به گزارش تسنیم، «بانگ خاموش»؛ شامل یادداشت‌هایی از توفیق سبحانی، استاد دانشگاه و پژوهشگر، به تازگی از سوی انتشارات نگاه معاصر در دسترس علاقه‌مندان به ادبیات فارسی و فرهنگ ایرانی قرار گرفت.

بانگ خاموش توفیق سبحانی

سبحانی که پیش از این با آثاری چون کتاب «مولانا جلال الدین، زندگانی، فلسفه، آثار گزیده‌ای از آن‌ها» جایزه کتاب سال را دریافت کرده و در این عرصه صاحب‌نام و صاحب‌نظر است، در کتاب جدید خود کوشیده تا با توجه به تجربیاتش در حوزه تألیف و ترجمه، به نکاتی درباره فردوسی و اثر سترگ او، شاهنامه و همچنین مولانا و مثنوی اشاره کند.

سبحانی در بخشی از این کتاب به ترجمه‌هایی که از شاهنامه در سال‌های متمادی به زبان‌های مختلف صورت گرفته می‌پردازد و معتقد است، ترجمه شاهنامه به زبان‌های اروپایی سبب شد تا این اثر شهرتی عالم‌گیر یابد و در نظر اهل فن، به عنوان یک شاهکار ادبی معرفی شود.

در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: شاهنامه با آنکه از نظر صور خیال ترجمه‌‌‌ناپذیر است، محتوای آن طوری است که تاکنون به بسیاری از زبان‌‌‌ها ترجمه شده است. اصولی که فردوسی خود بدان‌‌‌ها معتقد بوده، پنج اصل است که در جای‌‌‌جای شاهنامه تکرار شده است. ترکی زبانی است که 12 ترجمه از شاهنامه از آن زبان در دست است. شاهنامه در دربار پادشاهان ترک خوانده می‌‌‌شد. دانشوران ترک فردوسی را بزرگ می‌‌‌داشتند شریف معروف به شریفی از شاعران سدۀ دهم هجری شاهنامه را در بحر هزج مسدّس (مفاعیلن مفاعیلن مفاعیل یا فعولن) به ترکی ترجمه کرده است.

معروف است و تردیدی در آن نیست که شاهنامه تاریخ ایران است از ابتدای پیدایش اوّلین بشر و اوّلین شاه و انقراض آن شاهی به دست عرب. شاهنامه تاریخ ایران است به آن ترتیب که مردم ایران خواسته‌‌‌اند چنان باشد. ایرانیان خواسته‌‌‌اند اصل و منشأ خود و بَدْوِ پیدایی شاهان را در میان خود و کیفیت کشف یا اختراع وسایل تمدّن را به وسیلۀ نیاکان خود بدین زبان بیان کنند. وقایع بزرگ در شاهنامه از روی روایات ملّی ایرانیان به زبانی شاعرانه تحریر یافته و تدوین شده است.

اما از روزی که شاهنامه به زبان‌‌‌های اروپایی ترجمه شده، با آنکه دقایق و ظرایف فکری و هنری شاهنامه در ترجمه انتقال‌‌‌پذیر نبوده، ادب‌‌‌شناسان اروپایی پیام‌‌‌های انسانی و لطایف اندیشۀ فردوسی را نیک دریافته‌‌‌اند و آن را از شاهکارهای ادبی و فکری جهان شمرده‌‌‌اند. یان ریپکا، خاورشناس نامدار چک، دربارۀ شاهنامه نوشته است: «حقیقتی مسلّم است که در پهنۀ گیتی هیچ ملّت دیگری دارای یک چنین حماسۀ با عظمتی نیست که مشتمل بر تمام سنّت‌‌‌های تاریخی وی از دوران تاریک اساطیر تا اواسط سدۀ هفتم باشد.»

شاهنامه واقعاً سند تاریخی باارزشی است که سنّت‌‌‌های گذشته را با نهایت امانت حفظ کرده با وجود همه خیال‌‌‌پردازی‌‌‌ها و مجازهایی که در آن به کار رفته، از حقایقی پرده بر‌‌‌می‌‌‌دارد که نه تنها برایی تاریخ بلکه برای سرآغاز تاریخ و بررسی جوامع ابتدایی بشری هم حائز اهمیت است.

نشر نگاه معاصر «بانگ خاموش» را در 424 صفحه و با قیمت 64 هزار تومان در دسترس علاقه‌مندان قرار داده است.

................ هر روز با کتاب ...............

پس از ۲۰ سال به موطن­‌شان بر می­‌گردند... خود را از همه چیز بیگانه احساس می‌­کنند. گذشت روزگار در بستر مهاجرت دیار آشنا را هم برای آنها بیگانه ساخته است. ایرنا که که با دل آکنده از غم و غصه برگشته، از دوستانش انتظار دارد که از درد و رنج مهاجرت از او بپرسند، تا او ناگفته‌­هایش را بگوید که در عالم مهاجرت از فرط تنهایی نتوانسته است به کسی بگوید. اما دوستانش دلزده از یک چنین پرسش­‌هایی هستند ...
ما نباید از سوژه مدرن یک اسطوره بسازیم. سوژه مدرن یک آدم معمولی است، مثل همه ما. نه فیلسوف است، نه فرشته، و نه حتی بی‌خرده شیشه و «نایس». دقیقه‌به‌دقیقه می‌شود مچش را گرفت که تو به‌عنوان سوژه با خودت همگن نیستی تا چه رسد به اینکه یکی باشی. مسیرش را هم با آزمون‌وخطا پیدا می‌کند. دانش و جهل دارد، بلدی و نابلدی دارد... سوژه مدرن دنبال «درخورترسازی جهان» است، و نه «درخورسازی» یک‌بار و برای همیشه ...
همه انسان‌ها عناصری از روباه و خارپشت در خود دارند و همین تمثالی از شکافِ انسانیت است. «ما موجودات دوپاره‌ای هستیم و یا باید ناکامل بودن دانشمان را بپذیریم، یا به یقین و حقیقت بچسبیم. از میان ما، تنها بااراده‌ترین‌ها به آنچه روباه می‌داند راضی نخواهند بود و یقینِ خارپشت را رها نخواهند کرد‌»... عظمت خارپشت در این است که محدودیت‌ها را نمی‌پذیرد و به واقعیت تن نمی‌دهد ...
در کشورهای دموکراتیک دولت‌ها به‌طور معمول از آموزش به عنوان عاملی ثبات‌بخش حمایت می‌کنند، در صورتی که رژیم‌های خودکامه آموزش را همچون تهدیدی برای پایه‌های حکومت خود می‌دانند... نظام‌های اقتدارگرای موجود از اصول دموکراسی برای حفظ موجودیت خود استفاده می‌کنند... آنها نه دموکراسی را برقرار می‌کنند و نه به‌طور منظم به سرکوب آشکار متوسل می‌شوند، بلکه با برگزاری انتخابات دوره‌ای، سعی می‌کنند حداقل ظواهر مشروعیت دموکراتیک را به دست آورند ...
نخستین، بلندترین و بهترین رمان پلیسی مدرن انگلیسی... سنگِ ماه، در واقع، الماسی زردرنگ و نصب‌شده بر پیشانی یک صنمِ هندی با نام الاهه ماه است... حین لشکرکشی ارتش بریتانیا به شهر سرینگاپاتام هند و غارت خزانه حاکم شهر به وسیله هفت ژنرال انگلیسی به سرقت رفته و پس از انتقال به انگلستان، قرار است بر اساس وصیت‌نامه‌ای مکتوب، به دخترِ یکی از اعیان شهر برسد ...