«درآمدی بر فلسفه سیاسی هوش مصنوعی؛ از مفهوم آزادی تا حاکمیت ربات‌ها» [The political philosophy of AI : an introduction] نوشته مارک کوکلبرگ [Mark Coeckelbergh] با ترجمه علی‌اصغر رئیس‌زاده توسط موسسه فرهنگی دکسا منتشر و راهی بازار نشر شد.

درآمدی بر فلسفه سیاسی هوش مصنوعی؛ از مفهوم آزادی تا حاکمیت ربات‌ها» [The political philosophy of AI : an introduction] نوشته مارک کوکلبرگ [Mark Coeckelbergh]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، ترجمه این‌کتاب یکی از عناوین مجموعه «شکوفایی» است که این‌ناشر منتشر می‌کند. ازجمله سوالات پیش‌روی انسان مدرن این است که چگونه زندگی‌ای ارزش زیستن دارد؟ کتاب‌های مجموعه مورد اشاره برای پاسخ به این‌سوال منتشر می‌شوند.

مفهوم هوش مصنوعی، نخستین‌بار چندین دهه پیش و در دهه ۵۰ میلادی مطرح شد و در همان ابتدا بر حل مشکلات نمادین و ایجاد سیستم‌های خبره در نظریه منطق، حل مسائل عمومی و پردازش زبان طبیعی تمرکز داشت. اما پدیده یادگیری ماشینی در دهه ۹۰ میلادی و با ظهور رایانه‌های قدرتمندتر و در دسترس قرار گرفتن دیتابیس‌های بزرگ، پیشرفت و گسترس بسیار زیادی پیدا کرد. از همان‌زمان هوش مصنوعی به‌صورتی نامحسوس به زندگی دیجیتالی وارد شد و شروع به ایفای نقش در آن کرد؛ از بازی‌های ویدئویی گرفته تا برنامه‌های محاسباتی ساده رایانه‌ای. طی دو دهه اخیر با گسترش روزافزون فناوری‌های دیجیتال، هوش مصنوعی به بخش مهمی از زندگی روزمره تبدیل شده است.

مارک کوکلبرگ نویسنده کتاب پیش‌رو می‌گوید در حالی‌که امروز توجه زیادی به مسائل اخلاقی به وجود آمده توسط هوش مصنوعی و فناوری‌های مرتبط مانند رباتیک و اتوماسیون، معطوف شده، کار تحقیقاتی بسیار کمی وجود دارد که از زاویه سیاسی_فلسفی به این‌موضوع پرداخته باشد. او می‌گوید این‌وضعیت باعث تاسف است چون موضوع مورد اشاره، به تحقیقات اخلاقی کمکی اساسی می‌کند و منابع فکری ارزشمندی از سنت سیاسی_فلسفی را بدون استفاده می‌گذارد. کوکلبرگ می‌گوید کتابش شکاف‌های آکادمیک بحث فلسفی درباره هوش مصنوعی را پر می‌کند.

«درآمدی بر فلسفه سیاسی هوش مصنوعی» به‌گفته نویسنده‌اش، فلسفه سیاسی را در کنار فلسفه فناوری و اخلاق با هدف درک بهتر مسائل هنجاری مطرح‌شده توسط هوش مصنوعی و رباتیک و تاکید بر موضوعات مهم سیاسی و نحوه درگیر شدن آن‌ها با استفاده از این‌فناوری‌های جدید به کار می‌برد.

کتاب پیش‌رو ۷ فصل دارد که به‌ترتیب عبارت‌اند از: «مقدمه»، «آزادی: دستکاری ذهنی توسط هوش مصنوعی و برده‌داری ربات‌ها»، «برابری و عدالت: سوگیری و تبعیض توسط هوش مصنوعی»، «اتاق‌های پژواک و تمامیت‌خواهی ماشینی»، «قدرت: نظارت و (خود) انضباطی از طریق داده‌ها»، «سیاست زیست‌محیطی و پساانسان‌گرایی» و «نتیجه: فناوری‌های سیاسی».

