راه آسمان | آرمان ملی
 

«راهی نیست» [No Highway] یکی از آثار شناخته‌شده نویل شوت است که در سال 1948 منتشر شد. نیویورک‌تایمز این رمان را رمانی توصیف کرد که قلب و ذهن خواننده را درگیر می‌کند و شوت را با نویسنده‌هایی چون رابرت لویئس استوینسون نویسنده «جزیره گنج» مقایسه کرد.

راهی نیست [No Highway]  نویل شوت

داستان کتاب از این قرار است: دنیس اسکات به مدیریت وزارت ساخت‌وساز تأسیسات هواپیمایی رویال بریتانیا منصوب‌ شده بود. او مسئول سازمان‌دهی تحقیقات میدانی بود و تحقیقاتش تا زمان بازنشستگی ادامه داشت. تا آن زمان هیچ‌کس چنین هواپیمایی با میله‌هایی و بندهایی که متعلق به بال هواپیماست نساخته بود و این درحالی بود که تحقیقات او در مورد اندازه‌گیری فشاری که روی بال‎های هواپیماها ایجاد می‌شود درحال تکمیل بود.
نظریه تئودور هانی بسیار پیچیده بود. او سال‌ها روی فرسودگی فلزات که باعث سقوط هواپیما می‌شود مطالعه کرده و برای دکتر اسکات توضیح می‌دهد که چطور انرژی قابل‌توجهی در دُم و بال هواپیما از حداقل حرکت جزیی ایجاد می‌شود، ولی انرژی ‌بخش‌های کوچک غیرقابل محاسبه است. هانی معتقد است انرژی منقل‌شده از هسته ‌اتم آلومینیوم درنهایت سبب تغییر در ساختار برای ضعیف‌ترشدن بلوره‌های ایجادشده که براثر شکستگی می‌شود.
اسکات گفت: «این نظریه برچه اساسی است؟» هانی تمامی قسمت‌های دُم هواپیمای روتلند را به او نشان داد که جزو افتخارات خدمات برون‌مرزی انگلیس به نیویورک و اوتاوا محسوب می‌شود. هانی موقتا ماشینی را برای بازتولید نیروهایی که در دُم هواپیما ایجادشده سرهم‌بندی کرده بود که 8 ساعت در روز فعالیت می‌کنند. بعد از محاسبات ریاضی متوجه شد که دم ساخته‌شده بعد از 1440 ساعت پرواز سقوط می‌کند. شرکت هواپیمایی برون‌مرزی بریتانیا تاکنون طی چندین ماه 12 فروند از این هواپیماها را به بهره‌برداری رسانده که هرکدام در مجموع 400 ساعت پرواز کردند اما یکی از آنها دریکی از بیابان‌های کِبک سقوط کرد که ظاهرا دلیل این سقوط خطای خلبان اعلام کردند.

اما اسکات مطمئن نبود. بنابراین با رئیس تأسیسات هواپیمایی رویال بریتانیا مشورت کرد. و در جلسه‌ای همه افراد مربوطه را فراخواند. شامل مسئول وزارت دارایی انگلیس و شرکت هواپیمایی روتلند و طراح پیشران شرکت هواپیمایی ‌ای پی و چندین مسئول دفاتر دولتی که بیشتر آنها تجربه همکاری با آقای هانی را بیش از یک سال داشتند. آنها عکس‌هایی از سقوط داشتند که هیچ‌چیزی را ثابت نمی‌کرد. گروه تصمیم گرفتند که یک نفر را باید به سایت کبک بفرستند که نمونه‌هایی بیاورد. درضمن هواپیماها باید به 720 ساعت پرواز محدود شوند. دقیقا نصف زمانی که آقای هانی شکست را پیش‌بینی کرده بود.
اسکات در کنگره متخصصان هواپیمایی، دپارتمان خود را با خواندن مقاله‌ای علمی آغاز خواهد کرد. او کارشناس شکستگی ناشی از فشار است؛ بنابراین اسکات برای او عکسی از حادثه هواپیمایی به کانادا فرستاد. هانی از همسرش جداشده و با دختر 12ساله‌اش که به‌تنهایی او را بزرگ کرده زندگی می‌کند. همسر اسکات معلم مدرسه دخترشان است و پیشنهاد داده در نبود هانی از دخترش مراقبت کند.
هانی فرداشب‌ پروازی به کانادا دارد. و شرکت هواپیمایی به خدمه پرواز دستور داده که با او به‌طور ویژه‌ای برخورد شود. کمک‌خلبان بعد از چند ساعت پرواز از او درخواست می‌کند که به بازدید اتاقک خلبان برود. در گفت‌وگوهای خلبان با مهندس پرواز، هانی متوجه شد بعد از 600ساعت موتور جدید نصب می‌کنند و این جز نگهداری روتین هواپیماست. و این سومین‌بار است که تنظیم می‌شود.

