«پاره‌های پاریسی یا پوره‌ی پنیر و پروست» داستان پرسه‌زدن‌های آوانگارد فرید قدمی است در پاریس. رمانی پُر از رفرنس‌های ادبی و سیاسی و کنایه‌ها، رمانی غیرخطی، ناپیوسته، بی‌ارتباط به فرم‌های متداول رمان فارسی. رمانی که درواقع اصلاً شبیه به رمان نیست.

پاره‌های پاریسی یا پوره‌ی پنیر و پروست فرید قدمی

«پاره‌های پاریسی» انتظار خواننده داستان فارسی را از رمان برآورده نمی‌کند. داستانی است پُست‌مدرن که در آن تمام توصیفات به نظر کدهای زبانی‌اند که باید رمزگشایی شوند. خواننده‌ عادی ارتباطی با کتاب پیدا نمی‌کند.

مشاهدات قدمی از پاریس، مشاهدات یک فلانور [پرسه‌زن] است، اما نویسنده از نو چهره‌ای پست‌مدرن برای فلانور می‌سازد، همان‌طور که چهره فرم داستانی فارسی را به هم ریخته و ظاهری نو به آن می‌دهد. این فلانور از گفتمان‌های جامعه‌ مدرن پاریس (و جامعه‌ی مدرن انسانی به‌طور کل) آگاه است، بااینکه لزوماً این جامعه در کنترلش نیست.

برای بودلر، فلانور مشاهده‌گر زندگی مدرن است، فردی ناشناس و بیکار که زندگی شهری را نظاره می‌کند. این‌جا فلانور پست‌مدرن که با چشم‌های خونسرد اما کنجکاوش در خیابان‌های پاریس پرسه می‌زند، انگار بر مرز بین بورژوازی و نداری ایستاده است، انگار خودش متعلق به هیچ‌کدام نیست، فقط نظاره‌گر این دو جهان است. البته فلانور پاره‌های پاریسی درواقعیت بی‌هدف و بی‌کار نیست. او در شهر پرسه می‌زند به‌هدف دکانستره کردن زندگی اجتماعی، یا دست‌کم برای نقد آن، آن هم با طنز مخصوص خودش.

در پاره‌های پاریسی پرسه زدن و نوشتن در هم تنیده می‌شوند. انگار چشم‌های نویسنده حین گشت‌وگذارش کنار سِن، وقتی باد می‌بردش به مولِن‌روژ، کنار طاق پیروزی، در دلِ مونمارتر، در حسِ اشرافیت نُرماندی که آموخته‌های مارکس را از یادش می‌برد، کشتی‌ای است رها روی سطح براق آب، نگاهی که آن لحظه به پاریس است، اما ذهنی که همچنان در خاورمیانه مانده، در ایران. در تک‌تک آن لحظات پاریسی، ذهن نویسنده پیش هدایت است، پیش بهمن محصص، کیهان کلهر، الموت. این مقایسه‌هاست که پرسه‌های پاریسی را به نوشته تبدیل می‌کند. به کاغذ و قلم.

جذاب‌ترین بخش‌های کتاب، هذیان‌های ذهن نویسنده است که در خلال کتاب به شکل نامه به غول‌های ادبیات جهان نوشته می‌شود و چنان بر تخیل خواننده اثر می‌گذارد که قطعاً بعد از تمام شدن هر نامه از خود می‌پرسی یعنی مثلاً هنری میلر در جواب نامه‌ی قدمی چه می‌نویسد؟

در جایی از کتاب، پرسه‌های بی‌هدف نویسنده تبدیل به خلسه‌ای تاریک می‌شود، خلسه‌ای که در آن جویس سکان‌دار آن کشتی رهاشده است و چیزی که بعد از این خلسه تا پایان کتاب در خواننده بر جا می‌ماند دیگر پاریس، جشن بیکران نیست، اندوهی است کاملاً ایرانی، ایرانی که به قول نویسنده، «شاید فردایش تداوم گذشته‌اش نباشد…».

