«نقد و بررسی شعر معاصر» در واقع تقریرات درس مهدی اخوان ثالث در دانشگاه تهران است که به همراه چند مقاله انتقادی از او به کوشش یدالله جلالی پندری منتشر شده است.

نقد و بررسی شعر معاصر و تقریرات اخوان ثالث  یدالله جلالی پندری

به گزارش تسنیم، مهدی اخوان ثالث در طول دهه‌های گذشته همواره مورد توجه علاقه‌مندان به شعر و ادبیات بوده است. شعر او که نشانه‌ای است از آینه وجودی‌اش، ساده اما محکم بود. اخوان ثالث توانست با استفاده از زبان کهن و تلفیق آن با نگاهی نو، ساخت نمادهای متعدد و خلاقانه، هنجارگریزی‌های هنرمندانه و ... نام خود را در میان سرآمدان شعر معاصر ثبت کند.

او با از سر گذراندن تجربه‌های مختلف روحی، گاه شاعری سنت‌گراست و گاه شاعری اجتماعی. گاه به وضع موجود معترض است و گاه منتقد و مصلح اجتماعی؛ از این رو شاعر شعرها و اندیشه‌های او با شاعری پویا مواجه است؛ شاعری که کلمات را بیهوده خرج نمی‌کند.

تاکنون آثار متعددی درباره اخوان و شعرهایش منتشر شده است. اما به‌تازگی یدالله جلالی پندری، پژوهشگر، این‌بار به اندیشه‌ها و آرای او درباره شعر پرداخته است. «نقد و بررسی شعر معاصر» در واقع تقریرات درس مهدی اخوان ثالث در دانشگاه تهران است که به همراه چند مقاله انتقادی از او منتشر شده است.

در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: اخوان ثالث شاعر برجسته‌ معاصر در پاییز 1358، 40 سال پیش از امروز برای اولین و آخرین‌بار در جایگاه تدریس در دانشکده‌ ادبیات دانشگاه تهران قرار گرفت. موضوع درس او نقد و بررسی شعر معاصر بود که مباحث آن کلاس بخش اصلی کتاب حاضر را تشکیل می‌دهد. اما چون به علت وقت محدود کلاس همه‌ نظرگاه‌های او در باره‌ شعر معاصر ایران در آن کلاس بیان نشد، چند مقاله‌ انتقادی وی که حاوی این نظرگاه‌ها بود در ادامه‌ مباحث کتاب قرار گرفت تا خواننده بتواند همه‌ نظرگاه‌های اخوان ثالث درباره‌ شاعران هم‌روزگار خود را که نام آن‌ها در فهرست مطالب کتاب آمده است، پیش چشم داشته باشد.

نشر مروارید کتاب حاضر را در 217 صفحه و به قیمت 36 هزار تومان در دسترس علاقه‌مندان به شعر معاصر قرار داده است.

................ هر روز با کتاب ...............

پس از ۲۰ سال به موطن­‌شان بر می­‌گردند... خود را از همه چیز بیگانه احساس می‌­کنند. گذشت روزگار در بستر مهاجرت دیار آشنا را هم برای آنها بیگانه ساخته است. ایرنا که که با دل آکنده از غم و غصه برگشته، از دوستانش انتظار دارد که از درد و رنج مهاجرت از او بپرسند، تا او ناگفته‌­هایش را بگوید که در عالم مهاجرت از فرط تنهایی نتوانسته است به کسی بگوید. اما دوستانش دلزده از یک چنین پرسش­‌هایی هستند ...
ما نباید از سوژه مدرن یک اسطوره بسازیم. سوژه مدرن یک آدم معمولی است، مثل همه ما. نه فیلسوف است، نه فرشته، و نه حتی بی‌خرده شیشه و «نایس». دقیقه‌به‌دقیقه می‌شود مچش را گرفت که تو به‌عنوان سوژه با خودت همگن نیستی تا چه رسد به اینکه یکی باشی. مسیرش را هم با آزمون‌وخطا پیدا می‌کند. دانش و جهل دارد، بلدی و نابلدی دارد... سوژه مدرن دنبال «درخورترسازی جهان» است، و نه «درخورسازی» یک‌بار و برای همیشه ...
همه انسان‌ها عناصری از روباه و خارپشت در خود دارند و همین تمثالی از شکافِ انسانیت است. «ما موجودات دوپاره‌ای هستیم و یا باید ناکامل بودن دانشمان را بپذیریم، یا به یقین و حقیقت بچسبیم. از میان ما، تنها بااراده‌ترین‌ها به آنچه روباه می‌داند راضی نخواهند بود و یقینِ خارپشت را رها نخواهند کرد‌»... عظمت خارپشت در این است که محدودیت‌ها را نمی‌پذیرد و به واقعیت تن نمی‌دهد ...
در کشورهای دموکراتیک دولت‌ها به‌طور معمول از آموزش به عنوان عاملی ثبات‌بخش حمایت می‌کنند، در صورتی که رژیم‌های خودکامه آموزش را همچون تهدیدی برای پایه‌های حکومت خود می‌دانند... نظام‌های اقتدارگرای موجود از اصول دموکراسی برای حفظ موجودیت خود استفاده می‌کنند... آنها نه دموکراسی را برقرار می‌کنند و نه به‌طور منظم به سرکوب آشکار متوسل می‌شوند، بلکه با برگزاری انتخابات دوره‌ای، سعی می‌کنند حداقل ظواهر مشروعیت دموکراتیک را به دست آورند ...
نخستین، بلندترین و بهترین رمان پلیسی مدرن انگلیسی... سنگِ ماه، در واقع، الماسی زردرنگ و نصب‌شده بر پیشانی یک صنمِ هندی با نام الاهه ماه است... حین لشکرکشی ارتش بریتانیا به شهر سرینگاپاتام هند و غارت خزانه حاکم شهر به وسیله هفت ژنرال انگلیسی به سرقت رفته و پس از انتقال به انگلستان، قرار است بر اساس وصیت‌نامه‌ای مکتوب، به دخترِ یکی از اعیان شهر برسد ...