کتاب «امپراتوری‌ها و آنارشی‌ها» در واقع پاسخ برای آن دسته از افرادی است که مدعی‌اند نباید خاورمیانه را فقط با نفت ارزیابی کرد و باید مردم و سرزمین آن را نیز در نظر گرفت. اما در این کتاب نشان داده می‌شود پرداختن به تاریخ نفت خود بیانگر همه‌چیز و بخشی جدایی‌ناپذیر از گذشته، حال و آینده است.
![امپراتوری‌ها و آنارشی‌ها: تاریخ مختصر نفت در خاورمیانه» [Empires and anarchies : a history of oil in the Middle East] نوشته مایکل کوئنتین مورتون [Michael Quentin Morton]](/files/16662813692203387.jpg)
به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، «امپراتوری‌ها و آنارشی‌ها: تاریخ مختصر نفت در خاورمیانه» [Empires and anarchies : a history of oil in the Middle East] نوشته مایکل کوئنتین مورتون [Michael Quentin Morton] با ترجمه قدیر گلکاریان از سوی انتشارات نگاه به چاپ رسید.
کتاب پیش رو تاریخچه مختصر نفت است، با رویکرد واقع‌بینانه نویسنده. در این اثر تحولات و رخدادهای مربوط به نفت در منطقه خاورمیانه از سال 1918 تا به امروز توصیف و تحلیل شده و تلاش شده اثبات شود جنگ‌های به اصطلاح نفتی در ابتدا هرگز بر سر نفت نبوده، بلکه هر آنچه اتفاق افتاده حاصل رقابت‌های شرکت‌های نفتی بوده و همانا دولت‌های صاحب منابع نفتی بازیچه سیاستمداران انگلیس، ایالات متحده، فرانسه، روسیه و در دوره‌ای آلمان و ایتالیا بوده‌اند. این کتاب علاوه بر اینکه تاریخچه مختصری از تأثیرات امپراتوری‌های نفتی و ایجاد شرایط آنارشیستی پیش رو می‌گذارد، ذره بینی بر شناخت تاریخ کشورهای نفت‌خیز، به ویژه ایران، است.
تاریخ نفت در خاورمیانه به‌سان پرده‌ای پرنقش‌ونگار است که تحولات موجود در آن نقش بسته. عدهای از دولت‌های حاکم بر ذخایر نفتی در قرن بیستم همچنان به تداوم درآمد و سود حاصل از آن دل بسته بودند که شرایط آنها مصداق این ضرب‌المثل است که «مراقب آرزوهایت باش!» آنها تصورشان بر این بود که حاکمیت بر ذخایر نفتی می‌تواند بقای دائمی به ارمغان بیاورد؛ ولی سخت در اشتباه بودند و هستند.
این کتاب در واقع پاسخ برای آن دسته از افرادی است که مدعی‌اند نباید خاورمیانه را فقط با نفت ارزیابی کرد و باید مردم و سرزمین آن را نیز در نظر گرفت. اما در این کتاب نشان داده می‌شود پرداختن به تاریخ نفت خود بیانگر همه‌چیز و بخشی جدایی‌ناپذیر از گذشته، حال و آینده است. این واقعیت که نفت فازی گذراست، انکارشدنی نیست. اینکه اثرات روغن با آن از بین میرود، توهم است. اگرچه ممکن است ترجیح دهیم نفت را صرفاً ماده‌ای غلیظ و سیاه که از زمین میتراود در نظر بگیریم، اما بحث اصلی کتاب این است که نفت عاملی است که امپراتوری‌ها و هرجومرجها را به همان شیوهای ایجاد می‌کند که ثروت، قدرت و طمع را برای همیشه ایجاد کرده است. مضامین کنترل و تسلط بیگانگان، قدرتمندان و محرومان و مبارزه بین عدهای قلیل و کثیر، همه در تاریخ نفت مشهود است.
کتاب «امپراتوری‌ها و آنارشی‌ها» در 376 صفحه و بهای 156 هزار تومان از سوی انتشارات نگاه منتشر شده است.
................ هر روز با کتاب ...............
