کارشناس بخش فارسی کتابخانه بین‌المللی کودکان مونیخ به معرفی آثار ایرانی فهرست «کلاغ سفید» [The White ravens 2021] و چگونگی تهیه آن پرداخته است.

کلاغ سفید» [The White ravens 2021]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایسنا، به نقل از شورای کتاب کودک، لیلا (رؤیا) مکتبی‌فرد، کارشناس بخش فارسی کتابخانه بین‌المللی کودکان مونیخ با اعلام خبر انتشار فهرست کلاغ سفید ۲۰۲۱ در گزارشی به معرفی آثار ایرانی موجود در این فهرست پرداخته است: «امسال در بخش فارسی فهرست کلاغ سفید کتابخانه بین‌المللی کودکان مونیخ از ایران ۶۰ کتاب فارسی - در قالب فایل پی دی اف - به کتابخانه رسیده‌است که از این میان ۵ اثر وارد و به مخاطبان بین‌المللی این فهرست معرفی شد: «بارلی بادکنک فروش و ژانرال‌های کوتوله» از نوید سیدعلی‌اکبر، تصویر نرگس محمدی، کتاب‌های پرنده آبی، انتشارات علمی فرهنگی؛ «پستانداران ایران: خرس‌ها و دیگر گوشتخواران» از علی گلشن. انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان؛ «دختر نارنج و ترنج» بازنویسی اسد الله شعبانی، مهکامه شعبانی، انتشارات فاطمی، کتاب‌های طوطی؛ «ضحاک» بازنویسی آتوسا صالحی، تصویرگر نوشین صفاخو، انتشارات مدرسه؛ «نبرد نوروزی» نوشته حدیث لزر غلامی، تصویرگر محبوبه یزدانی، کتاب چ، نشر چشمه.

او افزود: خوشحالم که امسال به نسبت سال گذشته گزینه‌های بیشتری از ایران برای انتخاب در اختیار ما قرار گرفت. انتشار کتاب‌های خوب و باکیفیت در زمینه بازنویسی ادبیات کهن که بخشی مهم و جدایی‌ناپذیر از ادبیات کودک ایران را تشکیل می‌دهند،‌ از نقاط مثبت روند بررسی آثار در سال جاری و نبود آثار رضایت‌بخش در حوزه شعر کودک و نوجوان از جمله نکات تأمل‌برانگیز برای ما بود. ادبیات فارسی ریشه در شعر دارد و جای بسی تأسف است که کودکان ایران برای دوره‌هایی از جمله در سال کاری گذشته از این میراث چندان بهره‌ای نبرده‌اند.

هم‌زمان با انتشار رسمی فهرست کلاغ سفید روابط عمومی این کتابخانه نیز ضمن انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: امسال دلایل مختلفی برای جشن گرفتن وجود دارد: یکی از آن‌ها این است که در سالی که متأسفانه همچنان تحت تأثیر همه‌گیری جهانی کرونا قرار داریم، ناشران و مؤسسات از سرتاسر جهان از هیچ تلاشی در ارسال عناوین جدید به کتابخانه بین‌المللی جوانان ( IYL ) در مونیخ، آلمان، برای پربارتر کردن کاتالوگ آثار برتر دریغ نکردند. از همه آن‌ها، از صمیم قلب تشکر می‌کنیم!

دلیل دیگر سالگرد کاتالوگ کلاغ‌های سفید است: کلاغ‌های سفید امسال سی و پنجمین سالگرد خود را جشن می‌گیرند. در سال ۱۹۸۶، فهرست برتر بین‌المللی کودکان و نوجوانان برای اولین بار به زبان انگلیسی با نام کلاغ سفید منتشر شد. ما فکر می‌کنیم که سی و پنج‌ساله شدن فهرست کلاغ‌های سفید به تنهایی دلیل خوبی است تا کمی به خودمان افتخار کنیم و در عین حال بابت تمامی حمایت‌ها از شما بسیار سپاسگزار باشیم! یک تشکر بزرگ! سالگرد سی و پنجم، فرصت خوبی است برای این‌که نگاهی به پشت سرمان بیندازیم: از زمان انتشار اولین فهرست تا کنون چه چیزی تغییر کرده است؟ ادبیات کودک در عرصه بین‌المللی چه تحولاتی را پشت سر گذاشته است؟ در کتاب‌های فعلی چه رویکردها و روندهایی را می‌توان دنبال کرد؟ از یک سو، ارتباط کتاب‌های کودکان و نوجوانان در سراسر جهان در حال افزایش است؛ حتی در کشورهایی که آموزش و ادبیات به راحتی در دسترس نیست، توجه به بعضی موضوعات در حال افزایش است: مثلاً حفاظت از طبیعت و آب و هوا، هویت فرهنگی، توجه به نژادهای گوناگون و دوری از نژادپرستی، حقوق مردم بومی و... بسیاری از کتاب‌ها نیز به موضوعات و رویدادهای تاریخی می‌پردازند یا به مسائل سیاسی و اجتماعی جاری توجه کرده‌اند. از سوی دیگر، در برخی از کشورها، برخی از محتواها آن‌قدر حساس و بحث‌برانگیز تلقی می‌شوند که نسبت به تک‌تک کتاب‌ها هشدار داده می‌شود یا مانع از توزیع آن‌ها می‌شود.

با این اوصاف بسیار خرسندیم که فهرست کلاغ سفید ۲۰۲۱ شامل ۲۰۰ عنوان از ۵۴ کشور به ۳۸ زبان را در اختیار شما قرار می‌دهیم: کتاب‌های مصور، داستان‌ها و رمان‌ها، کتاب‌های تصویری و قصه‌های پریان، رمان‌های گرافیکی، ادبیات غیرداستانی و بیوگرافی - مطالب خواندنی برای کودکان کوچک و بزرگسالان. این کتاب‌ها توسط متخصصان زبان‌های متفاوت کتابخانه بین‌المللی مونیخ با کمک شبکه بزرگی از کارشناسان کتاب کودک و نوجوان از سراسر جهان انتخاب و توصیه می‌شوند. معیارهای انتخاب کیفیت ادبی و هنری، مرتبط بودن موضوعات مورد بحث با گروه سنی، اصالت، رویکردهای نوآورانه در مضمون و طراحی کتاب و ... است.

کارشناسان کتاب‌های جدیدی را که وارد کتابخانه بین‌المللی شده است، مطالعه و ارزیابی کرده، به تحقیق و جمع‌آوری اطلاعات پرداخته و با ناشران و کارشناسان نهادها و سازمان‌ها در تماس بوده‌اند. فهرست کلاغ‌های سفید با هدف برجسته کردن و ترویج کتاب‌های باکیفیت برای کودکان و نوجوانان تهیه می‌شود. و ابزار مفیدی است برای همه کسانی که می‌خواهند در مورد آثار برجسته و رویکردهای موجود در ادبیات کودک جهان اطلاعات کسب کنند. این فهرست امسال نسخه چاپی دارد. تصویر روی جلد کاتالوگ امسال توسط ناهید کاظمی تصویرگر ایرانی ساکن کانادا طراحی شده است. برای دانلود فهرست ۲۰۲۱ و کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به این آدرس مراجعه کنید.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...