[کتاب «پاره‌های پاریسی یا پوره‌ی پنیر و پروست» نوشته فرید قدمی در ۱۶۶ صفحه توسط نشر روزنه منتشر شده است.]

................ هر روز با کتاب ...............

نگاه تاریخی به جوامع اسلامی و تجربه زیسته آنها نشان می‌دهد که آنچه رخ داد با این احکام متفاوت بود. اهل جزیه، در عمل، توانستند پرستشگاه‌های خود را بسازند و به احکام سختگیرانه در لباس توجه چندانی نکنند. همچنین، آنان مناظره‌های بسیاری با متفکران مسلمان داشتند و کتاب‌هایی درباره حقانیت و محاسن آیین خود نوشتند که گرچه تبلیغ رسمی دین نبود، از محدودیت‌های تعیین‌شده فقها فراتر می‌رفت ...
داستان خانواده شش‌نفره اورخانی‌... اورهان، فرزند محبوب پدر است‌ چون در باورهای فردی و اخلاق بیشتر از همه‌ شبیه‌ اوست‌... او نمی‌تواند عاشق‌ شود و بچه‌ داشته‌ باشد. رابطه‌ مادر با او زیاد خوب نیست‌ و از لطف‌ و محبت‌ مادر بهره‌ای ندارد. بخش‌ عمده عشق‌ مادر، از کودکی‌ وقف‌ آیدین‌ می‌شده، باقی‌مانده آن هم‌ به‌ آیدا (تنها دختر) و یوسف‌ (بزرگ‌‌ترین‌ برادر) می‌رسیده است‌. اورهان به‌ ظاهرِ آیدین‌ و اینکه‌ دخترها از او خوش‌شان می‌آید هم‌ غبطه‌ می‌خورد، بنابراین‌ سعی‌ می‌کند از قدرت پدر استفاده کند تا ند ...
پس از ۲۰ سال به موطن­‌شان بر می­‌گردند... خود را از همه چیز بیگانه احساس می‌­کنند. گذشت روزگار در بستر مهاجرت دیار آشنا را هم برای آنها بیگانه ساخته است. ایرنا که که با دل آکنده از غم و غصه برگشته، از دوستانش انتظار دارد که از درد و رنج مهاجرت از او بپرسند، تا او ناگفته‌­هایش را بگوید که در عالم مهاجرت از فرط تنهایی نتوانسته است به کسی بگوید. اما دوستانش دلزده از یک چنین پرسش­‌هایی هستند ...
ما نباید از سوژه مدرن یک اسطوره بسازیم. سوژه مدرن یک آدم معمولی است، مثل همه ما. نه فیلسوف است، نه فرشته، و نه حتی بی‌خرده شیشه و «نایس». دقیقه‌به‌دقیقه می‌شود مچش را گرفت که تو به‌عنوان سوژه با خودت همگن نیستی تا چه رسد به اینکه یکی باشی. مسیرش را هم با آزمون‌وخطا پیدا می‌کند. دانش و جهل دارد، بلدی و نابلدی دارد... سوژه مدرن دنبال «درخورترسازی جهان» است، و نه «درخورسازی» یک‌بار و برای همیشه ...
همه انسان‌ها عناصری از روباه و خارپشت در خود دارند و همین تمثالی از شکافِ انسانیت است. «ما موجودات دوپاره‌ای هستیم و یا باید ناکامل بودن دانشمان را بپذیریم، یا به یقین و حقیقت بچسبیم. از میان ما، تنها بااراده‌ترین‌ها به آنچه روباه می‌داند راضی نخواهند بود و یقینِ خارپشت را رها نخواهند کرد‌»... عظمت خارپشت در این است که محدودیت‌ها را نمی‌پذیرد و به واقعیت تن نمی‌دهد ...