن کتاب‌هایی برای کودکان کرد. آثار متعدد او همیشه جزو کتاب‌های محبوب کودکان بوده است. این آثار هم به صورت نوشتاری و هم صوتی و هم‌چنین به دو صورت چاپی و آنلاین منتشر شده‌اند.

هری بلیس [Harry Bliss] تصویر‌گر این مجموعه است. او در رشته نقاشی تحصیل کرده و کار او در این مجموعه، یک مکمل عالی برای کار نویسنده است. هرگز بدون تصویر‌گری طنزآمیز او، این مجموعه‌ی قابل‌توجه، شکل نمی‌گرفت. هری تاکنون برای 25 کتاب کودک تصویرگری کرده و طرح‌های او با عنوان "بلیس" در نشریه نیویورکر منتشر می‌شود.

سه دوست خوب یعنی کرم، عنکبوت و مگس هر کدام دفتر خاطرات شخصی خود را می‌نویسند. این کار، به خوبی نحوه نوشتن دفتر خاطرات و یادداشت‌های روزانه را به کودک نشان می‌دهد.

هر یک از کتاب‌ها طرح زیرکانه‌ای دارد تا کودک در حال و هوایی طنزآمیز، درباره زندگی و تأثیر کرم‌ها، عنکبوت‌ها و مگس‌ها در محیط زیست اطراف ما، اطلاعات علمی جالبی به دست آورد. برای مثال از این که نقش کرم‌ها در سلامت خاک و پاک شدن محیط زیست از زباله‌ها چیست، این که عنکبوت‌ها حشره نیستند؛ چون برخلاف آنها که شش پا دارند، عنکبوت‌ها 8 پا هستند و اینکه در هر چشم مگس، چهار هزار لنز بینایی وجود دارد و هم‌چنین از بسیاری اطلاعات جالب دیگر درباره این جانداران آگاه می‌‌شود.

به تجربه شخصی من، این دفترهای خاطرات بارها توسط کودک خوانده می‌شوند؛ پس یک راه خوب ارتباطی برای والدین، مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌ها با بچه ها و نوه‌هاست و همچنین برای معلم‌ها و شاگردان.

دفتر خاطرات یک کرم [Diary of a worm]

این کتاب دنیا را از دید یک کرم کوچک بامزه به ما نشان می‌دهد. ابتدا و انتهای کتاب، در واقع یک اسکرپ بوک است که کرم عکس‌ها و اشیای مورد علاقه خود را در آن صفحه‌ها چسبانده؛ مثلا عکس اولین روز مدرسه رفتنش یا کارنامه‌اش که معلم زیر آن یادداشت گذاشته این بچه مشق‌هایش را می‌خورد. هم‌چنین تفاوت توانایی‌های او با دوستش عنکبوت را می‌بینیم و این که کرم و خانواده‌اش برای این که در فصل ماهگیری گرفتار نشوند چه کار می‌کنند و....

دفتر خاطرات یک عنکبوت [Diary of a spider]

شروع و پایان این کتاب هم مثل کتاب قبلی، شبیه یک اسکرپ بوک است. عنکبوت کوچک، عکس‌ها و اشیای محبوبش مثلا عکس نوزادی‌اش در بغل بابابزرگ، عکس کتاب مورد علاقه‌اش "تار عنکبوت شارلوت" و حتی اولین پوستی را که انداخته، در این صفحه‌ها چسبانده است. عنکبوت کوچک از پدربزرگش چیزهای مهمی یاد می‌گیرد؛ مثل اینکه اگر عنکبوت‌ها نباشند، حشره‌ها دنیا را در دست می‌گیرند و اینکه چطور برای سفر به کشورهای مختلف می‌توان سوار باد شد. هم‌چنین تفاوت توانایی‌های او با دوست‌هایش کرم و مگس و این واقعیت را که بابابزرگ از دوست او مگس خوشش نمی‌آید و خیلی چیزهای دیگر را یاد می‌گیریم.

دفتر خاطرات یک مگس [Diary of a fly]

مگس کوچک هم در اسکرپ بوک اول و آخر دفتر خاطراتش، عکس مادر مادر مادربزرگش را که از جلوی صورت بابی روث فوتبالیست معروف رد می‌شده، عکس خودش با دوستانش کرم و عنکبوت و خیلی چیزهای جالب دیگر را چسبانده است. در ادامه او که تازه قرار است به مدرسه برود، از نگرانی‌اش درباره اینکه آیا بقیه بچه‌‌ها هم مثل او غذای مانده می‌خورند یا نه، می‌نویسد. آنها در مدرسه کلاس پرواز دارند و یاد می‌گیرند که توانایی‌شان در پرواز از یک هواپیمای جت هم بیشتر است. او 327 تا خواهر و برادر دارد و پرستار بچه‌ای که مادرش برای نگهداری از آنها آورده، مجبور شده برای ساکت نگه داشتن‌‌شان یک قورباغه بزرگ با خودش بیاورد.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...
معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...