کشف یک جادو در گنجینه ادبیات امریکا | اعتماد


کتاب «از غبار بپرس» [Ask the Dust] با مقدمه‌ای کوتاه از چارلز بوکوفسکی آغاز می‌شود که در آن، بوکوفسکی رمان جان فانته [John Fante] را «اولین کشف من از جادو» توصیف می‌کند. «از غبار بپرس» داستانی نیمه‌اتوبیوگرافی است درباره قهرمانی به نام آرتورو باندینی؛ نویسنده‌ای مشتاق در دوران رکود لس‌آنجلس.

از غبار بپرس» [Ask the Dust]  جان فانته [John Fante

در «از غبار بپرس» مردی را می‌یابیم که در پی پولدار شدن است. صفت «شیدا» شاید برای توصیف شخصیت باندینی بجا و مناسب باشد. کسی که می‌تواند در یک لحظه خود را در قعر گودالی در حال تلاش برای بقا ببیند و لحظاتی بعد که چکی از مادر یا ناشرش را به‌ موقع دریافت می‌کند، به بالاترین حد از خلسه عاطفی برسد. همچنین شرایط مشابهی در روابط با دیگر اطرافیانش در سراسر رمان دیده می‌شود که از «دوست عزیز» به «دشمن منفور» تبدیل می‌شوند. این رمان با مضامین مختلفی پیرامون ماهیت عشق و روابط انسانی بازی می‌کند؛ باندینی و کامیلا حول یک رابطه جنون‌آمیز پرشور، همراه با انزجار، نژادپرستی، طرد شدن و پویایی قدرت در حال تغییر می‌گردند.

باندینی به کنجکاوی کامیلا توهین می‌کند؛ درست وقتی‌ که با وجود ناتوانی در آماده ‌کردن یک فنجان قهوه با انتقاد از پیشینه قومی، صندل‌های کهنه و پیشبند کثیف بر کامیلا می‌تازد؛ رفتار او در درک روابط کاملا رفتار یک بچه‌مدرسه‌ای را منعکس می‌کند. باندینی پسر مدرسه‌ای است که دختری را که دوست دارد، می‌کشد. پس چندان هم بی‌گناه نیست؛ اما تقریبا می‌توان حلقه‌های گمشده در درک باندینی از روابط انسانی را دید و به ‌زودی روشن می‌شود که کامیلا قدرت واقعی را در این رابطه در اختیار دارد. هنگامی که باندینی از یک رابطه پرخاشگرانه می‌گریزد، درمی‌یابد که مردانگی خود را زیر سوال برده و کاملا در مدار قدرت کامیلا گرفتار شده، زیرا کامیلا در واقع عاشق سامی، متصدی بار است. طرد شدن باندینی باعث می‌شود او بین عشق دیوانه‌وار و نفرت از نیرویی که در کنترل آن ناتوان است، در نوسان باشد.

بیشتر رمان بر تلاش باندینی برای یافتن راهی به قلب کامیلا متمرکز است. او اغلب به خواسته‌های خود بی‌توجه و تا حدودی از فروپاشی روانی خود غافل است. از غبار بپرس، داستان مفاهیم اساسی چون مکان و قدرت، گذرا بودن جهان و تلاش برای ایجاد هدف در یک جهان عمدتا بی‌اهمیت است که در پایان فصل چهاردهم روشن می‌شود؛ زمانی ‌که کامیلا از آرتورو خواست تا یادداشت معشوق‌اش، سامی را که در حال مرگ است، بخواند و نقد کند، آرتورو فرصت را مناسب می‌بیند تا با انتقادی ویرانگر از سامی، عشق کامیلا را با مهارت ادبی برترش به دست آورد. آرتورو با تب و تاب انتقادی تند روی دست‌نوشته می‌نویسد و بلافاصله ساعت 3 صبح برای پست‌کردنش بیرون می‌رود. همان‌طور که جلوی صندوق پستی زیر ستاره‌ها و خیابان‌های کاملا ساکت ایستاده، لحظه‌ای عمیق از درون‌نگری اتفاق می‌افتد که باندینی به رابطه بین طبیعت و انسان فکر می‌کند؛ اینجا صحرایی در زیر این خیابان‌ها بود در انتظار مرگ و منتظر مردن انسان‌ها، در انتظار سوسو زدن تمدن و عبور از تاریکی.

