بررسی چیستی وحی در آرای فارابی و ملاصدرا، موضوع کتاب «وحی‌شناسی فلسفی» است.

دکتر حسن یوسفیان در گفت‌وگو با ایبنا، ضمن بیان این مطلب، اظهار کرد: این اثر برای رسیدن به مقصود، به تبیین و سپس نقد و بررسی درون دینی و برون دینی آرای فارابی و
ملاصدرا می‌پردازد.

وی افزود: نقدی که مناسبت بیشتری با آرای این دو فیلسوف دارد، نقد برون دینی یا عقلانی است، زیرا آنان دارای دیدگاه‌هایی فلسفی و مبتنی بر مبانی هستی‌شناسانه و انسان شناسانه‌اند. در ادامه این بررسی‌ها، دیدگاه‌های این دو فیلسوف درباره وحی، با استفاده از روش درون دینی، با نظر قرآن انطباق داده می‌شود.

یوسفیان دیدگاه این اندیشمندان درباره وحی را دارای اجزای متعددی برشمرد و گفت: هر یک از این اجزا نیازمند تطبیق با آموزه‌های قرآنی‌اند.

وی افزود: بر اساس یکی از نظریه‌های این دو فیلسوف، وحی حاصل اتصال نفس نبی با عقل فعال است. آنان عقل فعال را جبرییل می‌پندارند. این نظریه به نحوی با قرآن سازگار است. نظریه اتصال نبی با عقل فعال، ابتدا از سوی
فارابی بیان شد و سال‌ها بعد از سوی ملاصدرا ادامه یافت. وی نیز که بر مباحث دینی تأکید داشت، در پی غنی‌تر کردن این نظریه بود، اما سرانجام نظریه هر دوی آنها دارای یک شالوده است و به یک نتیجه می‌انجامد و به همین خاطر نقدهای یکسانی به آنها وارد می‌شود.

یوسفیان بخش دیگری از نظریات آنان درباره وحی را با آموزه‌های قرآن سازگار ندانست و گفت: نظریه برخوردار بودن نبی از قوه حدس و تعریف وحی بر اساس آن، مطابق با نظر قرآن نیست و می‌توان چنین ادعا کرد که کلیت دیدگاه‌های این دو فیلسوف با آموزه های دینی انطباق ندارد.

وی در پایان گفت: نگارش این کتاب پایان یافته است و از سوی انتشارات موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)
می‌رسد.

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...