کتاب «اندیشه سیاسی شیخ عبدالکریم زنجانی» نوشته یوسف‌ خان‌محمدی و تهیه شده توسط پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی، از سوی موسسه بوستان کتاب تجدید چاپ شد.

به گزارش ایبنا، این اثر، برای نخستین‌بار ضمن بررسی مبانی فکری شیخ عبدالکریم زنجانی و نیز فعالیت‌های سیاسی‌اش در جهان اسلام، خواننده را با تفکر سیاسی او آشنا می‌سازد.

بر اساس مطالب کتاب، یکی از علل انحطاط مسلمانان و توسعه‌نیافتگی جهان اسلام، وجود اختلاف مذهبی و تشتت در بین آنهاست. رفع یا کم‌رنگ کردن این اختلاف‌ها از دغدغه‌های اندیشمندان مسلمان نظیر شیخ عبدالکریم زنجانی بوده است. زنجانی علاوه بر مرجعیت دینی شیعیان، استاد فلسفه اسلامی در نجف اشرف و آشنا به مبانی فلسفه غرب بود. در اندیشه شیخ عبدالکریم زنجانی، عمده‌ترین علت انحطاط مسلمانان، اختلافات مذهبی است و برای غلبه بر مشکلات جهان اسلام باید به اسلام اصیل برگشت و به تعالیم آن عمل کرد. بررسی اندیشه زنجانی درباره حکومت اسلامی، اقتصاد و اخلاق اسلامی، هم در فهم نظریه علمای شیعه درباره مسائل معاصر و حکومت اسلامی در دوره غیبت مفید است و هم از نتایج تحقیقات او می‌توان در بررسی مسائل و مشکلات نظام جمهوری اسلامی ایران بهره برد. پرسش اصلی اثر حاضر این است که مبانی نظری و اجتماعی اندیشه سیاسی زنجانی چیست و مولفه‌های اندیشه سیاسی وی کدام است.

در تبیین و پاسخ به این سوال، می‌توان گفت که اندیشه و عمل سیاسی شیخ عبدالکریم زنجانی، متاثر از مبانی فکری اسلامی و از نوع اصلاحی و در پی سامان‌بخشی به جهان اسلام از طریق احیای اندیشه سیاسی اسلام و تشکیل حکومت اسلامی بوده است. او براساس مبانی عقلانی، معتقد به ولایت سیاسی فقهاست، هر چند دلایل نقلی را بر این امر کافی نمی‌داند.

شیخ عبدالکریم زنجانی در تاریخ هشتم رمضان 1304 قمری در باردوق آقاجی، از روستاهای زنجان، در خانواده‌ای اهل فضیلت و علم به دنیا آمد و در شب چهارشنبه هفدهم جمادی‌الثانی 1388 هجری قمری مطابق با هجدهم شهریور 1347 هجری شمسی، در شهر نجف اشرف رحلت کرد. جد اعلای پدری او از علمای عرب اهل نجف بود که در مسافرت به مشهد مقدس به درخواست مردم در شهر زنجان مقیم شد و جد مادری او سیدمحمد مجتهد، امام جمعه زنجان بود. جد و پدر او نیز از علمای طراز اول زنجان بودند.

زنجانی تحصیلات ابتدایی و بخشی از دروس حوزوی را در زنجان گذراند و برای ادامه تحصیل به شهر تهران و سپس نجف اشرف روانه شد. او در علوم معقول و منقول تبحر وافری یافت و از مراجع زمان و اساتیدش اجازه اجتهاد گرفت.

نکته شایان ذکر، بیان موقعیت سیاسی و علمی زنجان در دوره قاجاریه است. شهر زنجان به دلیل قرار گرفتن در مسیر پایتخت به اروپا و نیز پایتخت دوم و مرکز استقرار نایب‌السلطنه یعنی تبریز، در تحولات سیاسی اجتماعی ایران نقش موثری داشت و نیز حوزه علمیه‌اش از رونق زیادی برخوردار بود؛ همین عامل زمینه تامل و تفکر زنجانی در مسائل سیاسی و اجتماعی را بیشتر فراهم ساخت.

شیخ عبدالکریم در فقه، اصول، کلام، فلسفه و دیگر علوم اسلامی بیش از 70 جلد کتاب تالیف کرده که اکثر آنها منتشر شده است.

کتاب حاضر در پنج فصل و یک خاتمه سامان یافته است که عناوین فصول پنجگانه آن از این قرارند: زمینه‌های تکوین شخصیت سیاسی، مبانی اندیشه سیاسی زنجانی، جامعه سیاسی مطلوب، معضلات و مشکلات جهان اسلام، در جست‌وجوی خروج از انحطاط.

در انتهای این اثر، نمایه‌ای از آیات، روایات و اعلام نیز درج شده است.

چاپ سوم کتاب «اندیشه سیاسی شیخ عبدالکریم زنجانی» در شمارگان 1000 نسخه، 236 صفحه و بهای 47000 ریال راهی بازار نشر شد.

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...