کتاب «فقر فلسفه» [Das elend der philosophie] اثر کارل مارکس [Karl Marx] با ترجمه وحید اسلام‌زاده توسط انتشارات اندیشه احسان منتشر شد. این کتاب پاسخ مارکس است به کتاب «فلسفه فقر» پیر ژوزف پرودون.

فقر فلسفه» [Das elend der philosophie] اثر کارل مارکس [Karl Marx

به گزارش مهر، انتشارات اندیشه احسان ترجمه وحید اسلام‌زاده از کتاب «فقر فلسفه» کارل مارکس را با شمارگان ۵۰۰ نسخه، ۲۶۴ صفحه و بهای ۴۵ هزار تومان منتشر کرد.

مارکس این اثر را پس از مطالعه کتاب «فلسفه فقر» پیر ژوزف پرودون و در نقد آن نوشت. پرودون نظریه‌پرداز آنارشیست فرانسوی است که نظریاتی چون از میان بردن دولت‌ها را مطرح کرد. او در «فلسفه فقر» به بحث درباره تاریخ شکل‌گیری مناسبات تولید تا ملزومات فعالیت اقتصادی و تأثیر آن بر طبقات اجتماعی جوامع سرمایه داری صنعتی پرداخته است.

پرودون در این کتاب سرمایه داری و ساختاری به نام دولت را با هم یکسان و غیرقابل تفکیک می‌دادند که در از مبدا شکل گیری به هم وابسته بوده‌اند. بنابراین پس از شکل گیری انقلاب سوسیالیستی و برچیده شدن مالکیت خصوصی پرولتاریا باید نهاد دولت را از اساس و بنیان تخریب کند و از میان ببرد، چرا که دیگر نیازی به دولت نیست و وظایفش را باید اتحادیه‌های غیرمتمرکز کارگری عهده دار شود.

مارکس در سال ۱۸۴۶ کتاب را خواند و انتقادات خود را ابتدا در طی نامه نگاری با یک خبرنگار مطرح کرد. بعد شروع به نگارش کتاب کرد و در نهایت در سال ۱۸۴۷ چاپ نخست کتاب در بروکسل و به زبان فرانسوی منتشر شد. نسخه‌ای از این کتاب بعدها با تصحیح انگلس نیز روانه بازار اندیشه شد.

متن اصلی کتاب دو فصل کلی دارد: «یک کشف علمی» و «متافیزیک اقتصاد سیاسی». در فصل نخست مباحثی چون اختلاف میان ارزش مصرف و ارزش مبادله، ارزش تعیین شده و ارزش استنتاجی و به کار بردن قانون تناسب ارزش طرح شده‌اند. در فصل دوم نیز تقسیم کار و ماشین‌ها، رقابت و انحصار، مالکیت ارضی و بهره مالکانه، اعتصابات و اتحادیه کارگران و... بحث شده‌اند.

عمده حجم پیشگفتار این ترجمه درباره محیط و جوهر اندیشه کارل مارکس است. معرفی کتاب فلسفه فقر، نامه‌های مارکس درباره کتاب فلسفه فقر، مقدمه مارکس بر چاپ فرانسوی آن در سال ۱۸۴۷، مقدمه فریدریش انگلس بر چاپ نخست کتاب به زبان آلمانی در سال ۱۸۸۵ نیز از دیگر بخش‌های پیشگفتار است.

این کتاب همچنین با ترجمه آرتین آراکل نیز در دسترس مخاطبان فارسی زبان قرار گرفته است.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...