تاریخ عباسی؛ کتابی تاریخی به فارسی مشتمل بر تاریخ ایران از اواخر سلطنت شاه طهماسب اول صفوی تا اواخر بیست و پنجمین سال سلطنت شاه عباس اول در 1020 تألیف "جلال الدین محمد بن عبدالله منجم یزدی". مؤلف این کتاب خود را "ملا جلال منجم" و "جلال الدین محمد منجم یزدی" معرفی کرده و "اسکندر منشی" از او با عنوان "عمدة المنجمین" یاد کرده است. از تاریخ تولدش اطلاع دقیقی در دست نیست. از نسبت او پیداست که اهل یزد بوده است. ملا جلال سال‌ها در گیلان منجم "احمدخان گیلانی" بوده و به منجمی شهرتی تام یافت.

وی کتاب نجومی خود "تحفه خانی" را به "خان احمد خان" اهدا کرد. ملاجلال از 994 تا 1028 ملازم شاه عباس اول بود و برای او محاسبات نجومی و ریاضی می‌نمود و در تصمیم‌گیری‌هایش مؤثر بود. او در 1029 درگذشت. ملا کمال منجم مؤلف "زبدة التواریخ" فرزند او بود.

"تاریخ عباسی" مقدمه و عنوان ندارد و معلوم نیست چرا به این نام شهرت یافته است. در نسخه‌ای که از آن در کتابخانه ملی (ش 310) موجود است نام کتاب "روزنامه ملاجلال در احوال شاه عباس" ذکر شده است.

این کتاب با بیان نسب شاه عباس اول از جانب پدر و مادر آغاز می‌شود. مطالب کتاب عبارتند از: حوادث تاریخ صفویان از مرگ شاه طهماسب اول در 984 ، کشته شدن حیدرمیرزا و وقایع بعد از آن مرگ شاه اسماعیل دوم در 985 و حوادث بعد از مرگ او، حوادث دوره محمد خدابنده (985ـ996) حوادث زمان شاه عباس اول از 996 تا 1020 و نیز عزیمت ولی محمدجان خان استراخان از سلسله جانیان در این سال به ایران و کمک خواستن او از شاه عباس برای بازگشت به سلطنت.

از آنجا که نویسنده همراه شاه عباس اول بوده است از خلال نوشته‌های او بخوبی می‌توان از خصوصیات شاه عباس نحوه برخوردش با متخلفان و رفتارش با اهل تسنن، صوفیه، نقطویه، مسیحیان و یهودیان آشنا شد. از دیگر محسنات کتاب ذکر روز و ساعت وقوع حوادث مهم است که ماده تاریخ‌های مناسب به ضبط و حفظ آن کمک کرده است. عبارات کتاب بسیار روان و ساده است و مؤلف هیچگاه درصدد عبارت‌پردازی به شیوه‌های مرسوم آن زمان نبوده است. مؤلف در این کتاب قریب 350 بیت شعر آورده که برخی از خود اوست. استفاده مناسب از اشعار و لغات موجب اشتمال کتاب بر نکات اجتماعی و ادبی شده است.

در تاریخ عباسی اشتباهات تاریخی نیز دیده می‌شود از جمله تولد اسماعیل میرزا در 1012 نوشته شده است. اما دیگر مورخان از جمله "اسکندر منشی" آن را در 1010 نوشته‌اند. "تاریخ عباسی" را اولین بار در 1366ش "سیف الله وحیدنیا" بر اساس نسخه کتابخانه ملی و نسخه کتابخانه ملک در تهران چاپ کرد. این چاپ با توجه به اینکه اختلاطی از این دو نسخه است مغلوط است.

سیدسعید میرمحمدصادق. دانشنامه جهان اسلام

دوران قحطی و خشکسالی در زمان ورود متفقین به ایران... در چنین فضایی، بازگشت به خانه مادری، بازگشتی به ریشه‌های آباواجدادی نیست، مواجهه با ریشه‌ای پوسیده‌ است که زمانی در جایی مانده... حتی کفن استخوان‌های مادر عباسعلی و حسینعلی، در گونی آرد کمپانی انگلیسی گذاشته می‌شود تا دفن شود. آرد که نماد زندگی و بقاست، در اینجا تبدیل به نشان مرگ می‌شود ...
تقبیح رابطه تنانه از جانب تالستوی و تلاش برای پی بردن به انگیره‌های روانی این منع... تالستوی را روی کاناپه روانکاوی می‌نشاند و ذهنیت و عینیت او و آثارش را تحلیل می‌کند... ساده‌ترین توضیح سرراست برای نیاز مازوخیستی تالستوی در تحمل رنج، احساس گناه است، زیرا رنج، درد گناه را تسکین می‌دهد... قهرمانان داستانی او بازتابی از دغدغه‌های شخصی‌اش درباره عشق، خلوص و میل بودند ...
من از یک تجربه در داستان‌نویسی به اینجا رسیدم... هنگامی که یک اثر ادبی به دور از بده‌بستان، حسابگری و چشمداشت مادی معرفی شود، می‌تواند فضای به هم ریخته‌ ادبیات را دلپذیرتر و به ارتقا و ارتفاع داستان‌نویسی کمک کند... وقتی از زبان نسل امروز صحبت می‌کنیم مقصود تنها زبانی که با آن می‌نویسیم یا حرف می‌زنیم، نیست. مجموعه‌ای است از رفتار، کردار، کنش‌ها و واکنش‌ها ...
می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...