بیتا ناصر | ایبنا


علی شاهمرادی مترجم رمان «شکوفه‌های درخت گیلاس» [Vicious] می‌گوید: ال. جی. شن [L. J. Shen] در این کتاب شخصیت‌هایی را خلق کرده که علی‌رغم این‌که همدیگر را نمی‌فهمند و درکی از هم ندارند، اما به واسطه درد مشترک انسان بودن، درنهایت انگار شبیه هم هستند.

شکوفه‌های درخت گیلاس» [Vicious]  ال.جی.شن [L. J. Shen]

ال. جی. شن، نویسنده‌ای آمریکایی است که به تازگی با رمان «شکوفه‌های درخت گیلاس» از او با ترجمه علی شاهمرادی و توسط نشر آموت به بازار کتاب ایران معرفی شد. شاهمرادی معتقد است که این کتاب به واسطه خوش‌خوان و ماجرامحور بودن که با چاشنی «عشق» همراه است، طیف گسترده‌ای از خوانندگان با سلایق و سنین متفاوت را در بر می‌گیرد و شاید به واسطه شور و اشتیاق جوان‌ترها، بتوان گفت در این محدوده سنی پرطرفدارتر است.

علی شاهمرادی که پیشتر ترجمه آثاری همچون «کوه میان ما» از چارلز مارتین، «وقتی باران می‌بارد» از لیزاد یانگ و «خانه‌ای که در آن بزرگ شدیم» از لیزا جول را برعهده داشته است، می‌گوید: «در رمان‌هایی که ترجمه کرده‌ام و به خصوص در چندتایی که در فضای عاشقانه اتفاق افتاده‌اند، بیش‌تر این نکته مدنظرم بوده که مخاطبان زیادی به این نوع نوشته‌ها علاقه‌مندند و سعی‌ام بر این بوده که بر حسب جنس این نیاز کتاب‌هایی که درنهایت انتخاب می‌شوند، در نوع خود کارهایی موفق و پذیرفته شده‌ای باشند و شکوفه‌های درخت گیلاس یکی از موفق‌ترین‌ها در این سبک است.»

کتاب «شکوفه‌های درخت گیلاس» نوشته ال جی شن، در 432 صفحه، با شمارگان 1100 نسخه، به قیمت 117هزار تومان، در قطع رقعی، جلد شومیز و با ترجمه علی شاهمرادی، از سوی نشر آموت روانه بازار کتاب شد.


کتاب «شکوفه‌های درخت گیلاس» نوشته ال.جی.شن به تازگی با ترجمه شما از سوی نشر آموت منتشر شده است که داستان آن حول دو شخصیت با دو نوع احساس متفاوت از هم شکل می‌گیرد، ابتدا کمی درباره نوع روایت، شخصیت‌پردازی و فضاسازی داستان بگویید.
«شکوفه‌های درخت گیلاس» کتاب تضادهاست و شخصیت‌هایی از نظر جایگاه اجتماعی به شدت از هم دورند. «ال.جی.شن» نویسنده‌ی کتاب، آدم‌هایی را خلق کرده که علی‌رغم این‌که همدیگر را نمی‌فهمند و درکی از هم ندارند؛ اما به واسطه درد مشترک انسان‌بودن، درنهایت انگار شبیه هم هستند.

یکی از شخصیت‌ها خودویرانگر و عاصی است و خیلی وقت‌ها این را که تا کجا سقوط می‌کند، نمی‌شود پیش‌بینی کرد و دیگری در بند و گرفتار تنگناهای مالی که وادار به رام‌شدن و تن‌دادن به سرنوشتش می‌کند. داستان این دو نفر در وضعیتی پرتنش و پر از تکانه‌های پرآشوب، قصه‌ای جذاب دارد که مخاطب را کنجکاو دنبال‌کردنش می‌کند.

کتاب «شکوفه‌های درخت گیلاس» داستانی عاشقانه در فضایی واقعی و باورپذیر دارد. تجربه ترجمه این کتاب را در مقایسه با دیگر آثار ترجمه‌ای خود چگونه می‌بینید؟
هر ترجمه‌ای حال و هوای خودش را دارد. این قضیه وقتی مثلا پای ترجمه شعر به میان می‌آید، قابل قیاس نیست و آن‌جا فضای کار چیز دیگری‌ست؛ اما در رمان‌هایی که ترجمه کرده‌ام و به‌خصوص در چندتایی که در فضای عاشقانه اتفاق افتاده‌اند، بیش‌تر این نکته مدنظرم بوده که مخاطبان زیادی به این نوع نوشته‌ها علاقه‌مندند و سعی‌ام بر این بوده که بر حسب جنس این نیاز کتاب‌هایی که درنهایت انتخاب می‌شوند، در نوع خود کارهایی موفق و پذیرفته‌شده‌ای باشند و شکوفه‌های درخت گیلاس یکی از موفق‌ترین‌ها در این سبک است.

