کتاب «کاشان: نگینی در حاشیه کویر ایران» اثر زنده یاد اصغر کریمی (1319-1400) توسط نشر هنوز منتشر شد.
به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، نشر هنوز کتاب «کاشان: نگینی در حاشیه کویر ایران» را با شمارگان هزار نسخه، ۳۹۵ صفحه و بهای ۱۸۰ هزار تومان منتشر کرده است.
این‌کتاب دو بخش به ترتیب با این عناوین دارد: «جغرافیای سرزمین کاشان» و «مردم‌شناسی و فرهنگ مردم در حوزه فرهنگی – جغرافیایی کاشان». دو بخش کتاب در هفت فصل به روایت کاملی از سرزمین کاشان می‌پردازند و هیچ نکته ناگفته‌ای درباره این قسمت کهنسال از ایران را باقی نمی‌گذارند.
بخش اول کتاب شامل سه فصل به ترتیب با این عناوین است: «سرزمین»، «پیوندهای سیلک با خارج و تأثیرات خارجی بر آن» و «کاشان و سیلک از هخامنشی به بعد».
بخش دوم کتاب نیز چهار فصل به ترتیب با این عناوین دارد: «تداوم پویایی فرهنگ مردم کاشان»، «فنون سنتی کاشت، داشت و برداشت تنباکو»، «جلوه‌های غیرمادی فرهنگ سنتی» و «صنایع دستی کاشان».
در فصل اول کتاب گستره جغرافیایی کاشان در دوره باستان، کاشان پیش از تاریخ و سابقه باستانی و تاریخی سیلک (از دوره اول این تمدن تا دوره ششم) بحث شده است. فصل دوم کتاب نیز به بحث درباره «ارتباط میان سیلک و آنو»، «ارتباط میان فلات ایران و بین‌النهرین سفلی در دوره عبید»، «تاثیر تمدن اوروک بر تمدن سیلک»، «گونه‌ها استخوانی انسان‌شناختی سیلک» و «تعیین ماهیت گونه‌های انسانی چهارگانه سیلک» اختصاص پیدا کرده است. «کاشان بعد از اسلام» و «نام‌گذاری کاشان» نیز دو مبحث مطرح شده در فصل سوم کتاب است.
نویسنده در فصل چهارم کتاب (فصل اول از بخش دوم) به بررسی مسکن و معماری سنتی، پوشاک سنتی، فنون سنتی خوراک، فنون سنتی بهره برداری از خواص مواد و نیروهای طبیعی و کشاورزی سنتی در کاشان پس از دوره پیش از تاریخ نشسته است. در فصل پنجم نیز ضمن بحث درباره کاشت و برداشت تنباکو به دامداری کاشان نیز اشاره شده است.
در فصل ششم نیز فرهنگ عامه مردم کاشان و بخشی از میراث معنوی این سرزمین ذیل این سرفصل‌ها مطرح شده است: «تقویم فعالیت‌های تولیدی روستایی»، «تقویم آئین‌ها، مراسم و مناسک مذهبی، ملی و مردمی»، «پدیده‌های زیبایی شناختی»، «بازی‌ها»، «خط و کتابت»، «زیورها»، «باورها»، «ضرب‌المثل‌ها» و «همسر گزینی».
نویسنده در فصل هفتم (پایانی) کتاب نیز بافته‌های سنتی، سفالگری و کاشی سازی، صنایع دستی چوبی، فلزکاری سنتی دستی و گیوه‌کشی را معرفی کرده و شیوه تولید و ساخت آنها را توضیح داده است. در بخش بافته‌های سنتی مخاطب با: قالی‌بافی، زیلوبافی، مخمل بافی، شَعربافی، زری بافی و طناب بافی و موتابی آشنا می‌شود.
مرحوم اصغر کریمی برای تألیف کتاب بجز تحقیقات میدانی و منابع شفاهی، عمده منابع فارسی درباره کاشان از تالیفات کهن گرفته تا منابع امروزی را دیده و همچنین از منابع لاتین ایرانشناسان و بیش از ۱۰ منبع انگلیسی نیز بهره برده است. اصغر کریمی حتی جزیی‌ترین مسائل زندگی مردم کاشان را نیز ززیر ذره‌بین پژوهشی خود قرار داده است. این کتاب کمکی است به ارتقای شناخت مخاطبان از کاشان و پیشینه تاریخی و فرهنگی‌اش.
