ابوالحسن علی‌‌بن احمد واحدی، یکی از علمای بزرگ نیشابور است که در علوم حدیث، فقه، ادب و شعر مهارتی چشمگیر داشت. «واحدی نیشابوری و اسباب النزول» نوشته علی‌اکبر شایسته نژاد، به کتاب «اسباب ‌النزول» واحدی نیشابوری می‌پردازد.

به گزارش ایبنا، این نوشتار می‌کوشد با نگارشی روان و ساده مخاطبان جوان را با اثر گرانسنگ «واحدی نیشابوری» آشنا کند. از همین رو، مخاطب در فصل نخست کتاب، ضمن آشنایی با شخصیت، جایگاه و آثار این عالم بزرگ قرن پنجم، انگیزه این دانشمند را از تالیف کتابی با عنوان «اسباب ‌النزول» در می‌یابد.

شایسته‌نژاد در بخش «اسباب‌النزول» موارد «معنی لغوی اسباب» و «معنی اصطلاحی اسباب‌ نزول» را توضیح می‌دهد و در بخش «معنی اصطلاحی اسباب‌ نزول» می‌نویسد: «سبب نزول، به حادثه، سوال و مساله‌ای که در عصر پیامبر (ص) رخ داده و باعث نزول آیه، یا سوه‌ای از قرآن شده است، اشاره دارد. بر این اساس اگر آیه‌ یا سوره‌ای، به تاریخ قبل اسلام اشاره داشته باشد، آن رخداد، سبب نزول نامیده می‌شود، مانند هجوم ابرهه به خانه کعبه.»

نویسنده در فصل «کلیات»، گام به گام مخاطب جوانش پیش می‌آید و او را با مواردی مانند «فواید اسباب‌ نزول»، «اسباب‌ نزول در تفسیر‌های نخستین» آشنا می‌کند. و در بخش « فواید اسباب‌ نزول» می‌نویسد: «برخی بحث از اسباب‌النزول، را بی‌ثمر و فاقد هرگونه نتیجه و بازده علمی دانسته‌اند. از نظر این افراد، بررسی اسباب علل نزول آیات، تنها کشف مسائل تاریخی و رویداد گذشته است و هیچ ثمر و فایده‌ای ندارد. در حالی که شناخت اسباب‌ نزول، برخی ابهامات آیات را بر می‌دارد.»

وی سپس به شرح فواید این شناخت می‌پردازد و از «فهم مقاصد و اسلوب تعابیر قرآن کریم» به عنوان یکی از مزایای شناخت اسباب‌النزول یاد می‌کند و می‌نویسد: «تشخیص مراد از استفهام، دریافت معنای حقیقی یا مجازی و توبیخ و سرزنش، تاکیذ و استهزاء، به چگونگی بیان و قراین و امارات بستگی دارد. مثلا صیغه امر، گاهی طلب حقیقی و زمانی اباحه، زمانی تهدید و گاهی ناتوانی و عجز را می‌فهماند. لازمه‌ی استفاده هر یک از معانی فوق از آیات قرآن کریم، نیازمند شناخت قراین و نشانه‌هایی است که ما را جهت فهم آن یاری رساند. به عبارت دیگر دستیابی به مدلول صحیح الفاظ، مقاصد و مضامین آیات و سوره‌ها وابسته به اسباب و عواملی مانند شناخت اسباب‌ نزول است.»

مولف این نوشتار پس از آن‌که در فصل دوم، مخاطب را با «اسباب‌ نزول و جایگاه اهل بیت در قرآن» آشنا می‌کند، به شرح «اسباب‌ نزول در کتاب واحدی» در قالب فصل پایانی کتاب می‌پردازد و در این زمینه به بیست مورد از سبب نزول‌هایی که واحدی به آن آیات پرداخته است، از جمله «حسادت یهود»، «آیین ابراهیم» و « انفاق علی (ع)» اشاره می‌کند.

چاپ نخست کتاب «واحدی نیشابور و اسباب النزول» را به‌تازگی انتشارات خانه کتاب با شمارگان 3000 نسخه در 144 صفحه و به بهای 25000 ریال روانه بازار نشر کرده است.

«خرد»، نگهبانی از تجربه‌هاست. ما به ویران‌سازی تجربه‌ها پرداختیم. هم نهاد مطبوعات را با توقیف و تعطیل آسیب زدیم و هم روزنامه‌نگاران باتجربه و مستعد را از عرصه کار در وطن و یا از وطن راندیم... کشور و ملتی که نتواند علم و فن و هنر تولید کند، ناگزیر در حیاط‌خلوت منتظر می‌ماند تا از کالای مادی و معنوی دیگران استفاده کند... یک روزی چنگیز ایتماتوف در قرقیزستان به من توصیه کرد که «اسب پشت درشکه سیاست نباش. عمرت را در سیاست تلف نکن!‌» ...
هدف اولیه آموزش عمومی هرگز آموزش «مهارت‌ها» نبود... سیستم آموزشی دولت‌های مرکزی تمام تلاش خود را به کار گرفتند تا توده‌ها را در مدارس ابتدایی زیر کنترل خود قرار دهند، زیرا نگران این بودند که توده‌های «سرکش»، «وحشی» و «از لحاظ اخلاقی معیوب» خطری جدی برای نظم اجتماعی و به‌علاوه برای نخبگان حاکم به شمار روند... اما هدف آنها همان است که همیشه بوده است: اطمینان از اینکه شهروندان از حاکمان خود اطاعت می‌کنند ...
کتاب جدید کانمن به مقایسه موارد زیادی در تجارت، پزشکی و دادرسی جنایی می‌پردازد که در آنها قضاوت‌ها بدون هیچ دلیل خاصی بسیار متفاوت از هم بوده است... عواملی نظیر احساسات شخص، خستگی، محیط فیزیکی و حتی فعالیت‌های قبل از فرآیند تصمیم‌گیری حتی اگر کاملاً بی‌ربط باشند، می‌توانند در صحت تصمیمات بسیار تاثیر‌گذار باشند... یکی از راه‌حل‌های اصلی مقابله با نویز جایگزین کردن قضاوت‌های انسانی با قوانین یا همان الگوریتم‌هاست ...
لمپن نقشی در تولید ندارد، در حاشیه اجتماع و به شیوه‌های مشکوکی همچون زورگیری، دلالی، پادویی، چماق‌کشی و کلاهبرداری امرار معاش می‌کند... لمپن امروزی می‌تواند فرزند یک سرمایه‌دار یا یک مقام سیاسی و نظامی و حتی یک زن! باشد، با ظاهری مدرن... لنین و استالین تا جایی که توانستند از این قشر استفاده کردند... مائو تسه تونگ تا آنجا پیش رفت که «لمپن‌ها را ذخایر انقلاب» نامید ...
نقدی است بی‌پرده در ایدئولوژیکی شدن اسلامِ شیعی و قربانی شدن علم در پای ایدئولوژی... یکسره بر فارسی ندانی و بی‌معنا نویسی، علم نمایی و توهّم نویسنده‌ی کتاب می‌تازد و او را کاملاً بی‌اطلاع از تاریخ اندیشه در ایران توصیف می‌کند... او در این کتاب بی‌اعتنا به روایت‌های رقیب، خود را درجایگاه دانایِ کل قرار داده و با زبانی آکنده از نیش و کنایه قلم زده است ...