هواپیما 5 صبح در جزیره نیوفانلند برای سوخت‌گیری با امنیت کامل فرود آمد. خلبان ساموئل سان خلبان هواپیمایی را که سقوط کرده بود می‌شناخت و می‌دانست این پیش‌بینی که «خطای خلبان» اشتباه بوده. هیچ خلبان باتجربه‌ای این‌قدر احمق نیست که بخواهد میان مه پرواز کند و از «مسیرش منحرف شود» و به صخره‌ها برخورد کند. ساموئل می‌خواست از هواپیما مطمئن شود با بازرس محلی تماس گرفت. او از هانی خواست که درباره نظریه‌اش برای بازرس توضیح دهد. آنها را برای بررسی بیشتر به دُم هواپیما فرستادند و جز نقص فنی کوچکی در قفل ایمنی چرخ‌دنده‌های فرود مورد خاص دیگری مشاهده نکردند؛ بنابراین تصمیم گرفتند تا اوتاوا به مسیر خود ادامه دهند. او راه دیگری برای جلوگیری از فاجعه نمی‌بیند؛ بنابراین اهرم چرخ‌دنده فرود را بالا می‌کشد و چرخ‎های هواپیما باز می‌شود و بدنه 72 تنی هواپیما با صدای بلندی روی آسفالت کشیده می‌شود...
در فصل‌های بعدی داستان می‌خوانیم، درحالی‌که او مشغول دفاع از طرحش در شرکت هوایی است و ممکن است ایرلاین مجبور به ایجاد وقفه‌ای در خدمات هوایی شوند، دو زن زیبا نیز برای جلب‌توجه او رقابت می‌کنند.

نویل شوت نویسنده داستان که خودش مسئول شرکت هواپیمایی در بریتانیا بوده است، و هوش زیادی در زمینه ادغام تکنیک‌های هوایی و نوشتن داستان‌های سرگرم‌کننده دارد، نتیجه‌ای منطقی و غیرقابل‌پیش‌بینی برای این در نظر گرفته است و رمانی خواندنی ارائه داده است که پس از هفت دهه همچنان خواندنی است.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

در قرن بیستم مشهورترین صادرات شیلی نه استخراج از معادنش که تبعیدی‌های سیاسی‌اش بود. در میان این سیل تبعیدی‌ها چهره‌هایی بودند سخت اثرگذار که ازجمله‌ی آنها یکی‌شان آریل دورفمن است... از امید واهی برای شکست دیکتاتور و پیروزی یک‌شبه بر سیاهی گفته است که دست آخر به سرخوردگی جمعی ختم می‌شود... بهار پراگ و انقلاب شیلی، هردو به‌دست نیروهای سرکوبگر مشابهی سرکوب شده‌اند؛ یکی به دست امپراتوری شوروی و دیگری به دست آمریکایی‌ها ...
اصلاح‌طلبی در سایه‌ی دولت منتظم مطلقه را یگانه راهبرد پیوستن ایران به قافله‌ی تجدد جهانی می‌دانست... سفیر انگلیس در ایران، یک سال و اندی بعد از حکومت ناصرالدین شاه: شاه دانا‌تر و کاردان‌تر از سابق به نظر رسید... دست بسیاری از اهالی دربار را از اموال عمومی کوتاه و کارنامه‌ی اعمالشان را ذیل حساب و کتاب مملکتی بازتعریف کرد؛ از جمله مهدعلیا مادر شاه... شاه به خوبی بر فساد اداری و ناکارآمدی دیوان قدیمی خویش واقف بود و شاید در این مقطع زمانی به فکر پیگیری اصلاحات امیر افتاده بود ...
در خانواده‌ای اصالتاً رشتی، تجارت‌پیشه و مشروطه‌خواه دیده به جهان گشود... در دانشگاه ملی ایران به تدریس مشغول می‌شود و به‌طور مخفیانه عضو «سازمان انقلابی حزب توده ایران»... فجایع نظام‌های موجود کمونیستی را نه انحرافی از مارکسیسم که محصول آن دانست... توتالیتاریسم خصم بی چون‌وچرای فردیت است و همه را یکرنگ و هم‌شکل می‌خواهد... انسانها باید گذشته و خاطرات خود را وا بگذارند و دیروز و امروز و فردا را تنها در آیینه ایدئولوژی تاریخی ببینند... او تجدد و خودشناسی را ملازم یکدیگر معرفی می‌کند... نقد خود‌ ...
تغییر آیین داده و احساس می‌کند در میان اعتقادات مذهبی جدیدش حبس شده‌ است. با افراد دیگری که تغییر مذهب داده‌اند ملاقات می‌کند و متوجه می‌شود که آنها نه مثل گوسفند کودن هستند، نه پخمه و نه مثل خانم هاگ که مذهبش تماما انگیزه‌ مادی دارد نفرت‌انگیز... صدا اصرار دارد که او و هرکسی که او می‌شناسد خیالی هستند... آیا ما همگی دیوانگان مبادی آدابی هستیم که با جنون دیگران مدارا می‌کنیم؟... بیش از هر چیز کتابی است درباره اینکه کتاب‌ها چه می‌کنند، درباره زبان و اینکه ما چطور از آن استفاده می‌کنیم ...
پسرک کفاشی که مشغول برق انداختن کفش‌های جوزف کندی بود گفت قصد دارد سهام بخرد. کندی به سرعت دریافت که حباب بازار سهام در آستانه ترکیدن است و با پیش‌بینی سقوط بازار، بی‌درنگ تمام سهامش را فروخت... در مقابلِ دنیای روان و دلچسب داستان‌سرایی برای اقتصاد اما، ادبیات خشک و بی‌روحی قرار دارد که درک آن از حوصله مردم خارج است... هراری معتقد است داستان‌سرایی موفق «میلیون‌ها غریبه را قادر می‌کند با یکدیگر همکاری و در جهت اهداف مشترک کار کنند»... اقتصاددانان باید داستان‌های علمی-تخیلی بخوانند ...