کتاب «ادبیات من» [Reading autobiography : a guide for interpreting life narratives] راهی به فهم خودزندگی‌نگاری و روایت‌های شخصی نوشته سدونی اسمیت و جولیا واتسون [Julia Watson and Sidonie Smith] با ترجمه رؤیا پورآذر توسط انتشارات اطراف منتشر شد.

ادبیات من» [Reading autobiography : a guide for interpreting life narratives] راهی به فهم خودزندگی‌نگاری و روایت‌های شخصی نوشته سدونی اسمیت و جولیا واتسون [Julia Watson and Sidonie Smith]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از تسنیم،‌ کتاب «ادبیات من» محصول تحقیقی جامع درباره‌ ژانر خودزندگی‌نامه و انواع مختلف روایت «خود» است. این کتاب تاریخچه، نظریه‌ها، رویکردهای نقادانه به این ژانر و انواع مختلف روایت «خود» در فرم‌ها، سبک‌ها و رسانه‌های گوناگون را بررسی می‌کند.

علاوه بر معرفی 60 ژانر خودزندگی‌نامه‌ای، تفاوت‌ها و تشابه‌های ژانرهای مهم این حوزه مثل خاطره‌پردازی یا مموار، خودزندگی‌نامه‌نویسی، تاریخ شفاهی، یادداشت‌ روزانه، اتوگرافیک‌، اعترافات، جستار شخصی و گروه‌نگاری نیز با استناد به آثار ادبی، سینمایی و هنری بی‌شمار توضیح داده شده است.

نویسندگان، پس از معرفی عوامل شکل‌گیری سوژه‌ای که خودش را روایت می‌کند (خاطره، تجربه، هویت، فضا، بدن‌مندی و عاملیت) تأثیر این عوامل بر اثر خودزندگی‌نامه‌ای را شرح می‌دهند و مخاطب را با پیچیدگی‌های بازنمایی زندگی شخصی از لحظه‌ شکل‌گیری خاطره و ثبت تجربه‌ فرد تا زمان عرضه و نقد آثار خودزندگی‌نامه‌ای آشنا می‌کنند.

کتاب «ادبیات من» مخاطب را با چگونگی شکل‌گیری آثار خودزندگی‌نامه‌ای و مسائل تأثیرگذار بر شکل نهایی اثر آشنا می‌کند؛ مسائلی که در خوانش و نقد چنین آثاری باید مورد توجه قرار گیرند، از جمله تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان روایت‌های خودزندگی‌نامه‌ای، صدا، ارتباط‌محوری، مخاطب، سبک‌های مختلف پژوهش خود، الگوهای پردازش پی‌‌رنگ، رسانه‌‌های روایت خود و عوامل پیرامتنی مثل ناشر، نحوه‌ تبلیغ، پخش و توزیع، طرح جلد کتاب و بسیاری عوامل دیگر.

علاقه‌مندان به نظریه‌های هویت می‌توانند از بحث مفصل کتاب درباره‌ انواع مهم سوژه‌های روایت‌کننده‌ خود (سوژه‌ سکولار، انسان‌گرا، معنویت‌گرا،‌ مهاجر، دگراندیش، بورژوا و مدرن) بهره ببرند. نویسندگان همچنین از اهمیت و ضرورت دگرگونیِ ژانرهای تثبیت‌شده، خلق ژانرهای جدید و استفاده از رسانه‌های متفاوت برای بازنمایی سوژه‌های جدید سخن می‌گویند.

در این کتاب، علاوه بر ژانرهای آشنایی مثل خاطره‌پردازی و روایت شخصی، درباره‌ ژانرهای جدید روایت خود و درخشان‌ترین نمونه‌هایشان هم می‌خوانید؛ ژانرهایی مثل خوراک‌نگاری، روایت‌ سوگ، روایت اعتیاد، روایت کوچ اجباری، روایت تبعید و مهاجرت، روایت‌ حقوق بشری، روایت سن‌آگاهی، روایت جنسیت‌محور، روایت‌ اختلال روانی، خودقوم‌نگاری، خودبوم‌نگاری، روایت‌های چهره‌های ورزشی، نظامی و هنری، و روایت افراد دارای معلولیت.

از دیگر مباحث جالب کتاب بحث رسانه‌های روایتِ خود در دنیای امروز، زندگی‌های دیجیتال و خودهای مجازی است. نویسندگان در فصلی مجزا از فرم‌های جدید اجرایی، تصویری، گرافیکی، سینمایی و آنلاین و همچنین از تأثیر متقابل سوژه و رسانه‌ی بازنمایی‌اش می‌گویند.

نویسندگان کتاب در پی بررسی انتقادی و تفسیر هشیارانه‌ روایت‌های شخصی‌اند و از همین رو به‌تفصیل شرح می‌دهند که ژانرهای خودزندگی‌نامه‌ای چگونه گاهی به ابزاری در دست گفتمان قدرت تبدیل می‌شوند. آن‌ها میان نظریه‌های مربوط به روایت خود و حوزه‌های جدید روان‌شناسی، علوم اعصاب، علوم شناختی، مطالعات نقد جغرافیایی و نظریه‌های جدید زندگی روزمره، هویت و فرم‌های دیجیتال نیز پل می‌زنند.

با توجه به اهمیت اعتبارسنجی و راستی‌آزمایی آثار خودزندگی‌نامه‌ای، نویسندگان در تمام کتاب به پیچیدگی‌های مربوط به اعتبارسنجی پرداخته‌اند و در پایان کتاب نیز بیست و چهار استراتژی برای نقد روایت‌های خود‌زندگی‌نامه‌ای ارائه داده‌اند. در پایان نیز شصت ژانر مختلف روایت خود معرفی و به‌اختصار شرح داده شده‌اند.

پژوهشگران و علاقه‌مندان حوزه‌های علوم انسانی، علوم اجتماعی، هنر، مطالعات فرهنگی، مطالعات رسانه، تاریخ، ادبیات و نقد، و همچنین همه‌ علاقه‌مندان به نوشتن و خواندن روایت‌های مستند اول‌شخص می‌توانند از مطالب این کتاب بهره ببرند. ادبیات من را به سبب رویکرد تازه‌اش به ژانرهای مختلف و جدید روایتِ «خود» و گستردگی مطالبش یکی از نواندیشانه‌ترین و جامع‌ترین آثار این حوزه می‌دانند.

نویسندگان در کتاب «ادبیات من» تلاش کرده‌اند که به سوالاتی هم‌چون چرا و از چه زمانی روایت زندگی خود جزو ژانرهای مهم ادبی شد؟ تغییرات «خود» آدمی چگونه در روایت‌های زندگی‌نامه‌ای دوره‌های مختلف تاریخی بازتاب یافته است؟ خاطره، تجربه، هویت، فضا، بدن‌مندی و عاملیت چه نقشی در شکل‌‌گیریِ «من» که زندگی‌اش را روایت می‌کند دارند؟ و...

«ادبیات من» راهی به فهم خود زندگی‌نگاری و روایت‌های شخصی از سوی انتشارات اطراف به قیمت 193 هزار تومان منتشر و روانه بازار نشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...