ما از کودکی همه چیز را در مورد خودمان می‌دانیم | الف


داریا بینیاردی [Daria Bignardi] سال ۱۹۶۱ در شهر فرّارای ایتالیا به دنیا آمد. او روزنامه‌نگار، مجری تلویزیون و نویسنده‌ای است که از سال ۱۹۸۴ ساکن شهر میلان شده و سال ۲۰۰۹ کتاب «یتیمان بزرگسال» را منتشر کرده است. این کتاب مجموعه نوشته‌ها و مقالات نویسنده را شامل می‌شود که پس از مرگ مادرش نوشته شده‌اند. «یتیمان بزرگسال» را انتشارات موندادوری منتشر کرد. بینیاردی به وسیله‌ی این کتاب توانست برنده جوایز راپالو، السا مورانته و جایزه شهر پادوا شود.

داستان اضطراب من»  [Storia della mia ansia] داریا بینیاردی [Daria Bignardi]

بینیاردی سپس رمان «داستان اضطراب من»  [Storia della mia ansia] را نوشت که حاصل دوران مبارزه با سرطان سینه و شیمی‌درمانی‌ اوست. این اثر که نه رمان محسوب می‌شود و نه کتاب خاطرات، بر اساس واقعیات زندگی نویسنده به رشته‌ی تحریر درآمده است. «کارمایی سنگین»، «صدایی عالی»، «عشقی که لایقش هستی» و «فرشته ناممکن‌ها» دیگر آثار داریا بینیاردی به شمار می‌آیند که آنها را به ‌ترتیب از سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ منتشر کرده است.

اضطراب، تشویش یا دل‌شوره عبارت است از احساس ناخوشایند و مبهم هراس و نگرانی با منشأ ناشناخته، که به فرد دست می‌دهد و شامل عدم اطمینان، درماندگی و برانگیختگی فیزیولوژی است. وقوع مجدد موقعیت‌هایی که قبلاً استرس‌زا بوده‌اند یا طی آنها به فرد آسیب رسیده، باعث ایجاد اضطراب در افراد می‌شود. همه‌ی انسان‌ها در زندگی خود دچار اضطراب می‌شوند، ولی اضطراب مزمن و شدید غیرعادی و مشکل‌ساز است. داریا بینیاردی «داستان اضطراب من» را بر اساس تجارب خودش در زندگی شخصی و ارتباطات با نزدیکترین اطرافیانش به نگارش در آورده است.

«داستان اضطراب من» در 39 فصل و یک قسمت پایانی با عنوان «خاتمه» نوشته شده است. ترجمه فارسی این اثر از روی کتاب چاپ سال ۲۰۱۸ توسط انتشارات موندادوری در میلان انجام شده است. شخصیت اصلی ‌داستان زنی به ‌نام لئاست که ناگهان در زندگی‌اش با بیماری و انسان‌های جدید مواجه شده است. لئا زنی میان‌سال است که مواجهه با بیماری دنیای او را به صورت ناگهانی زیر و رو می‌کند. این رخدادها موقعیتی را برای او فراهم می‌آورد تا دردمندانه عشق، ترس، ناکامی، سرخوردگی‌ و ... را واکاوی کند. از این رو «داستان اضطراب من» خواننده را با خود همراه می‌کند تا با رنج شخصیت ماجرا همراه و با ترس‌هایش روبه‌رو شود و او را آماده ‌کند که شجاعانه هر چه را تا کنون رد می‌کرده بپذیرد. در واقع نویسنده از طریق لئا خواننده را بیش از هر چیز به پویشی دوباره در خویشتنِ خود فرا می‌خواند. او به‌ خوبی تنش‌های قهرمان داستان را که نویسنده‌ای پریشان‌ و مضطرب است به تصویر کشیده و با توجه به تجربه‌ی زیسته‌ی خود راوی جاذبِ فرایند درمان و تلاطم‌های روحی وی شده است.

بینیاردی درباره ایده اولیه نگارش این رمان نوشته که در بعدازظهری، روی مبل لم داده بوده و مطالعه می‌کرده که ناگهان ایده‌ای مثل نور سفینه مریخی‌ها ذهنش را تسخیر کرده است. او می‌خواهد آنچه را در نوشتن این رمان الهام‌بخش وی بوده تعریف کند، اما به ‌نظرش این ایده را تمام زندگی به همراه داشته‌ است. او اذعان می‌دارد که ما از کودکی همه چیز را در مورد خودمان می‌دانیم و فقط آن را آشکار نمی‌کنیم. همان‌طور که «لئا» قهرمان داستان می‌گوید زنی را تصور کردم آگاه به اینکه نباید بیش از این به‌ خاطر نیمه تاریکش شرم‌زده باشد و نیمه تاریکش اضطراب است. لئا از اضطراب متنفر است چون این همان چیزی است که مادرش را ویران کرده؛ اما او نیز وقتی بزرگ شد نتوانست از سرنوشت خودش فرار کند و نسبت به هر آنچه سر جای خودش نیست، طعمه‌ی افکار وسواسی شد.

