رمان «داها» [Daha] نوشته هاکان گوندای [Hakan Günday] با ترجمه عارف جمشیدی توسط نشر افق منتشر و راهی بازار نشر شد.

داها» [Daha]  هاکان گوندای [Hakan Günday

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، هاکان گوندای نویسنده این‌کتاب، متولد ۱۹۷۶ در ترکیه است و ۴۶ سال دارد. رمان «داها» سال ۲۰۱۵ جایزه مدیسی را برای این‌نویسنده به ارمغان آورد و باعث شد نامش کنار اسامی نویسندگانی چون میلان کوندرا، دوریس لسینگ، اورهان پاموک و خولیو کورتاسار قرار بگیرد. گوندای به‌واسطه شغل پدرش که دیپلمات بود، در کودکی کشورهای مختلفی را دید و از نظر سبک ادبی هم تحت تاثیر لویی فردینان سلین نویسنده فرانسوی کتاب «سفر به انتهای شب» قرار گرفت. او زبانی ساده دارد و اصطلاحات کوچه‌بازار و خشونت‌بار مردم عامه را در داستان‌هایش به کار می‌برد.

اولین‌رمان گوندای سال ۲۰۰۰ با عنوان «کیناس و کایرا» منتشر شد. او از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۹ پنج‌رمان «سوزن‌ماهی»، «حرام‌زاده»، «سُنبه»، «عازیل» و «زیان» را منتشر کرد که باعث شد به‌عنوان یک‌نویسنده صاحب‌سبک جایگاه خود را در ادبیات ترکیه تثبیت کند. این‌پنج‌کتاب خیلی‌زود به انگلیسی، فرانسوی و آلمانی ترجمه شدند. مفاهیمی هم که در آن‌ها مطرح شدند، موضوعاتی چون تنهایی، تبعید، آسیب‌های زندگی مدرن، مهاجرت اجباری و ... بودند. اما موفقیت گوندای با انتشار رمان «کم» در سال ۲۰۱۱ به دست آمد که به‌خاطر آن جایزه بهترین رمان ترکیه را گرفت. کتابش هم در کشورهای دیگر پرفروش شد.

«داها» که در زبان ترکی استانبولی به‌معنای «بیشتر» است، سال ۲۰۱۳ منتشر شد. در این‌رمان، بچه وحشتناک نسل جدید نویسندگان ترکیه به دل دنیای قاچاق انسان می‌رود و قصه کودکی را روایت می‌کند که پدرش قاچاقچی انسان است. خودش هم وردست این‌پدر کار می‌کند. اولین‌جمله رمان هم از این‌قرار است: «اگر پدرم قاتل نبود، من به دنیا نمی‌آمدم.»

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

آلاچیق را نشانم داد و گفت:‌ «برو چالش کن!»
خاک‌کردن مرد نحیف دو ساعت طول کشید، یک‌ساعت برای کندن گودال و یک‌ساعت هم برای پرکردنش. سال‌ها پیش، پدرم جمعه را هم به همین‌شکل خاک کرده بود. حتی از او پرسیده بودم: «نکنه یکی بیاد؟» و او گفته بود: «نترس، ما اینجا مرده خاک نمی‌کنیم، داریم چاله پر می‌کنیم!» در واقع همین‌طور هم بود. کندن و پر کردن گودال کاری دوساعته است. اگر پای تدفین انسان در میان بود، یعنی حتی اگر لحظه‌ای فکر می‌کردم چیزی که دارم زیر خاک دفن می‌کنم انسان است،‌ شاید قرن‌ها زمان می‌برد. به‌خصوص اگر من مسبب مگر انسانی بودم که قرار بود زیر خاک برود... شاید به‌خاطر همین بود که پدرم وقت دفن‌کردن جمعه می‌توانست تا آن اندازه خون‌سرد باشد، چون خودش او را نکشته بود. درست است که مسئول اصلی مرگ او بود، اما خودِ قاتل نبود...

مثل من. من که مرد نحیف را نکشته بودم. هر چقدر هم مسبب مرگش بودم باشم، نه یکی از آن‌هایی بودم که کتکش زده بودند و نه جزو آن‌هایی بودم که بی‌صدا کتک‌خوردنش را تماشا کرده بودند. من همان‌چیزی بودم که سبب شده بود راستین، به‌جای رفتن به دانشگاه استانبول و تحصیل در مقطع فوق لیسانس، سر از زندان در بیاورد: تقدیر! من تقدیر بودم. من حاصل جمع ضرورت‌ها و جبرهای زندگی‌شان بودم و حاصل‌جمع تمام آن‌ها صفر بود؛ صفر بزرگی که می‌توانست همه ما را در خود جا بدهد. صفری به بزرگی حلقه‌های دور سیاره زحل! برای همین، شخصی که باید صدای آن مرد نحیف را تا آخر عمر می‌شنید من نبودم. آن‌شخص راستین بود! حالا او هم جمعه‌ای برای خودش داشت. مرد نحیفی که مرده بود، اما در ذهن راستین زندگی می‌کرد و قرار بود تمام جزیره‌های متروکه جهان را برای راستین تنگ کند. چون آن‌هایی که او را کتک می‌زدند تا زمان مرگش قدرت شنیدن نداشتند. پرده گوش‌ها و وجدان‌هایشان از مدت‌ها قبل سوراخ شده بود.

این‌کتاب با ۴۸۰ صفحه، شمارگان ۵۰۰ نسخه و قیمت ۲۴۰ هزار تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...