قاتل عاشق | اعتماد


ژانر (Genre) یک کلمه فرانسوی است به مفهوم «نوع»، «دسته»، این کلمه مشتق از واژه لاتین (genus) است. تا پیش از قرن بیستم اصطلاح ژانر در طبقه‌بندی ادبیات نقش بسزایی داشت؛ بدین مفهوم که نام‌های ژانری برای تنظیم و دسته‌بندی متون ادبی کاربرد بسیاری داشتند. در بسیاری از کشورها و همچنین ایران ژانر «رمانس» از قدیمی‌ترین‌ها محسوب می‌شود. در این‌گونه ژانرها همیشه «رمانس خانوادگی» و «رمانس عاشقانه» از توجه بیشتری برای مخاطب برخوردار بودند.

مرداد دیوانه محمدحسن شهسواری]

رمان «مرداد دیوانه» [اثر محمدحسن شهسواری] در ژانر «تریلر» است. «تریلر» به داستانی اطلاق می‌شود که ماجرایی هیجان‌انگیز داشته و به طور معمول پلات محور هم باشد. در این نوع رمان نویسنده می‌کوشد با خلق پیچیدگی‌ها و رویدادهای پی در پی خیر و شر، شرایط بحرانی پیچیده، به هیجان ماجرا کمک کند. سبک و سیاق نویسنده در این داستان با موضوع رمان همخوانی خوبی دارد، پلات هم از ارکان اصلی رمان «مرداد دیوانه» است.

داستان از زبان «شهراد» با لحنی آکنده از کینه آغاز می‌شود. شخصیت از همان ابتدا مخاطبش را آماده می‌کند تا طاقت شنیدن هر رویدادی را داشته باشد. «حافظه زشت‌ترین خصوصیت انسان است. چیزها باید از یاد آدم برود و گرنه جهنم را در همین دنیا به خودمان هدیه داده‌ایم.»
«شهراد شاهانی» شخصیتی است که ماجرا حول محور اوست. او با زبان اول شخص مخاطب را با واکنش‌های خود در برابر حوادث آشنا می‌کند. موقعیت اجتماعی او تغییر چشم‌گیری دارد و درست در جایی که مخاطب امیدی به او ندارد با سختی‌ هرچه بیشتر خود سعی در دوباره‌سازی دارد. موقعیت اجتماعی او چندین بار دستخوش تغییر می‌شود اما او در نهایت با کسب مهارت سعی می‌کند تا حد بسیاری به موقعیت اجتماعی قبل بر‌گردد. همه این تغییرات به واسطه عشقی اتفاق می‌افتند که حقیقی و ناب است.

ازدواج شهراد با منیژه، عشق قدیمی‌اش حرکتی رو به جلو است با فتح قله‌های موفقیت. اما ترس شهراد از بی‌وفایی روزگار به واقعیت تبدیل می‌شود. در اثر یک حادثه منیژه و پسر شهراد کشته می‌شوند این ماجرا قربانی دیگری هم دارد که برادر منیژه است. این رویداد تلخ شهراد را بیش از گذشته تحریک می‌کند تا خودش در مقام انتقام‌جویی برآید. در پی این انتقام‌جویی بارها کنترل خود را از دست می‌دهد که مسبب اتفاقات دیگری نیز می‌شود. افراد بسیاری به ماجرا وارد می‌شوند تا سرنخی از قاتل به دست او دهند. در بین افراد تازه وارد ساغر و برادرش سهراب هم هستند. ساغر با نقشه‌ای تعیین شده وارد ماجرا می‌شود و عواطف شهراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد اما پس از گذشت مدتی و با کشته شدن سهراب تصمیم می‌گیرد همه حقیقت را به شهراد بگوید. حقیقت اگرچه توسط فرد دیگری به شهراد گفته می‌شود اما ساغر باید برود. شهراد شوک‌زده و انتقام‌جو بر سر دوراهی است که قاتل را به پلیس معرفی کند یا خیر؟ ولی او در حالی که اشتیاقی به زنده ماندن ندارد، باید راهی زندان شود...
«یک‌دفعه متوجه شدم سروان هم مثل بقیه فکر می‌کند هرمز قاتل آنهاست. آیا باید حقیقت را بهش بگویم؟»

دور از ذهن نیست که گاهی یک حرکت می‌تواند سرنوشت را طوری دیگر رقم زند و تاریخ زندگی فرد دگرگون شود. اینکه شهراد سخن می‌گوید یا رازش را برای همیشه مخفی نگه می‌دارد؛ سوالی است که مخاطب، پاسخگوی آن است.

