به گزارش خبرنگار مهر، پس از انتشار کتاب «فلسفه چیست؟» مارتین هایدگر در سال ۱۳۶۷، مترجمان و پژوهشگران ایرانی به کرات ترجمه آثار او و همچنین تحلیل رویکردش پرداختند تا ایرانیان از اندیشه این متفکر بزرگ قرن معاصر بینصیب نمانند. فراموش نمیکنیم که تا پیش از تاریخ ۱۳۶۷ به مدت چهار دهه مدام نام هایدگر در ایران برده میشد، اما هیچ کتابی از او ترجمه و منتشر نشده بود. به هر حال ضرورت ترجمه آثار هایدگر و آثار درباره او انکار ناشدنی است و باید این منابع در اختیار پژوهشگران و دانشجویان قرار گیرد.
بازار اندیشه ایران در سال ۱۳۹۸ نیز از آثار هایدگر و همچنین کتابهایی در معرفی و تحلیل منظومه فکری او، بینصیب نبود. ناشرانی چون ققنوس و نی که ترجمه مهمترین آثار هایدگر از جمله «هستی و زمان» را منتشر کرده بودند، امسال نیز به بازنشر آنها اقدام کردند. چند کتاب تازه تالیف و ترجمه نیز در شرح منظومه فکری هایدگر منتشر شد. در این گزارش ابتدا کتابهای ترجمه و تالیف با موضوع هایدگر که برای نخستین بار در سال ۹۸ منتشر شدهاند، معرفی و در ادامه کتابهای تجدید چاپ شده در سال ۹۸ نام برده میشوند.
آثار درباره هایدگر (ترجمه)
«مقدمهای بر فلسفهی هایدگر» نوشته مایکل واتز و ترجمه مهرداد پارسا که توسط نشر شوند با شمارگان هزار نسخه، ۱۳۸ صفحه و بهای ۱۷ هزار تومان منتشر شد، یکی از مهمترین کتابها درباره هایدگر بود. اهمیت این کتاب در زبان ساده و همه فهمش است. کتاب هشت فصل دارد که عناوین آن به ترتیب از این قرار است: «زندگی هایدگر»، «معنای زندگی؛ پرسش از هستی»، «مفاهیم محوری هستی و زمان»، «به سوی – مرگ – بودن»، «وجدان، گناه و اصالت»، «حقیقت الثیا و زبان»، «تائو، ذن و هایدگر» و «هایدگر و تکنولوژی». نویسنده در این کتاب سعی کرده زندگی و منظومه فکری هایدگر را برای مخاطبان شرح دهد. بویژه اینکه شرحی عالی و مختصر و با زبانی ساده از «هستی و زمان» نیز به دست میدهد.
نشر پرسش اصفهان که رویکرد فردیدی به فلسفه هایدگر را نمایندگی میکند نیز امسال با کتاب «پدیدارشناسی مارتین هیدگر و علوم شناختی» نوشته چارلز دیل هالینگرورث در بازار آثار درباره هایدگر جای داشت. این کتاب با ترجمه محمد خندان در شمارگان ۵۰۰ نسخه، ۱۴۴ صفحه و بهای ۲۰ هزار تومان در دسترس مخاطبان قرار گرفت. برقراری گفتوگو بین پدیدارشناسی هیدگر و علوم شناختی در مرز اگزیستانسیال محتوای این کتاب است. نویسنده سعی کرده در چهار فصل به بررسی پیش فرضهای اصلی علوم شناختی و مشخصاً مدل کامپیوتری ذهن بر مبنای پدیدارشناسی هیدگر بپردازد.
«کایروس: کایروس و کرونوس در آثار هایدگر» نوشته فیلیکس امورچادا و ترجمه علی رسولی با شمارگان ۶۰۰ نسخه، ۴۴۲ صفحه و بهای ۶۵ هزار تومان نیز توسط انتشارات هزاره سوم اندیشه منتشر شد.
