عشق و قتل | سازندگی


آیرا لوین [Ira Levin] یکی از بزرگ‌ترین تعلیق‌نویس‌های ژانر ترسناک است که استیون کینگ او را این‌گونه توصیف می‌کند: «ساعت‌سازِ سوییسیِ رمان‌های سبک تعلیق؛ او کاری می‌کند که کارهای سایر ما مثل ساعت‌سازهای کم‌بها در دراگ‌استورها به‌نظر برسند.» لوین با رمان «بوسه‌ای پیش از مرگ» [A kiss before dying] که برایش جایزه ادگار سال 1954 را به ارمغان آورد، وارد دنیایی ادبی می‌شود که به خواننده امکان نظاره‌کردنِ درونِ ذهنِ جوانی باانگیزه را از دیدگاهی پیچیده و روانشناختی می‌دهد. این رمان با ترجمه حسین یعقوبی در نشر مروارید منتشر شده است.

 آیرا لوین [Ira Levin] بوسه‌ای پیش از مرگ» [A kiss before dying]

موفقیت این رمان تاجایی بود که استیون کینگ، اولین رمان لوین را به عنوان «رمانی هیجان‌انگیز و آمیخته با رئالیسم که محرک‌هایی جالب داستان را به پیش می‌برند» یاد می‌کند. کینگ رمان را منحصربه‌فرد توصیف می‌کند، به عبارتی عنصر کلیدی داستان -افشاگری درمورد شخصی که مرتکب قتلی خاص شده- خواننده را غافلگیر می‌کند. به گفته کینگ «نقطه‌عطفِ واقعیِ داستان، استادانه حدودا در صدوهفتاد صفحه رمان جاسازی شده و اگر در همین لحظه تصادفی یکی از صفحات کتاب را باز کرده و مرور کنید، نوشته‌ها برایتان هیچ مفهومی نخواهند داشت، ولی اگر رمان را از ابتدا کامل خوانده باشید همه‌چیز در کنار هم معنا پیدا می‌کند.»

یک مرد جوان برای تغییر زندگی و تحقق خواسته‌هایش از انجام هیچ کاری دریغ نمی‌کند و هیچ‌چیزی برایش خط قرمز محسوب نمی‌شود حتی ارتکاب قتل! او برنامه‌ها و آرزوهای زیادی در سر دارد و از ظاهر زیبا، فریبندگی و شخصیت زیرک خود برای رسیدن به اهدافش استفاده خواهد کرد. فقط یک مشکل وجود دارد؛ دوروتی که قرار بود بلیتِ او برای زندگی جدیدش باشد، اکنون باردار است. اگر نقشه اول شما شکست بخورد، برای رسیدن به اهدافتان حاضرید تا چه حد پیش بروید؟ اگر قتل بتواند همه مشکلاتتان را حل کند چه؟

لوین در این رمان، به‌گونه‌ای که اطرافیانش او (شخصیت اصلی) را می‌بینند، ما را با شخصیت اصلی‌اش آشنا می‌کند. ما با یک مرد جذاب و فریبنده آشنا می‌شویم که هر زنی با او رابطه داشته باشد -دقیقا همان کاری که دوروتی کرده- خوش‌شانس به حساب می‌آید. دوروتی عاشق شده و فکر می‌کند مرد رویاهایش را پیدا کرده غافل از اینکه به‌خاطر ثروتش و آینده شغلی‌ای که آن مرد می‌تواند از طریق پدرش به دست آورد، هدف قرار گرفته است.

لوین هوشمندانه به‌نحوی خط داستانی را پیش می‌برد که مرتبط با همان زمان و دوره‌ای است که رمان نوشته و منتشر شده. در دوره 1950 بارداری قبل از ازدواج یک رذیلت اخلاقی شدیدا ناپسند به‌شمار می‌آمد و عمده خانواده‌ها آن را عملی نکوهیده می‌دانستند. وقتی دوروتی متوجه می‌شود باردار است، رابطه بین او و معشوقش شکلی جدی به خود می‌گیرد!

«بوسه‌ای پیش از مرگ» یک کتاب تخیلی-جناییِ کلاسیک است که گستره (دامنه) اخلاقیات را بررسی می‌کند. نگریستن به درونِ ذهنِ شخصیتِ اصلی بسیار جذاب است. شخصیت اصلی پیشینه و انگیزه‌ای دارد که باعث می‌شود خواننده مشتاقِ آن جایی از داستان باشد که به نقشه‌های وی منتهی می‌شود. از طرفی اقدامات شخصیت اصلی فراتر از چیزی است که یک فرد معمولی برای محقق‌شدن اهدافش ممکن است انجام دهد. لوین از جنبه‌های روانشناختی با دقت و ملاحظه استفاده می‌کند، همچنین برای سبک‌ترکردن فضای داستان کمی از کمدی هم بهره می‌گیرد.

اگر به‌دنبال یک داستان تخیل‌جناییِ کلاسیک هستید که در طول زمان استوار مانده (از لحاظ محتوایی)، می‌توانید این کتاب را به لیستِ کتاب‌هایی که قرار است بخوانید، اضافه کنید.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

تجربه‌نگاری نخست‌وزیر کشوری کوچک با جمعیت ۴ میلیون نفری که اکنون یک شرکت مشاوره‌ی بین‌المللی را اداره می‌کند... در دوران او شاخص سهولت کسب و کار از رتبه ١١٢ (در ٢٠٠۶) به ٨ (در ٢٠١۴) رسید... برای به دست آوردن شغلی مانند افسر پلیس که ماهانه ٢٠ دلار درآمد داشت باید ٢٠٠٠ دلار رشوه می‌دادید... تقریبا ٨٠درصد گرجستانی‌ها گفته بودند که رشوه، بخش اصلی زندگی‌شان است... نباید شرکت‌های دولتی به عنوان سرمایه‌گذار یک شرکت دولتی انتخاب شوند: خصولتی سازی! ...
هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...
وقتی با یک مستبد بی‌رحم که دشمنانش را شکنجه کرده است، صبحانه می‌خورید، شگفت‌آور است که چقدر به ندرت احساس می‌کنید روبه‌روی یک شیطان نشسته یا ایستاده‌اید. آنها اغلب جذاب هستند، شوخی می‌کنند و لبخند می‌زنند... در شرایط مناسب، هر کسی می‌تواند تبدیل به یک هیولا شود... سیستم‌های خوب رهبران بهتر را جذب می‌کنند و سیستم‌های بد رهبران فاسد را جذب می‌کنند... به جای نتیجه، روی تصمیم‌گیری‌ها تمرکز کنیم ...
دی ماهی که گذشت، عمر وبلاگ نویسی من ۲۰ سال تمام شد... مهر سال ۸۸ وبلاگم برای اولین بار فیلتر شد... دی ماه سال ۹۱ دو یا سه هفته مانده به امتحانات پایان ترم اول مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه اخراج شدم... نه عضو دسته و گروهی بودم و هستم، نه بیانیه‌ای امضا کرده بودم، نه در تجمعی بودم. تنها آزارم! وبلاگ نویسی و فعالیت مدنی با اسم خودم و نه اسم مستعار بود... به اعتبار حافظه کوتاه مدتی که جامعه‌ی ایرانی از عوارض آن در طول تاریخ رنج برده است، باید همیشه خود را در معرض مرور گذشته قرار دهیم ...