«فرهنگ مردمی آثار مولوی» نوشته حیات نعمت سمرقندی و از سوی انتشارات لوح فکر روانه بازار کتاب شد.

فرهنگ مردمی آثار مولوی حیات نعمت سمرقندی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایلنا، این کتاب مجموعه‌ای از کلمه، تعبیرات، ترکیبات و افاده‌های زبان زنده گفتگوی فارسی دری-تاجیکی مردم خراسان و ماوراءالنهر در آثار مولانا جلال‌الدین بلخی است.

حیات نعمت سمرقندی مثنوی‌پژوه و رئیس مرکز فرهنگی تاجیکان ازبکستان در سمرقند است. او طی سال‌های اخیر علاوه بر کتاب فرهنگ مردمی آثار مولوی، کتاب‌های دیگری نیز در شعر در شهر دوشنبه چاپ کرده است. شعرهای او در بسیاری از موارد اعتراضی است و او را به عنوان یکی از روشنفکران مبارز تاجیک در تمامی آسیای میانه و روسیه می‌دانند اما متاسفانه سال‌هاست که چاپ آثارش در ازبکستان ممنوع است. حیات نعمت همچنین از بهترین مترجمان آثار سعدی به زبان ازبکی است.

نعمت سمرقندی بر این باور است که بسیاری از این واژه‌ها و ترکیبات از اصطلاحات رایج در سمرقند است و در دیباچه کتاب شرح مبسوطی درباره آن می‌دهد.

او با نوشتن این کتاب در پی این بوده که معنی واقعی واژه‌هایی را که در مثنوی آمده و در فرهنگ‌های ما از جمله «فرهنگ معین» و «فرهنگ عمید» یا معنی نشده و یا معنی جز آنکه مورد نظر مولانا بوده، نوشته شده است بیان کند.

«فرهنگ مردمی آثار مولوی» مشتمل بر یک دیپاچه با عناوین «مولانا و سمرقند» و «سرچشمه زبان مولوی» و چهار باب با عناوین: «کلمه، عباره و اصطلاحات»، «تعبیرات»، «ترکیبات» و «مثل و مقالات» است که با قیمت ۶۵ هزار تومان در دسترس علاقه‌مندان قرار دارد.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...