هنری-دیوید-ثورو

در خانواده‌ای از مهاجران فرانسوی- اسکاتلندی زاده شد. دوران کودکی را در جنگل‌های زادگاهش گذراند... تحصیلات خود را در دانشگاه هاروارد به پایان رساند... از پرداخت مالیات به حکومت طرفدار قانون بردگی امتناع کرد و چندی به زندان افتاد... ثورو به پیروی از امرسون طریقه‌ی معنوی و سیر و سلوک را برگزید... طبیعت در نظر ثورو مصاحبی دلپذیر است که وی چون حق طبیعی از آن لذت می‌برد.

هنری دیوید ثورو، Thoreau, Henry David شاعر و نویسنده آمریکایی (1817-1862) در قریه‌ی کانکرد Concord و در خانواده‌ای از مهاجران فرانسوی- اسکاتلندی زاده شد. دوران کودکی را در جنگل‌های زادگاهش در نزدیکی باستن گذراند و بستگی خود را تا آخر عمر به شهر خویش حفظ کرد. در 1837 تحصیلات خود را در دانشگاه هاروارد به پایان رساند. به هنگام بازگشت به کانکرد با همسایه‌ی خویش رالف والدو امرسون Emerson که در اوج قدرت هنری بود، آشنایی یافت. امرسون ثورو را به خانه‌ی خود پذیرفت و مدت‌ها در سمت استاد و شاگردی در کنار هم به‌سر بردند. ثورو به پیروی از امرسون طریقه‌ی معنوی و سیر و سلوک را برگزید و به انجمن ترانساندانتال Transcendental Club پیوست و با مجله‌ی آنان به نام دایل Dial همکاری کرد. کم‌کم شخصیتی مستقل یافت و گوشه‌نشینی اختیار کرد و دو سال در والدن Walden بهترین دوره‌ی زندگی را گذراند. با قناعت زیست و به تماشای مظاهر پهناور زندگی پرداخت، چون صیاد ماهری با حواس تند و تیز خود همه‌چیز را از انسان گرفته تا حیوان و نبات از نظر گذراند، یک دم از تفکر باز نایستاد و به این‌ترتیب به معرفتی وسیع دست یافت. اولین یادداشت روزانه‌ی او با عنوان هفته‌ای بر رودخانه‌های کانکرد و مریماک A Week on the Concord and Merrimack Revers (1849) اثری است توصیفی درباره‌ی مظاهر مختلف طبیعت و زندگی هندیشمردگان(سرخ‌پوستان) و تمدن گذشته. والدن یا زندگی در جنگل‌ها Walden or Life in the Woods (1854) ثورو را به شهرت رساند. این اثر دارای هجده مقاله است که ثورو در آن گاه به شیوه‌ای تغزلی و گاه با صراحت زندگی خود را در انزوا همراه با زهد و فعالیت در دل طبیعت توصیف و علاقه‌اش را به آزادی فردی بیان کرده است.

طبیعت در نظر ثورو مصاحبی دلپذیر است که وی چون حق طبیعی از آن لذت می‌برد. این کتاب از ارزش ادبی فراوان برخوردار است، شاهکار ثورو به شمار می‌آید و فرهنگ قوی و وسعت اطلاعات او را در زبان یونانی و لاتینی نشان می‌دهد. ثورو که طرفدار مقاومت منفی بود، از پرداخت مالیات به حکومت طرفدار قانون بردگی امتناع کرد و چندی به زندان افتاد. در بازگشت به کانکرد درباره‌ی زندگی ساده و استقلال اقتصادی مقاله‌هایی انتشار داد که در مجموعه‌ی نافرمانی مدنی Civil Disobedience در 1849 انتشار یافت. از 1849 تا 1853 به چندین سفر اقدام کرد و سفرنامه‌هایی نوشت که پس از مرگش به چاپ رسید. از آن جمله کتاب سیر و سفر Excursions در 1863 شامل نه مقاله که قبلاً در مجله‌ها منتشر شده بود. این مقاله‌ها توصیفی بود از مظاهر گوناگون طبیعت. دیگر از مجموعه یادداشت‌های سفر ثورو کتاب جنگل‌های مین The Maine Woods (1864) است، شامل توصیفی از سفر و عبور از رودخانه‌ها و صعود بر قله‌ی کوه‌های محصور از ابر و پایین‌آمدن از شکاف سنگ‌ها و گردش در جنگل‌های وسیع و زندگی مردم بدوی. همچنین شامل پیوستی که نویسنده در آن از تعداد درختان، گل‌ها، درختچه‌ها، گیاه‌ها، پرنده‌ها فهرستی به‌دست می‌دهد و صورتی از اشیای ضروری که برای هر جهانگردی به هنگام سیاحت از این جنگل‌ها لازم است، همچنین فرهنگی از لغات مورد استعمال بومی‌ها در اختیار خواننده می‌گذارد.

 هنری دیوید ثورو Henry David Thoreau

دیگر یک یانکی در کانادا A Yankee in Canada (1866) است که اوایل بهار در ماساچوست Early Spring in Mssachusetts پس از مرگش در 1881 انتشار یافت که علاوه بر توصیف مظاهر طبیعت در فصل بهار، شامل نظری فلسفی و تاریخی و ادبی و حتی سیاسی است. این اثر در میان آثار بسیار لطیف نویسنده جای دارد و بعضی از قسمت‌های آن از قوی‌ترین و زیباترین نثرهای ادبیات آمریکای قرن نوزدهم به‌شمار می‌آید. ثورو به بیماری سل مبتلا بود و می‌کوشید تا به وسیله‌ی سفرهای گوناگون بهبود یابد و در همین سفرها بود که یادداشت‌های خود را می‌نوشت. نامه‌های ثورو به وسیله‌ی امرسون منتشر شد. ثورو به شیوه‌ای افراطی طرفدار استقلال فردی بوده و نظر خود را با قلمی توانا و زیبا در آثارش بیان کرده است.

دو کتاب والدن و نافرمانی مدنی از ثورو در ایران ترجمه شده است.

زهرا خانلری. فرهنگ ادبیات جهان. خوارزمی 

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...
معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...