داستانی سراسر تعلیق و ماجرا | الف



«مرا بازگردان» [Bring me back] کتابی است که در فهرست پرفروش‌ترین‌های ساندِی‌تایمز، نیویورک‌تایمز و آمازون قرار گرفته و نامزد بهترین رمان مهیج سال 2018 در سایت گودریدز بوده است. این اثر نوشته‌‌ی بی. اِی. پاریس [B. A. Paris] است که در انگلیس به دنیا آمده و بزرگ شده، اما بیشتر دوران بزرگسالی‌اش را در فرانسه گذرانده است. او قبل از ورود به دنیای نویسندگی، هم در کارهای اقتصادی و هم به عنوان یک آموزگار فعالیت داشته است. بی. ای. پاریس پس از مدت‌ها زندگی در فرانسه اینک به انگلستان بازگشته و در کشور خودش سکونت دارد. آثار این نویسنده به چهل زبان ترجمه شده و در بیش از 37 کشور مختلف در دنیا به فروش بالایی دست یافته‌اند که از جمله‌‌ی موفق‌ترین آنها می‌توان به Behind Closed Doors وThe Breakdown اشاره کرد.

مرا بازگردان» [Bring me back]  بی. اِی. پاریس [B. A. Paris]

«مرا بازگردان» رمان سراسر تعلیق و پُرماجرایی است. فین و لیلا جوان و عاشق‌اند و در تعطیلات به سر می‌برند. فین حین رانندگی در بزرگراه تصمیم می‌گیرد در یک ایستگاه ارائه خدمات رفاهی توقف کرده از سرویس بهداشتی آنجا استفاده کند. او از ماشین پیاده می‌شود و از لیلا می‌خواهد با توجه به فضای تاریک و نه چندان خوشایند آن محیط، درها را پشت سرش قفل کند. وقتی که برمی‌گردد لیلا رفته و به طور کلی ناپدید شده است. این تمام جریانی است که فین برای پلیس تعریف می‌کند؛ اما چیزی حدود ده سال بعد وقتی فین بعد از سال‌ها مراوده و اندوهِ مشترک با الن، خواهر نامزدمش تصمیم به ازدواج با او می‌گیرد، اتفاقاتی رخ می‌دهد که موضوع ناپدیدشدن لیلا دوباره تازه می‎شود.

مدتی پیش از ازدواج فین با الن، او یک تماس تلفنی از شخصی دریافت می‌کند که در گذشته لیلا را دیده است. رویدادهای شگفت‌انگیز دیگری هم در حال رخ‌دادن است؛ مثلاً وسایل قدیمی لیلا که خیلی وقت پیش گم شده بودند یکی‌یکی در خانه‌‌ی فین و الن پیدا می‌شوند؛ ایمیل‌هایی از غریبه‌هایی دریافت می‌شود که به نظر می‌رسد از موضوعات بسیاری آگاه هستند و تمام این پیام‌ها، سرنخ‌ها و هشدارها فین را به این اندیشه نزدیک می‌کند که شاید لیلا زنده است و حتی او را تحت نظر دارد. اما اینکه واقعیت چیست و گره این معما کجا و چگونه باید گشوده شود، چیزی است که نویسنده به خوبی از پسِ آن برآمده است.

بی. اِی. پاریس داستان را با شرح سفری در دوازده سال پیش آغاز می‌کند. در واقع او با یک تیر چند نشان می‌زند. ابتدا خواننده را در فضای سفر و جاده قرار می‌دهد و در زمان بسیار کوتاهی مخاطب را با خودش به فضای کاملاً ملموس بین جاده می‌کشاند. سفر، از جمله مفاهیمی است که همواره در زندگی انسان وجود داشته و نشانه‌‌ی حرکت و دگرگونی و پویایی است. به نظر می‌رسد هدف نویسنده از آغاز ماجرای «مرا بازگردان» از یادآوری سفر، نشان‌دادن فرار از یک موقعیت نامناسب باشد؛ گریز از موضوعی که همان ناپدیدشدن لیلا در توقفگاه میان‌جاده‌ای است. فین مک کوئید در جایگاه راوی می‌نویسد که تصمیم داشته با توقف در پاریس لیلا را غافلگیر کند، چرا که او هیچ‌وقت به پاریس نرفته بوده است و در انتهای همین مقدمه‌‌ی بسیار کوتاه این خواننده است که کاملاً غافلگیر شده و ذهنش تا پایان ماجرا به قلاب تعلیق نویسنده گیر می‌کند.

بی. اِی. پاریس پس از این مقدمه‌‌ی سه چهار صفحه‌ای، رمانش را در سه بخش مفصل و مجزا به رشته‌‌ی تحریر درآورده است. بخش نخست شامل 22 فصل است که به صورت یکی در میان بین «اکنون» و «قبلاً» در رفت و آمد است. اکنون شرح ماجراهای بین او و الن است و قبلاً روایت آنچه ده سال پیش در ماجرای لیلا رخ داده و اینگونه است که مخاطب پس از آن تعلیق اولیه آماده می‌شود تا در پیچ و خم‌های این رمان با نویسنده همراه شود. این فراز و نشیب به گونه‌ای است که می‌توان گفت نویسنده علاوه بر تعلیق از تعویق نیز برای پیش‌بردن داستانش استفاده کرده است. در واقع کُندکردن جریان گفتمان روایی شیوه‌ای بوده که او برای افزایش تعلیق به کار گرفته و در آن موفق نیز بوده است. بخش دوم کتاب شامل فصول 23 تا 51 است که به صورت یک فصل در میان از زبان لیلا و فین روایت می‌شود. اینجاست که در فراز داستان قرار می‌گیریم و با دانستن آنچه به نوبت از هر دو شخصیت می‌خوانیم به علت عدم تعادل و درگیری‌ها و آشفتگی‌ها پی می‌بریم تا شاید بتوانیم با توجه به وضع موجود گوشه‌ای از ذهنمان فرضیه‌هایی برای تعلیق بزرگ ماجرا بسازیم.

اما بخش سوم و فرود رمان شامل شش فصل صرفاً از زبان فین و یک مؤخره در مقابل مقدمه‌‌ی نخست کتاب است تا به ما نشان دهد زندگی آن‌قدرها هم ساده نیست که فکر می‌کنیم. در همین بخش است که می‌خوانیم: «روزگارانی فکر می‌کردم که ندانستن، بدترین چیز است؛ اینکه ندانم چه اتفاقی برای لیلا افتاده، اینکه ندانم لیلا کجاست، آیا زنده است یا مرده. اما دانستن، خیلی خیلی بدتر است؛ دانستن اینکه حتماً لیلا خیلی رنج کشیده، دانستن اینکه ناامیدش کردم...»

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...