این کتاب درباره رابطه «کایروس» و «کرونوس» در آثار هایدگر است. نویسنده در ابتدا سعی کرده تا زمانبندی و تاریخمندی از رهگذر هستی و زمان را برای مخاطب شرح دهد. او همچنین نشان داده که تلاش برای بنیان نهادن تاریخمندی بر زمانبندی «دازاین»، تلاشی که بر مبنای طرح هستیشناسی بنیادین قرار دارد، فرو میماند. این بدان خاطر است که شرح هایدگر از زمان اصیل بر پایه رابطه زمان کار «نورولوژیک» و «کایرولوژیک» فهمیده نمیشود. سپس تفاوت میان «پراکسیس» و «پوئیسیس» شرح داده میشود.
آثار درباره هایدگر (تالیف)
یکی از مهمترین کتابهای تالیفی درباره هایدگر در سال ۹۸ «ارزیابی اندیشه مارتین هایدگر و جریان فردید» نوشته منصور مهدوی بود که با شمارگان ۳۰۰ نسخه، ۳۹۷ صفحه و بهای ۵۳ هزار تومان توسط نشر اشراق حکمت در دسترس مخاطبان قرار گرفت. نویسنده در این کتاب سعی کرده تا به زعم خود سرفصلهای مهم اندیشه هایدگر را تقریر کرده و سپس به گفتوگو نقد آنها بپردازد. و سپس به نقد جریان فردید و فردیدیان در ایران به عنوان پیروان اندیشه هایدگر پرداخته است.
«هیدگر، پایان فلسفه و معنای تفکر» نوشته علی فتحی نیز با شمارگان ۵۰۰ نسخه، ۶۲۴ صفحه و بهای ۷۵ هزار تومان توسط پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد.
در این کتاب ابتدا به نحوه ورود هایدگر به مابعدالطبیعه پرداخته شده سپس به نسبت میان حقیقت و فلسفه، اشاره میشود. نویسنده میکوشد تا موجودات را در پرتو حقیقت وجود تفسیر کند و نه با مفهوم موجودیت، همچنین وجود را در افق زمان و تاریخ یعنی از حیث مواقیت زمانی و مواقف تاریخی بنگرد نه از حیث عالمی که بر یک منوال باقی است. در ادامه، مبحث علم و تکنولوژی و ریشههای مابعدالطبیعی بررسی میشود و وظیفه تفکر در پایان فلسفه از نظر هایدگر، بیان میگردد. پایان کتاب نیز به نقد اندیشههای هایدگر اختصاص دارد.
«سه جستار در اندیشه هایدگر» نوشته محمد خیری نیز در سال ۹۸ با شمارگان ۲۰۰ نسخه، ۱۰۲ صفحه و بهای ۲۱ هزار تومان توسط انتشارات رامان سخن در دسترس مخاطبان قرار گرفت. سه جستار این کتاب به ترتیب این سرفصلها را با خود دارد: «انکشاف وجود به عنوان نیهیلیسم و تاریخ در اندیشه هایدگر»، «پرسش از حقیقت در اندیشه هایدگر» و «نقد هایدگر از متافیزیک به عنوان تاریخ وجود».
«پراکسیس و تئوری در فلسفه هایدگر» نوشته علی هراتی که با شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه، ۱۵۸ صفحه و بهای ۲۵ هزار تومان توسط انتشارات نقد فرهنگ منتشر شد. نویسنده در این کتاب در صدد است تا ارتباط نظر و عمل را از منظر فلسفه «هایدگر» بررسی کند. با توجه به رویکرد پدیدهشناسی این ارتباط با لحاظ اتحاد و همراهی نظر و عمل، در پدیده «پروا» یا با لحاظ تفکیک رادیکال آنها، در پدیده شناخت بررسی میشود. پدیده پروا و مشتقات آن، یعنی دلمشغولی و دیگرپروایی به یک معنا رفتار عملی هستند در مقابل رفتار نظری و به یک معنا فراتر از این تقسیمبندی دوگانه به شمار میآیند؛ اولی به این جهت که از دیدگاه متافیزیک و نظریه شناخت، نظر و عمل دو قطب کاملاً جداگانه هستند و دومی به این جهت که این معنا از عمل، شناخت مخصوص و نگرش مخصوص به خود را داراست که به شیوه «پیرانگری» و «ملاحظه» و… جهان را همراهی میکند.
