پازل‏‌هایی از یک تمام ناتمام | هم‌میهن


مجموعه‌داستان «فکرهای خصوصی»، اثر یاسمن خلیلی‌فرد، نویسنده‌ی ایرانی است که توسط انتشارات ققنوس منتشر شده است. از این کتاب اگرچه در مقایسه با اقبالی که رمان‌های بلند این نویسنده از سوی مخاطب داشته، استقبال کم‌تری صورت گرفته اما بااین‌‌حال در زمره‌ی مجموعه‌های داستانی موفق اخیر قرار گرفته و تا امروز به چاپ سوم رسیده است.

فکرهای خصوصی»، اثر یاسمن خلیلی‌فرد،

این کتاب شامل مجموعه داستان‌هایی است با درون‌مایه‌‌های مشترک که قطعات گمشده‌ی هر داستان، در داستانی دیگر با مضمونی متفاوت پیدا می‌شود. قصه‌هایی با راوی‌‌هایی از جنس‌های مختلف که در کنار هم، یک اثر واحد را ساخته‌اند و با نثری روان و خوش‌خوان، مخاطب را به دنبال خود می‌کشانند؛ هرچند لحن شخصیت‌های داستان، گاهی بسیار شبیه به هم شده که می‌تواند ضعف در شخصیت‌پردازی اثر تلقی شود.

یاسمن خلیلی‌فرد قلم پرکششی دارد، معمولاً در رمان‌هایش به جزئیات بسیار توجه می‌کند و به آن‌ها به‌طور مفصل می‌پردازد؛ بحران‌های میانسالی همیشه از دغدغه‌هایش بوده و برخلاف این‌که خودش هنوز در جوانسالی است، دنیای میانسالی را به خوبی به تصویر می‌کشد. او در آثارش ازجمله همین کتاب به درستی، جهان مدرن و سنتی شخصیت‌هایش را تلفیق می‌کند و از هر نوع شعار و کلیشه می‌پرهیزد.

اما باید این نکته را خاطرنشان کرد که هیچ‌یک از داستان‌های این مجموعه تم مشخصی ندارد و ژانر داستان‌ها در بلاتکلیفی است. ریتم روایت‌ها کُند است و در قصه‌ها‌ی متفاوت، شاهد هیچ فراز‌وفرود قابل‌توجهی نیستیم و داستان‌ها نقطه‌ی اوج قابل‌ملاحظه‌ای ندارند و تقریباً به‌صورت خطی و یکنواخت پیش می‌روند و فاقد تعلیق مناسب هستند.

«فکرهای خصوصی» پر از داستان‌ها، مونولوگ‌ها و دیالوگ‌های پُر مصداق در زندگی همه‌ی ماست که از دل جامعه‌ی ایرانی بیرون آمده و به‌همین‌علت مخاطب می‌تواند با روایت‌ها و قهرمان‌های‌شان هم‌ذات‌پنداری کرده و ارتباط برقرار کند.

مضامینی مثل کودکی، ازدواج، جدایی، ازخودگذشتگی، سردرگمی، آشفتگی‌های ذهنی، انتقام، ناکامی، عشق، نفرت، حسرت و مرگ نقش پررنگی در این یازده داستان دارند و نویسنده موفق شده که این مفاهیم ازلی و ابدی را از زاویه‌ای جدید ببیند و در نتیجه داستانی تاثیرگذار و روایتی بکر در هر قسمت، خلق کند.

از دیگر ویژگی‌های این اثر، فضاسازی قابل‌قبول است که حس لازم را به‌خوبی انتقال می‌دهد و با این‌که کتاب، شخصیت‌پردازی مطلوبی ندارد، فضاسازی‌های درست و داستان‌های ملموس، بیش‌تر بار کتاب را بر دوش می‌کشند؛ و سوژه‌هایی متنوع که فضای هر داستان را با داستان‌های دیگر متفاوت کرده است، پایان‌بندی‌های تکان‌دهنده، عدم وجود پراکنده‌گویی، سانتیمانتالیسم متعارف، بررسی دقیق پیچیدگی‌های روابط خانوادگی و اجتماعی، تعادل بین شخصیت‌های اصلی و فرعی و پیرنگ‌های قوی از نقاط قوت این مجموعه می‌باشد که کاستی‌های اثر را کمرنگ کرده است.

در مجموع، کتاب «فکرهای خصوصی» با داستان‌هایی سرراست، ملموس، منسجم و هم‌آهنگ، ارزش وقت گذاشتن برای طیف وسیعی از مخاطبان علاقه‌مند به داستان معاصر را دارد و اثری قابل اعتنا را به مخاطب ارائه می‌کند.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

نخستین، بلندترین و بهترین رمان پلیسی مدرن انگلیسی... سنگِ ماه، در واقع، الماسی زردرنگ و نصب‌شده بر پیشانی یک صنمِ هندی با نام الاهه ماه است... حین لشکرکشی ارتش بریتانیا به شهر سرینگاپاتام هند و غارت خزانه حاکم شهر به وسیله هفت ژنرال انگلیسی به سرقت رفته و پس از انتقال به انگلستان، قرار است بر اساس وصیت‌نامه‌ای مکتوب، به دخترِ یکی از اعیان شهر برسد ...
تجربه‌نگاری نخست‌وزیر کشوری کوچک با جمعیت ۴ میلیون نفری که اکنون یک شرکت مشاوره‌ی بین‌المللی را اداره می‌کند... در دوران او شاخص سهولت کسب و کار از رتبه ١١٢ (در ٢٠٠۶) به ٨ (در ٢٠١۴) رسید... برای به دست آوردن شغلی مانند افسر پلیس که ماهانه ٢٠ دلار درآمد داشت باید ٢٠٠٠ دلار رشوه می‌دادید... تقریبا ٨٠درصد گرجستانی‌ها گفته بودند که رشوه، بخش اصلی زندگی‌شان است... نباید شرکت‌های دولتی به عنوان سرمایه‌گذار یک شرکت دولتی انتخاب شوند: خصولتی سازی! ...
هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...
وقتی با یک مستبد بی‌رحم که دشمنانش را شکنجه کرده است، صبحانه می‌خورید، شگفت‌آور است که چقدر به ندرت احساس می‌کنید روبه‌روی یک شیطان نشسته یا ایستاده‌اید. آنها اغلب جذاب هستند، شوخی می‌کنند و لبخند می‌زنند... در شرایط مناسب، هر کسی می‌تواند تبدیل به یک هیولا شود... سیستم‌های خوب رهبران بهتر را جذب می‌کنند و سیستم‌های بد رهبران فاسد را جذب می‌کنند... به جای نتیجه، روی تصمیم‌گیری‌ها تمرکز کنیم ...