ششمین شماره مجله «گاهِ نقد»، مجله تخصصی بررسی و نقد کتاب، این‌بار با موضوع «الگوهای توسعه» و با عنوان «الگوی بدیل توسعه» منتشر شد.

ششمین شماره مجله «گاهِ نقد

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، این شماره از مجله «گاهِ نقد»، سومین جلد از مجموعه سه‌جلدی گاهِ نقد علوم اجتماعی با موضوع «جدال الگوهای توسعه در نشر ایران» است. این شماره به «الگوی بدیل توسعه» اختصاص دارد و در ادامه موضوع دوشماره پیشین و با گذر از جریان‌های راست و چپ، به بررسی الگوی اسلامی توسعه در آینه نشر ایران پرداخته است.

این شماره تلاش می‌کند تا مقوله توسعه را با نگاهی اسلامی واکاوی کند و مبانی اسلامی توسعه را تحلیل و بررسی کند.
جلد نخست این مجموعه (گاهِ نقد 4) بر الگوهای توسعه نئولیبرال تمرکز کرده بود و به بررسی و تحلیل توسعه و الگوهای گوناگون آن در فضای نشر کشور پرداخته و با تمرکز بر الگوهای نئولیبرال و کمّی‌نگر، ویژگی‌های آن‌ها و الگوهای جایگزین را نقد و بررسی کرده بود. جلد دوم مجموعه (گاه نقد 5) نیز به جریان‌های چپ و منتقد سرمایه‌داری پرداخته بود و با بررسی انتقادهای وارد بر اقتصاد راست‌گرا و تحلیل آن دسته از نسخه‌های اقتصادی و سیاسی که کشورهای توسعه‌یافته برای دیگر کشورها تجویز می‌کنند، برای یافتن راهی جایگزین و غیراستعماری تلاش می‌کرد.

در این شماره مهم‌ترین و اصلی‌ترین ناشران حوزه توسعه اسلامی واکاوی شده‌اند و کتاب‌های هرکدام از این ناشران نقد و بررسی می‌شود. «گفتار»، «رهیار»، «هشدار»، «دیدار» و «نقدوار» بخش‌های گوناگون این شماره هستند که هرکدام از زاویه‌ای ویژه به توسعه اسلامی و ویژگی‌های آن در آینه کتاب‌ها نگریسته‌اند.

در «گفتار»، سردبیر مجموعه علوم اجتماعی «گاهِ نقد»، علیرضا حدادی، نگاهی به پاسخ‌های گوناگون پرسش «بـرای توسعه کشور چه باید کـرد؟» می‌اندازد و تأثیرگذاری متقابل حوزه‌های گوناگون را بررسی می‌کند. حدادی آموزش سنتی و آموزش متجدد و دیدگاه هرکدام نسبت به توسعه را واکاوی می‌کند و همچنین ویژگی‌های برنامه‌های توسعه پیش و پس از انقلاب اسلامی را در کنار هم می‌سنجد. او همچنین دیدگاه وبر به توسعه و اسلام را مرور می‌کند و پیوند دین و توسعه را از زاویه‌ای متفاوت تحلیل می‌کند.

در بخش «رهیار»، علی قجری اندیشه‌ها و آثار شهید سیدمحمدباقر صدر را مرور می‌کند و دیدگاه و انتقادهای وی نسبت به مکتب مارکسیسم را بیان می‌کند. قجری با نگاهی تاریخی به رابطه جهان اسلام و علم و توسعه، به بررسی اندیشه‌های شهید صدر می‌پردازد و نقدهای او به مارکسیسم را در چندین بخش مجزا صورت‌بندی می‌کند.

در «هشدار»، میلاد لطفی به یکی از پرسش‌ها و ابهام‌های بزرگ چند دهه گذشته پاسخ می‌دهد و شباهت‌ها و تفاوت‌های انقلاب اسلامی ایران و انقلاب‌های چپ را بررسی می‌کند. لطفی هشدار می‌دهد که باوجود شباهت‌هایی که در برخی زمینه‌ها میان انقلاب اسلامی و انقلاب‌های چپ وجود دارد، نباید این انقلاب را در زمره انقلاب‌های چپ دسته‌بندی کرد.
در نخستین یادداشت بخش «دیدار»، مهدی کیانی به سراغ «نگاه اسلام به توسعه اقتصادی» می‌رود و با مرور تعریف‌های مختلف مفهوم توسعه، نگاهی به جهان‌بینی غربی و اسلامی پیرامون این مفهوم می‌اندازد و مقوله‌هایی همچون عدالت اجتماعی و استقلال اقتصادی و... را از زاویه‌های گوناگون می‌کاود. در دومین یادداشت بخش «دیدار»، علی قجری ویژگی‌های «عدالت اجتماعی در اندیشه آیت‌الله شهید سیدمحمدباقر صدر و آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای» را بیان کرده و نقاط برجسته عدالت اجتماعی در نگاه هریک را معرفی می‌کند. قجری با ترسیم شباهت‌ها و تفاوت‌های نظری شهید صدر و آیت‌الله خامنه‌ای، زاویه نگاه یک اندیشمند و یک رهبر اسلامی نسبت به اقتصاد و عدالت اجتماعی را به تصویر می‌کشد.