چه شد که این کتاب را برای ترجمه انتخاب کرده‌اید؟ آیا پیشتر از این نویسنده کتابی به زبان فارسی ترجمه شده است؟
تا جایی‌که اطلاع دارم، کتابی از این نویسنده تا زمان تحویل ترجمه به نشر آموت به زبان فارسی چاپ نشده بود. قضیه به چهار سال پیش برمی‌گردد و به دلیل مشکلاتی مثل کاغذ و ... و از طرفی چند کار دیگرم که از طرف نشر آموت به دنبال هم به بازار آمد، مدتی فاصله افتاد بین ترجمه و چاپ و اطلاعی که در این مدت کتابی از این نویسنده منتشر شده باشد، ندارم. معمولا پروسه انتخاب کتاب‌هایی از این جنس یک روند طولانی است که در این بین از تعداد زیادی کتاب، با توجه به کیفیت و شاخصه‌های دیگر توافقی بین نشر و هیئت بررسش و مترجم اتفاق می‌افتد و کار آغاز می‌شود.

با توجه به موضوع و حجم رمان، فکر می‌کنید مخاطبان این اثر در ایران را بیشتر چه قشری تشکیل می‌دهد؟
شکوفه‌های درخت گیلاس به واسطه جنس کتاب و خوش‌خوان بودن و ماجرامحور بودن با چاشنی «عشق» -که تا جایی که بوده و هست و می‌ماند آدم کلمه‌ای بهتر نیافته هنوز که جایش بگذارد- طیف گسترده‌ای از خوانندگان با سلایق و سنین متفاوت را در بر می‌گیرد و شاید به واسطه شور و اشتیاق جوان‌ترها، بتوان گفت در این محدوده سنی پرطرفدارتر است.

اغلب آثار ال. جی. شن با استقبال از سوی مخاطبان جهانی روبه‌رو است. «شکوفه‌های درخت گیلاس» چه جذابیت‌هایی برای مخاطب داخلی دارد؟
کمی از جواب در حرف‌های قبلی هست؛ قصه پرتکرار و عادت نشده عشق به مرز و زبان و... خاصی تعلق ندارد و شنیدن و فهمیدنش به واسطه انسان بودن اتفاق می‌افتد و اهل کجا بودن تاثیر چندانی در ماجرا ندارد.

داستان‌های عامه‌پسندی که محتوای عاشقانه دارند، همیشه مخاطبان زیادی را به خود جلب می‌کنند. در ایران هم تجربه نشان داده که مخاطبان به چنین داستان‌هایی خصوصا در حوزه ترجمه علاقه نشان می‌دهند. به نظر شما چه ویژگی‌هایی می‌تواند مخاطب ایرانی را به عاشقانه‌های خارجی جذب کند؟
البته کلمه «عامه پسند» چندان کلمه مناسبی نیست و جای بحث دارد؛ که این جنس کلمات کم مخاطب بالقوه کتاب را زده نکرده و خصوصا در ایران و جایی که سرانه‌ی کتاب‌خوانی‌اش چندان تعریفی ندارد، شاید بهتر باشد از کلمات حساسیت‌زا دوری شود و از خط‌کش‌گذاری فاصله بگیریم؛ اما اگر صرفا این را به تعداد مخاطب و نه فهم مخاطب (مطابق چیزی که به طور معمول به کار می‌رود) مربوط بدانیم، از آن‌جا که رمان خارجی عاشقانه از طیف بسیار گسترده‌تری انتخاب می‌شود که به قولی امتحان خود را پس داده‌اند و درواقع غربال شده‌اند، این دست‌چین شدن مطمئنا سطح کارها را هم بالا می‌برد و مخاطب ایرانی هم به نوعی با بهترین کتاب‌های این ژانر روبه‌رو می‌شود.

درحال حاضر کتابی در دست ترجمه یا آماده انتشار دارید؟
این روزها کم‌تر ترجمه می‌کنم و مشغول مراحل نهایی آماده‌سازی دو داستان و یک مجموعه شعر تالیفی هستم؛ اما آخرین کار ترجمه‌ام، مجموعه‌ای از شاعران برزیل است که بازخوانی و ویراست پایانی‌اش مانده.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...
معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...