محمد سمیر ندا نویسنده مصری برای «دعای اضطراب» [صلاة القلق] به عنوان برنده بوکر عربی ۲۰۲۵ شد.

محمد سمیر ندا نماز دعای اضطراب» [صلاة القلق]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، جایزه بین‌المللی ادبیات داستانی عربی (IPAF) که به عنوان بوکر عربی شناخته می‌شود و معتبرترین جایزه ادبی در جهان عرب است، محمد سمیر ندا نویسنده مصری را برای «دعای اضطراب» به عنوان برنده خود معرفی کرد.

«دعای اضطراب» در سال ۱۹۷۷ می‌گذرد. ساکنان روستای دورافتاده و فراموش‌شده ناج المناسی در قلب مصر، معتقدند که یک میدان مین روستا را احاطه کرده و تلاش برای عبور از آن خطرناک خواهد بود. آنها اطلاعات کمی از دنیای واقعی دارند و تنها می‌دانند از سال ۱۹۶۷ جنگی بین مصر و اسرائیل در جریان بوده و باور دارند دشمن اسرائیلی در تلاش است تا از طریق روستا به مصر نفوذ کند. در همین حال سقوط یک شیء ناشناخته - احتمالاً یک شهاب سنگ یا یک ماهواره - بر روی روستا، موجب یک بیماری همه‌گیر می‌شود و کودکان تازه متولد شده را از ریخت می‌اندازد. با مرور دیدگاه ۸ شخصیت مختلف رمان، تاریخ روستا از نکسه ۱۹۶۷، که در انگلیسی به عنوان جنگ شش روزه شناخته می‌شود، تا این بیماری همه‌گیر، برای خوانندگان روشن می‌شود.

محمد سمیر ندا نویسنده‌ای مصری است که سال ۱۹۷۸ در عراق متولد شد. او در بغداد، قاهره و طرابلس زندگی کرده است.

این کتاب سومین رمان این نویسنده است و ندا با آن موفق به کسب جایزه ۵۰ هزار دلاری بروکر عربی شد. وی نخستین نویسنده مصری است که از سال ۲۰۰۹ موفق به دریافت این جایزه معتبر ادبی شده است.

همچنین به نویسنده برنده و ۵ نویسنده دیگر که به فهرست نهایی این جایزه راه یافته بودند، نفری ۱۰ هزار دلار تعلق گرفت. دیگر نویسندگان فهرست نهایی شامل حمد فال‌الدین برای «دانشمند» از موریتانی، ازهر جرجیس برای «دره پروانه‌ها» از عراق، تیسیر خلف برای «مسیحای اندلس» از سوریه، نادیا نجار برای «لمس نور» از امارات و حنین الصایغ برای «منشور زنان» از لبنان بودند.

کتاب برنده از میان ۱۲۴ کتاب ارسال شده برای رقابت امسال انتخاب و پنجشنبه ۲۴ آوریل ۲۰۲۵ (۴ اردیبهشت ۱۴۰۴) در نمایشگاه کتاب ابوظبی معرفی شد.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...