در بخش «نقدوار» مهم‌ترین کتاب‌ها و ناشرانی که به اقتصاد و توسعه اسلامی پرداخته‌اند نقد و بررسی شده‌اند و چکیده‌ای از این کتاب‌ها در اختیار خوانندگان قرار گرفته است.

شماره ششم مجله «گاهِ نقد» به سردبیری علیرضا حدادی، در 256 صفحه در مراکز پخش و روزنامه‌فروشی‌ها عرضه شده است و امکان سفارش نسخه چاپی آن از سایت کتابیکا نیز امکان‌پذیر است.

همچنین شما می‌توانید نسخه الکترونیک این شماره و شماره‌های پیشین گاهِ نقد را از بخش کتابیکا و طاقچه تهیه کنید.

گفتنی است مجله «گاهِ نقد» به همت مجمع ناشران انقلاب اسلامی، با توجه به خلأ موجود در نقد تخصصی حوزه‌های مختلف کتاب تدوین و در حوزه‌های گوناگون ادبیات داستانی، تاریخ، علوم اجتماعی، فلسفه، زبان فارسی و درست‌نویسی، روان‌شناسی و دین عرضه خواهد شد.

................ هر روز با کتاب ...............

در خانواده‌ای اصالتاً رشتی، تجارت‌پیشه و مشروطه‌خواه دیده به جهان گشود... در دانشگاه ملی ایران به تدریس مشغول می‌شود و به‌طور مخفیانه عضو «سازمان انقلابی حزب توده ایران»... فجایع نظام‌های موجود کمونیستی را نه انحرافی از مارکسیسم که محصول آن دانست... توتالیتاریسم خصم بی چون‌وچرای فردیت است و همه را یکرنگ و هم‌شکل می‌خواهد... انسانها باید گذشته و خاطرات خود را وا بگذارند و دیروز و امروز و فردا را تنها در آیینه ایدئولوژی تاریخی ببینند... او تجدد و خودشناسی را ملازم یکدیگر معرفی می‌کند... نقد خود‌ ...
تغییر آیین داده و احساس می‌کند در میان اعتقادات مذهبی جدیدش حبس شده‌ است. با افراد دیگری که تغییر مذهب داده‌اند ملاقات می‌کند و متوجه می‌شود که آنها نه مثل گوسفند کودن هستند، نه پخمه و نه مثل خانم هاگ که مذهبش تماما انگیزه‌ مادی دارد نفرت‌انگیز... صدا اصرار دارد که او و هرکسی که او می‌شناسد خیالی هستند... آیا ما همگی دیوانگان مبادی آدابی هستیم که با جنون دیگران مدارا می‌کنیم؟... بیش از هر چیز کتابی است درباره اینکه کتاب‌ها چه می‌کنند، درباره زبان و اینکه ما چطور از آن استفاده می‌کنیم ...
پسرک کفاشی که مشغول برق انداختن کفش‌های جوزف کندی بود گفت قصد دارد سهام بخرد. کندی به سرعت دریافت که حباب بازار سهام در آستانه ترکیدن است و با پیش‌بینی سقوط بازار، بی‌درنگ تمام سهامش را فروخت... در مقابلِ دنیای روان و دلچسب داستان‌سرایی برای اقتصاد اما، ادبیات خشک و بی‌روحی قرار دارد که درک آن از حوصله مردم خارج است... هراری معتقد است داستان‌سرایی موفق «میلیون‌ها غریبه را قادر می‌کند با یکدیگر همکاری و در جهت اهداف مشترک کار کنند»... اقتصاددانان باید داستان‌های علمی-تخیلی بخوانند ...
خاطرات برده‌ای به نام جرج واشینگتن سیاه، نامی طعنه‌آمیز که به زخم چرکین اسطوره‌های آمریکایی انگشت می‌گذارد... این مهمان عجیب، تیچ نام دارد و شخصیت اصلی زندگی واش و راز ماندگار رمان ادوگیان می‌شود... از «گنبدهای برفی بزرگ» در قطب شمال گرفته تا خیابان‌های تفتیده مراکش... تیچ، واش را با طیف کاملی از اکتشافات و اختراعات آشنا می‌کند که دانش و تجارت بشر را متحول می‌کند، از روش‌های پیشین غواصی با دستگاه اکسیژن گرفته تا روش‌های اعجاب‌آور ثبت تصاویر ...
به قول هلدرلین، اقامت انسان در جهان شاعرانه است... شعر در حقیقت تبدیل ماده خامی به نام «زبان»، به روح یا در حقیقت، «شعر» است. بنابراین، شعر، روح زبان است... شعر است که اثر هنری را از اثر غیرهنری جدا می‌کند. از این نظر، شعر، حقیقت و ذات هنرهاست و اثر هر هنرمند بزرگی، شعر اوست... آیا چنان‌ که می‌گویند، فرازهایی از بخش نخست کتاب مقدس مسیحی که متکی بر مجموعه کتب مقدس یهودیان، یعنی تنخ است، از اساطیر شفاهی رایج در خاور نزدیک اخذ شده یا خیر؟ ...