فرهنگ‌نامۀ فلسفی «فرهنگ فلسفه» حاصل ترجمه اساتید فلسفه توسط انتشارات اتجمن حکمت و فلسفه منتشر شد.

فرهنگ فلسفه  Dictionary of Philosophy and Religion نوشتۀ ویلیام ریس (William L. Reese)

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، فرهنگ‌نامۀ فلسفی «فرهنگ فلسفه» که به عنوان طرح پژوهشی موظف در انجمن حکمت و فلسفۀ، در حدود دو دهۀ پیش برگردان دقیق آن به پارسی با همّت و دست‌یاری استادان بزرگ و شناخته‌شدۀ این سرزمین انجام شده است، بر اساس کتاب Dictionary of Philosophy and Religion نوشتۀ ویلیام ریس (William L. Reese) ترجمه شده است، ولی از آن‌جا که قصد مترجمان صرفاً تهیه یک فرهنگ فلسفۀ غربی بود، مدخل‌های مربوط به اسلام و فلسفۀ اسلامی - برای رعایت اختصار و البته ناکافی‌بودن آنها - همچنین مدخل‌های مربوط به ادیان بودایی، هندویی و تائویی حذف گردید.

از دیگر سو، برای تکمیل و جامعیت بخشیدن به فرهنگ مذکور، مدخل‌های دیگری از آثار زیر ترجمه و به بدنۀ فرهنگ حاضر افزوده شد:

Oxford Dictionary of Philosophy, Simon Blackburn, ۱۹۹۶
A Dictionary of Philosophy, Antony Flew, ۱۹۷۹
The Blackwell Dictionary of Western Philosophy, Nicholas Bunin and Jyuanyu, ۲۰۰۴
A Dictionary of Philosophy, Dogbert D. Runes, ۱۹۶۴

حوزه‌هایی که مترجمان فرهنگ فلسفه به ترجمۀ مدخل‌های آن اهتمام ورزیده‌اند، به شرح زیر است:

۱. شاپور اعتماد، مدخل‌های «معرفت‌شناسی، فلسفۀ علم، فلسفه‌های تحلیلی»؛
۲. شهین اعوانی، مدخل‌های «روان‌شناسی، فلسفۀ اخلاق، جامعه‌شناسی»؛
۳. غلامرضا اعوانی، مدخل‌های «فلسفه‌های قرون وسطی»؛
۴. شهرام پازوکی، مدخل‌های «فلسفه‌های یونانی، برخی واژگان عمومی و فلسفه‌های مدرن»؛
۵. بهاالدین خرمشاهی، مدخل‌های «فلسفه‌های انگلیسی، امریکایی و فلسفه‌های مضاف»؛
۶. کامران ساسانی، بیش از نیمی از مدخل‌ها در حوزه‌های متفاوت فلسفۀ غربی؛
۷. بهزاد سالکی، مدخل‌های «فلسفه‌های قاره‌ای، الهیات و متألهان یهودی و مسیحی»؛
۸. ضیا موحد، مدخل‌های «منطقی و فلسفه‌های تحلیلی».

برای سادگی دسترسی، آن‌چنان‌که باید و شاید، ترتیب مدخل‌ها براساس حروف انگلیسی تنظیم شد و برای هر اصطلاح، سه برابرنهاد رایج پیشنهاد شد. همچنین نمایۀ جامعی در پایان این فرهنگ‌نامه برای بهره‌مندی و آسانی مراجعه و تحقیق مخاطبان، با دست‌یاری دکتر محمدباقر انصاری تنظیم و افزوده شد.

فرهنگ‌نامۀ فلسفی «فرهنگ فلسفه» حاصل ترجمه اساتید فلسفه در ۱۳۲۸ صفحه در قطع وزیری به دو زبان فارسی و انگلیسی با قیمت ۲۰۰ هزارتومان توسط انتشارات اتجمن حکمت و فلسفه منتشر شد.

................ هر روز با کتاب ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...