«درآمدی بر فلسفه سیاسی هوش مصنوعی؛ از مفهوم آزادی تا حاکمیت ربات‌ها» [The political philosophy of AI : an introduction] نوشته مارک کوکلبرگ [Mark Coeckelbergh] با ترجمه علی‌اصغر رئیس‌زاده توسط موسسه فرهنگی دکسا منتشر و راهی بازار نشر شد.

درآمدی بر فلسفه سیاسی هوش مصنوعی؛ از مفهوم آزادی تا حاکمیت ربات‌ها» [The political philosophy of AI : an introduction] نوشته مارک کوکلبرگ [Mark Coeckelbergh]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، ترجمه این‌کتاب یکی از عناوین مجموعه «شکوفایی» است که این‌ناشر منتشر می‌کند. ازجمله سوالات پیش‌روی انسان مدرن این است که چگونه زندگی‌ای ارزش زیستن دارد؟ کتاب‌های مجموعه مورد اشاره برای پاسخ به این‌سوال منتشر می‌شوند.

مفهوم هوش مصنوعی، نخستین‌بار چندین دهه پیش و در دهه ۵۰ میلادی مطرح شد و در همان ابتدا بر حل مشکلات نمادین و ایجاد سیستم‌های خبره در نظریه منطق، حل مسائل عمومی و پردازش زبان طبیعی تمرکز داشت. اما پدیده یادگیری ماشینی در دهه ۹۰ میلادی و با ظهور رایانه‌های قدرتمندتر و در دسترس قرار گرفتن دیتابیس‌های بزرگ، پیشرفت و گسترس بسیار زیادی پیدا کرد. از همان‌زمان هوش مصنوعی به‌صورتی نامحسوس به زندگی دیجیتالی وارد شد و شروع به ایفای نقش در آن کرد؛ از بازی‌های ویدئویی گرفته تا برنامه‌های محاسباتی ساده رایانه‌ای. طی دو دهه اخیر با گسترش روزافزون فناوری‌های دیجیتال، هوش مصنوعی به بخش مهمی از زندگی روزمره تبدیل شده است.

مارک کوکلبرگ نویسنده کتاب پیش‌رو می‌گوید در حالی‌که امروز توجه زیادی به مسائل اخلاقی به وجود آمده توسط هوش مصنوعی و فناوری‌های مرتبط مانند رباتیک و اتوماسیون، معطوف شده، کار تحقیقاتی بسیار کمی وجود دارد که از زاویه سیاسی_فلسفی به این‌موضوع پرداخته باشد. او می‌گوید این‌وضعیت باعث تاسف است چون موضوع مورد اشاره، به تحقیقات اخلاقی کمکی اساسی می‌کند و منابع فکری ارزشمندی از سنت سیاسی_فلسفی را بدون استفاده می‌گذارد. کوکلبرگ می‌گوید کتابش شکاف‌های آکادمیک بحث فلسفی درباره هوش مصنوعی را پر می‌کند.

«درآمدی بر فلسفه سیاسی هوش مصنوعی» به‌گفته نویسنده‌اش، فلسفه سیاسی را در کنار فلسفه فناوری و اخلاق با هدف درک بهتر مسائل هنجاری مطرح‌شده توسط هوش مصنوعی و رباتیک و تاکید بر موضوعات مهم سیاسی و نحوه درگیر شدن آن‌ها با استفاده از این‌فناوری‌های جدید به کار می‌برد.

کتاب پیش‌رو ۷ فصل دارد که به‌ترتیب عبارت‌اند از: «مقدمه»، «آزادی: دستکاری ذهنی توسط هوش مصنوعی و برده‌داری ربات‌ها»، «برابری و عدالت: سوگیری و تبعیض توسط هوش مصنوعی»، «اتاق‌های پژواک و تمامیت‌خواهی ماشینی»، «قدرت: نظارت و (خود) انضباطی از طریق داده‌ها»، «سیاست زیست‌محیطی و پساانسان‌گرایی» و «نتیجه: فناوری‌های سیاسی».

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

هوش مصنوعی و سایر فناوری‌های دیجیتال تا آن‌مقداری که به این پدیده‌ها کمک می‌کنند، از نظر سیاسی مشکل‌ساز خواهند بود. برای مثال، در نظر بگیرید که چگونه رسانه‌های اجتماع اضطراب عمومی ایجاد می‌کنند و چگونه این‌کار ممکن است منجر به قبیله‌سازی شود: ما دائما توسط اخبار بد هیجان‌انگیز بمباران می‌شویم و فقط به اطلاعات «قبیله» خود اعتماد می‌کنیم. اتاق‌های پژواک و حباب‌های شناختی بیش‌تر به این قبیله‌سازی کمک می‌کنند. اضطراب، تنهایی و جدایی را تشدید می‌کند و قبیله‌سازی نه‌تنها ممکن است به قطبی‌شدن سیاسی و توزیع سپهر عمومی منجر شود، بلکه منجر به خشونت نیز می‌گردد.

این‌کتاب با ۳۳۰ صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۳۰۰ هزار تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ................

عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...
مهم نیست تا چه حد دور و برِ کسی شلوغ است و با آدم‌ها –و در بعضی موارد حیوان‌ها- در تماس است، بلکه مهم احساسی است که آن شخص از روابطش با دیگران تجربه می‌کند... طرفِ شما قبل از اینکه با هم آشنا شوید زندگی خودش را داشته، که نمی‌شود انتظار داشت در زندگی‌اش با شما چنان مستحیل شود که هیچ رد و اثر و خاطره‌ای از آن گذشته باقی نماند ...
از فروپاشی خانواده‌ای می‌گوید که مجبور شد او را در مکزیک بگذارد... عبور از مرز یک کشور تازه، تنها آغاز داستان است... حتی هنگام بازگشت به زادگاهش نیز دیگر نمی‌تواند حس تعلق کامل داشته باشد... شاید اگر زادگاهشان کشوری دموکرات و آزاد بود که در آن می‌شد بدون سانسور نوشت، نویسنده مهاجر و آواره‌ای هم نبود ...
گوته بعد از ترک شارلوته دگرگونی بزرگی را پشت سر می‌گذارد: از یک جوان عاشق‌پیشه به یک شخصیت بزرگ ادبی، سیاسی و فرهنگی آلمان بدل می‌شود. اما در مقابل، شارلوته تغییری نمی‌کند... توماس مان در این رمان به زبان بی‌زبانی می‌گوید که اگر ناپلئون موفق می‌شد همه اروپای غربی را بگیرد، یک‌ونیم قرن زودتر اروپای واحدی به وجود می‌آمد و آن‌وقت، شاید جنگ‌های اول و دوم جهانی هرگز رخ نمی‌داد ...