او که اکنون خود را در میان مردان شجاعی می‌شمارد که با مرگ اجتناب‌ناپذیر مبارزه می‌کنند، تصمیم می‌گیرد نامه‌اش به سامی را بازنویسی کند و به عنوان یک نویسنده، نقدی واقعی بنویسد؛ یعنی اصلاح تعداد انگشت‌شماری پاراگراف که باندینی در آنها خود را به عنوان «مردی بزرگ، آرام، مهربان، عاشق همه ‌چیز، چه انسان و چه حیوان» ارزیابی کرده بود. این لحظه کوتاه درون‌نگری قدرتمندی بود برای دیدن کسی که همدلی را کشف می‌کند. «از غبار بپرس» سومین جلد از چهارگانه یا کوارتت باندینی است که به عقیده برخی منتقدان و چالز بوکوفسکی بهترین جلد این چهارگانه است که با ترجمه محمدرضا شکاری در نشر افق منتشر شده است.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

دختری نوجوان، زیبا و در آستانه‌ بلوغ است و به خاطر فقر خانواده‌اش در یک محله‌ بدنام زندگی می‌کند... خواهرش نیز یک زن بد نام است... با رسیدن به سن بلوغ باید کار خواهر بزرگترش را انجام دهد تا کمک خرج خانواده باشد... پسر یک راهب ریاکار بودایی است... عاشق میدوری می‌شود اما خجالت می‌کشد از اینکه عشقش را به میدوری اظهار کند؛ به‌رغم اینکه همانند سایر همبازیان خود به کار خواهر بزرگتر میدوری آگاه است ...
تمایل به مبادله و خرید و فروش انگیزه‌های غریزی در انسان‌ها نیست، بلکه صرفاً پدیده‌ای متاخر است که از اروپای قرن 16 آغاز می‌شود... بحران جنگ جهانی اول، رکود بزرگ و جنگ جهانی دوم نتیجه عدم تعادل بین آرمان بازار و رفاه اجتماعی و ناتوانی هرگونه ضدجنبش اجتماعی، نظیر سوسیالیزم و کمونیزم، برای کاهش تنش‌ها بود... تاریخ انگلیس، از جنبش حصارکشی در قرن شانزدهم تا لغو قانون حمایت از فقرا در 1834، تاریخ کالایی سازی جامعه و طبیعت است... نئولیبرال‌ها و فاشیست‌ها همچنان مشغول آرمانشهر بازارند! ...
سنت حشره‌شناسی در ایران به دانشکده‌های کشاورزی پیوند خورده و خب طبعا بیشتر پژوهشگران به مطالعه حشرات آفت می‌پردازند... جمله معروفی وجود دارد که می‌گوید: «ما فقط چیزهایی را حفاظت می‌کنیم که می‌شناسیم»... وقتی این ادراک در یک مدیر سازمانی ایجاد شود، بی‌شک برای اتخاذ تصمیمات مهمی مثل سم‌پاشی، درختکاری یا چرای دام، لختی درنگ می‌کند... دولت چین در سال‌های بعد، صدها هزار گنجشک از روسیه وارد کرد!... سازمان محیط زیست، مجوزهای نمونه‌برداری من در ایران را باطل کرد ...
چه باور کنید و چه نکنید، خروج از بحران‌های ملی نیز به همان نظم و انضباطی نیاز دارند که برای خروج از بحران‌های شخصی نیاز است... چه شما در بحران میانسالی یا در بحران شغلی گرفتار شده باشید و چه کشور شما با کودتا توسط نظامیان تصرف شده باشد؛ اصول برای یافتن راه‌حل خروج از بحران و حرکت روبه جلو یکسان است... ملت‌ها برای خروج از تمامی آن بحران‌ها مجبور بودند که ابتدا در مورد وضعیت کنونی‌شان صادق باشند، سپس مسئولیت‌ها را بپذیرند و در نهایت محدودیت‌های‌شان را کنار بزنند تا خود را نجات دهند ...
در ایران، شهروندان درجه یک و دو و سه داریم: شهرنشینان، روستانشینان و اقلیت‌ها؛ ما باید ملت بشویم... اگر روستاییان مشکل داشته باشند یا فقیر باشند؛ به شهر که می‌روند، همه مشکلات را با خود خواهند برد... رشدِ روستای من، رشدِ بخش ماست و رشدِ شهرستانِ ما رشد استان و کشور است... روستاییان رأی می‌دهند، اهمیت جدولی و آماری دارند اهمیت تولیدی ندارند! رأی هم که دادند بعدش با بسته‌های معیشتی کمکشان می‌کنیم ولی خودشان اگر بخواهند مولد باشند، کاری نمی‌شود کرد... اگر کسی در روستا بماند مفهوم باختن را متوجه ...