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

هوش مصنوعی و سایر فناوری‌های دیجیتال تا آن‌مقداری که به این پدیده‌ها کمک می‌کنند، از نظر سیاسی مشکل‌ساز خواهند بود. برای مثال، در نظر بگیرید که چگونه رسانه‌های اجتماع اضطراب عمومی ایجاد می‌کنند و چگونه این‌کار ممکن است منجر به قبیله‌سازی شود: ما دائما توسط اخبار بد هیجان‌انگیز بمباران می‌شویم و فقط به اطلاعات «قبیله» خود اعتماد می‌کنیم. اتاق‌های پژواک و حباب‌های شناختی بیش‌تر به این قبیله‌سازی کمک می‌کنند. اضطراب، تنهایی و جدایی را تشدید می‌کند و قبیله‌سازی نه‌تنها ممکن است به قطبی‌شدن سیاسی و توزیع سپهر عمومی منجر شود، بلکه منجر به خشونت نیز می‌گردد.

این‌کتاب با ۳۳۰ صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۳۰۰ هزار تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ................

همه انسان‌ها عناصری از روباه و خارپشت در خود دارند و همین تمثالی از شکافِ انسانیت است. «ما موجودات دوپاره‌ای هستیم و یا باید ناکامل بودن دانشمان را بپذیریم، یا به یقین و حقیقت بچسبیم. از میان ما، تنها بااراده‌ترین‌ها به آنچه روباه می‌داند راضی نخواهند بود و یقینِ خارپشت را رها نخواهند کرد‌»... عظمت خارپشت در این است که محدودیت‌ها را نمی‌پذیرد و به واقعیت تن نمی‌دهد ...
در کشورهای دموکراتیک دولت‌ها به‌طور معمول از آموزش به عنوان عاملی ثبات‌بخش حمایت می‌کنند، در صورتی که رژیم‌های خودکامه آموزش را همچون تهدیدی برای پایه‌های حکومت خود می‌دانند... نظام‌های اقتدارگرای موجود از اصول دموکراسی برای حفظ موجودیت خود استفاده می‌کنند... آنها نه دموکراسی را برقرار می‌کنند و نه به‌طور منظم به سرکوب آشکار متوسل می‌شوند، بلکه با برگزاری انتخابات دوره‌ای، سعی می‌کنند حداقل ظواهر مشروعیت دموکراتیک را به دست آورند ...
نخستین، بلندترین و بهترین رمان پلیسی مدرن انگلیسی... سنگِ ماه، در واقع، الماسی زردرنگ و نصب‌شده بر پیشانی یک صنمِ هندی با نام الاهه ماه است... حین لشکرکشی ارتش بریتانیا به شهر سرینگاپاتام هند و غارت خزانه حاکم شهر به وسیله هفت ژنرال انگلیسی به سرقت رفته و پس از انتقال به انگلستان، قرار است بر اساس وصیت‌نامه‌ای مکتوب، به دخترِ یکی از اعیان شهر برسد ...
تجربه‌نگاری نخست‌وزیر کشوری کوچک با جمعیت ۴ میلیون نفری که اکنون یک شرکت مشاوره‌ی بین‌المللی را اداره می‌کند... در دوران او شاخص سهولت کسب و کار از رتبه ١١٢ (در ٢٠٠۶) به ٨ (در ٢٠١۴) رسید... برای به دست آوردن شغلی مانند افسر پلیس که ماهانه ٢٠ دلار درآمد داشت باید ٢٠٠٠ دلار رشوه می‌دادید... تقریبا ٨٠درصد گرجستانی‌ها گفته بودند که رشوه، بخش اصلی زندگی‌شان است... نباید شرکت‌های دولتی به عنوان سرمایه‌گذار یک شرکت دولتی انتخاب شوند: خصولتی سازی! ...
هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...