نویسنده پس از این مقدمه و پیش از شروع متن رمان، جملاتی از کتاب «جنگ چهره زنانه ندارد» اثر سوتلانا الکسیویچ را آورده است: «من تنها به واقعیتی که ما را احاطه کرده علاقه‌مند نیستم، بلکه آنچه در درونمان است برایم جالب‌تر است: نباید رویداد را به‌تنهایی دید، بلکه احساساتی را هم که ایجاد می‌کند باید در نظر گرفت. می‌توانیم آن را روح حوادث بنامیم. برای من، احساسات نیز خود واقعیت‌اند.»‌

و اما در فصل آخر که عنوان «خاتمه» را به خود اختصاص داده، بعد از همراهی پر نشیب و فراز با لئا در مراحل گوناگون درمان جسمی و روحی شاهد اتخاذ تصمیم او برای بازگشت به خویشتن و تغییر نوع نگاهش به زندگی و جهان اطراف هستیم. نویسنده در این بخش شرحی از سرنوشت تمام شخصیت‌های زندگی لئا را روایت می‌کند تا به نوعی بازگو کند که زندگی همچنان در جریان است و حتی با وجود بیماری و مرگ نیز چیزهایی هستند که انسان را به ادامه‌ی حیات امیدوار و دلخوش کنند.

در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «اگر خودم را با کار خفه نکرده بودم، اگر از خودم بیشتر محافظت می‌کردم، اگر از هر چیز کمی خورده بودم، اگر متعادل‌تر بودم یا عاقل‌تر، اگر دریا دریا اشک نریخته بودم، اگر وارد معرکه و آتشی نشده بودم، اگر با مردی که آزارم می‌دهد، ازدواج نکرده بودم، اگر از خودم بیش از توانایی‌ام انتظار نداشتم، شاید بدنم می‌توانست مریضی را مهار کند، اما من هیچ‌کدام از این کارها را نکردم....»

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...
بابا که رفت هوای سیگارکشیدن توی بالکن داشتم. یواشکی خودم را رساندم و روشن کردم. یکی‌دو تا کام گرفته بودم که صدای مامانجی را شنیدم: «صدف؟» تکان خوردم. جلو در بالکن ایستاده بود. تا آمدم سیگار را بیندازم، گفت: «خاموش نکنْ‌نه، داری؟ یکی به من بده... نویسنده شاید خواسته است داستانی «پسامدرن» بنویسد، اما به یک پریشانی نسبی رسیده است... شهر رشت این وقت روز، شیک و ناهارخورده، کاری جز خواب نداشت ...
فرض کنید یک انسان 500، 600سال پیش به خاطر پتکی که به سرش خورده و بیهوش شده؛ این ایران خانم ماست... منبرها نابود می‌شوند و صدای اذان دیگر شنیده نمی‌شود. این درواقع دید او از مدرنیته است و بخشی از جامعه این دید را دارد... می‌گویند جامعه مدنی در ایران وجود ندارد. پس چطور کورش در سه هزار سال قبل می‌گوید کشورها باید آزادی خودشان را داشته باشند، خودمختار باشند و دین و اعتقادات‌شان سر جایش باشد ...
«خرد»، نگهبانی از تجربه‌هاست. ما به ویران‌سازی تجربه‌ها پرداختیم. هم نهاد مطبوعات را با توقیف و تعطیل آسیب زدیم و هم روزنامه‌نگاران باتجربه و مستعد را از عرصه کار در وطن و یا از وطن راندیم... کشور و ملتی که نتواند علم و فن و هنر تولید کند، ناگزیر در حیاط‌خلوت منتظر می‌ماند تا از کالای مادی و معنوی دیگران استفاده کند... یک روزی چنگیز ایتماتوف در قرقیزستان به من توصیه کرد که «اسب پشت درشکه سیاست نباش. عمرت را در سیاست تلف نکن!‌» ...
هدف اولیه آموزش عمومی هرگز آموزش «مهارت‌ها» نبود... سیستم آموزشی دولت‌های مرکزی تمام تلاش خود را به کار گرفتند تا توده‌ها را در مدارس ابتدایی زیر کنترل خود قرار دهند، زیرا نگران این بودند که توده‌های «سرکش»، «وحشی» و «از لحاظ اخلاقی معیوب» خطری جدی برای نظم اجتماعی و به‌علاوه برای نخبگان حاکم به شمار روند... اما هدف آنها همان است که همیشه بوده است: اطمینان از اینکه شهروندان از حاکمان خود اطاعت می‌کنند ...