«تناهی استعلایی: پژوهشی درباره هستیشناسی بنیادین هایدگر» نوشته احمد رجبی با شمارگان ۳۰۰ نسخه، ۴۹۲ صفحه و بهای ۹۰ هزار تومان که توسط انتشارات هرمس منتشر شد، از دیگر کتابهای تالیفی ایرانی درباره هایدگر در سال ۹۸ است. در این کتاب که ویراستی از رساله دکتری نویسنده است، سعی شده با استفاده از معنای تناهی، اندیشه هایدگر مورد بررسی قرار گیرد.
«واکاوی اصل این همانی: خوانشی از؛ این همانی و تمایز؛ اثر مارتین هیدگر» به انضمام مقدمه جان استمبو بر اثر هایدگر؛ نوشته ناصر مومنی با شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه، ۲۵۴ صفحه و بهای ۳۶ هزار تومان توسط انتشارات نقد فرهنگ در دسترس مخاطبان قرار گرفت.
بازنشر ترجمه آثار هایدگر: انتشارات ققنوس
ترجمه سیاوش جمادی از مهمترین آثار هایدگر توسط نشر ققنوس در دسترس مخاطبان قرار میگیرند. این انتشار در سال ۹۸ هشتمین چاپ «هستی و زمان» را با شمارگان ۸۸۰ نسخه، ۹۴۶ صفحه و بهای ۹۸ هزار تومان روانه کتابفروشیها کرد. ترجمه جمادی از این کتاب که آن را به عنوان شاخصترین اثر فلسفی قرن بیستم قلمداد کردهاند، خاص و یکه است.
همچنین انتشارات ققنوس دهمین چاپ «متافیزیک چیست؟» را با شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه، ۲۲۰ صفحه و بهای ۲۵ هزار تومان و پنجمین چاپ «چه باشد آنچه خوانندش تفکر؟» را نیز با شمارگان ۶۶۰ نسخه، ۴۵۴ صفحه و بهای ۵۵ هزار تومان در دسترس مخاطبان قرار داد. ترجمه جمادی از این دو کتاب نیز با توجه به بهرهای که از واژگان ادبیات کلاسیک ایران برده، بسیار خاص و مهم است.
ققنوس همچنین دومین چاپ «اصل بنیاد» هایدگر را نیز با ترجمه طالب جابری در شمارگان ۶۶۰ نسخه، ۲۴۰ صفحه و بهای ۲۸ هزار تومان در دسترس مخاطبان قرار داد.
بازنشر ترجمه آثار هایدگر: دیگر ناشران
نشر نی نیز در سال ۱۳۹۸ هشتمین چاپ ترجمه عبدالکریم رشیدیان از «هستی و زمان» را با شمارگان هزار نسخه، ۶۶۴ صفحه و بهای ۹۶ هزار تومان منتشر کرد.
نشر مرکز نیز هفتمین چاپ «مفهوم زمان و چند اثر دیگر» ترجمه علی عبداللهی را با شمارگان ۳۰۰ نسخه، ۹۱ صفحه و بهای ۲۱ هزار و ۹۰۰ تومان روانه بازار اندیشه کرد.
نشر آگه نیز چاپ چهارم جلد یک «نیچه» هایدگر را با شمارگان ۲۲۰ نسخه، ۳۴۲ صفحه و بهای ۴۳ هزار تومان و چاپ پنجم این مجلد را نیز با همین مشخصات و سومین چاپ جلد دوم «نیچه» را با شمارگان ۲۲۰ نسخه، ۴۸۸ صفحه و بهای ۶۱ هزار تومان و چهارمین چاپ را نیز با همین شمارگان و بهای ۶۵ هزار تومان منتشر کرد. مترجم این کتاب ایرج قانونی است.
همچنین در این سال چاپ جدید «هیدگر و مکتب فرانکفورت» نوشته محمد زارع شیرین کندی که پیشتر توسط انتشارات وایا منتشر شده بود، اینبار توسط انتشارات دادور در کرج با شمارگان هزار نسخه، ۱۵۰ صفحه و بهای ۴۰ هزار تومان در دسترس مخاطبان قرار گرفت.