کشش و تعلیق، همچنین ریتم تند در داستان نوع «ژانر تریلر» از عناصر اصلی هستند. نویسنده «مرداد دیوانه» برای علاقه‌مند کردن مخاطبینش به خوبی از این عناصر استفاده کرده‌ است. شخصیت اصلی یا همان «شهراد» آدم پرتوانی است که بر اساس ایده‌آل‌های اخلاقی خود عمل می‌کند نه براساس قانون حاکم. او که زخم‌های بسیاری دارد از خیانت و دورویی آدم‌های اطرافش می‌ترسد. زبانش تلخ و گزنده است و بیشتر مواقع تنهاست. با همین تنهایی و تکیه بر مهارت‌هایی که تاکنون کسب کرده ‌است، می‌خواهد قاتل یا قاتلین را پیدا کند. اما همین آگاهی از ویژگی‌ها، در تصمیم‌گیری مخاطب برای سرنوشت شخصیت نیز نقش دارد.

رمان «مرداد دیوانه» با تصویرهای دقیق از در و دیوار شهر و شخصیت‌هایش، به دنبال قاتلی است که نزدیک‌ترین فرد با بازمانده‌ انتقام‌جوست. این ماجراها همه هستند تا برای خواننده جذابیت بیشتری ایجاد کنند.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

کتاب جدید کانمن به مقایسه موارد زیادی در تجارت، پزشکی و دادرسی جنایی می‌پردازد که در آنها قضاوت‌ها بدون هیچ دلیل خاصی بسیار متفاوت از هم بوده است... عواملی نظیر احساسات شخص، خستگی، محیط فیزیکی و حتی فعالیت‌های قبل از فرآیند تصمیم‌گیری حتی اگر کاملاً بی‌ربط باشند، می‌توانند در صحت تصمیمات بسیار تاثیر‌گذار باشند... یکی از راه‌حل‌های اصلی مقابله با نویز جایگزین کردن قضاوت‌های انسانی با قوانین یا همان الگوریتم‌هاست ...
لمپن نقشی در تولید ندارد، در حاشیه اجتماع و به شیوه‌های مشکوکی همچون زورگیری، دلالی، پادویی، چماق‌کشی و کلاهبرداری امرار معاش می‌کند... لمپن امروزی می‌تواند فرزند یک سرمایه‌دار یا یک مقام سیاسی و نظامی و حتی یک زن! باشد، با ظاهری مدرن... لنین و استالین تا جایی که توانستند از این قشر استفاده کردند... مائو تسه تونگ تا آنجا پیش رفت که «لمپن‌ها را ذخایر انقلاب» نامید ...
نقدی است بی‌پرده در ایدئولوژیکی شدن اسلامِ شیعی و قربانی شدن علم در پای ایدئولوژی... یکسره بر فارسی ندانی و بی‌معنا نویسی، علم نمایی و توهّم نویسنده‌ی کتاب می‌تازد و او را کاملاً بی‌اطلاع از تاریخ اندیشه در ایران توصیف می‌کند... او در این کتاب بی‌اعتنا به روایت‌های رقیب، خود را درجایگاه دانایِ کل قرار داده و با زبانی آکنده از نیش و کنایه قلم زده است ...
به‌عنوان پیشخدمت، خدمتکار هتل، نظافتچی خانه، دستیار خانه سالمندان و فروشنده وال‌مارت کار کرد. او به‌زودی متوجه شد که حتی «پست‌ترین» مشاغل نیز نیازمند تلاش‌های ذهنی و جسمی طاقت‌فرسا هستند و اگر قصد دارید در داخل یک خانه زندگی کنید، حداقل به دو شغل نیاز دارید... آنها از فرزندان خود غافل می‌شوند تا از فرزندان دیگران مراقبت کنند. آنها در خانه‌های نامرغوب زندگی می‌کنند تا خانه‌های دیگران بی‌نظیر باشند ...
تصمیم گرفتم داستان خیالی زنی از روستای طنطوره را بنویسم. روستایی ساحلی در جنوب شهر حیفا. این روستا بعد از اشغال دیگر وجود نداشت و اهالی‌اش اخراج و خانه‌هایشان ویران شد. رمان مسیر رقیه و خانواده‌اش را طی نیم قرن بعد از نکبت 1948 تا سال 2000 روایت می‌کند و همراه او از روستایش به جنوب لبنان و سپس بیروت و سپس سایر شهرهای عربی می‌رود... شخصیت کوچ‌داده‌شده یکی از ویژگی‌های بارز جهان ما به شمار می‌آید ...