سفری عاشقانه به گذشته | آرمان امروز


گیوم موسو [Guillaume Musso] یکی از محبوب‌ترین، پرخواننده‌ترین و پرفروش‌ترین نویسنده‌های امروز فرانسه است که بیش از سی‌ودو میلیون نسخه از آثارش فروش داشته و به بیش از چهل‌وشش زبان ترجمه شده است، از جمله زبان فارسی. رمان «تو آنجا خواهی بود؟» [Will you be there] تازه‌ترین اثری است که از این نویسنده با ترجمه سمیه خالدی در نشر گویا منتشر شده است. گیوم موسو تا امروز بیش از بیست‌وهفت اثر منتشر کرده است که هر سال یک اثر به آن افزوده می‌شود. جایزه ریموند چندلر، جایزه بهترین رمان قابل اقتباس به فیلم، و جایزه شوالیه هنر و ادبیات فرانسه از جمله افتخارات او در حوزه ادبیات است.

گیوم موسو [Guillaume Musso] خلاصه رمان  تو آنجا خواهی بود؟» [Will you be there]

«تو آنجا خواهی بود؟» که یکی از رمان‌های موفق و پرفروش گیوم موسو است که در سال 2006 منتشر شد. در سال ۲۰۱۶ نیز فیلم «تو آنجا خواهی بود؟» در کشور کره جنوبی ساخته شد. گیوم موسو در این اثر شگفت‌انگیز داستانی را روایت می‌کند اگر چه باورپذیر نیست، اما به خاطر لطف بیان و لطافت قصه، چنان خواننده را درگیر می‌کند که همه‌چیز را واقعی می‌پندارد. لطافت عاشقانه داستان و ارتباط عاطفی میان افراد، بستر اصلی داستان پرکشش نویسنده است که با زیبایی و مهارت و با تعلیق‌های فراوان، خواننده را با داستان همراه می‌کند.

داستانِ «تو آنجا خواهی بود؟» حول محور پرسشی شکل می‌گیرد که وقایع اصلی داستان را رقم می‌زند. «اگر می توانستید به گذشته برگردید، چه تغییری در زندگی‌تان می‌دادید؟» پاسخِ این پرسش برای شخصیت اصلی داستان الیوت کوپر، بدیهی است، شواهد نشان می‌دهد که زندگی موفقی دارد، در سن شصت سالگی جراحی است خوش‌نام و معتبر و دختری که او را عاشقانه می‌پرستد.

تنها مساله او دلتنگی برای عشقِ زندگی‌اش ایلینا است که سی سال پیش او را از دست داده است. از سرِ اقبال و پس از انجامی کاری خیرخواهانه فرصتی خارق‌العاده به او داده می‌شود تا به گذشته و دهه هفتاد سانفرانسیسکو برگردد و با دکتر جوان پرشوری ملاقات کند که هنوز عشق زندگی‌اش را از دست نداده است.

الیوت کوپر، جراح شصت ساله از سانفرانسیسکو، در کامبوج کار داوطلبانه انجام می‌دهد. او پس از عمل فداکارانه یک کودک، یک بطری مرموز قرص را از یکی از بستگان سپاسگزار بیمارش دریافت می‌کند که قول داده است به عزیزترین آرزویش برسد. آرزوی الیوت این است که پیش از تسلیم‌شدن به سرطانی که او را می‌کُشد، یک بارِ دیگر عشقِ زندگیِ خود را ببیند.

مشکل اینجا است که معشوقه او ایلینا سی سال قبل درگذشته است. اما بطری قرص‌ها ابزاری را برای دیدن او فراهم می‌کند، زیرا او را قادر می‌سازد به گذشته سفر کند. رمان متناوب بین زمان حال (2006) و 1976 در جریان است. در فصل‌های کوتاه یا بخش‌هایی از فصل‌ها، الیوت را فردی سی ساله می‌بیند که با خودِ پیرش روبه‌رو می‌شود.

رمان، داستانی گهگاهی متحرک و اغلب درگیرکننده را روایت می‌کند، بدون اینکه درگیر تناقضات و معضلات اجتناب‌ناپذیر سفر در زمان شود. اکثر خوانندگان کتاب را همان چیزی که هست درك مي‌كنند: يك سرگرمى به دور از واقعيت. بخش‌ها و فصل‌ها همگی با تاریخی که در آن برگزار می‌شوند، هدایت می‌شوند. حتی هر بار سنِ شخصیت‌ها را نیز در نظر می‌گیریم، فقط در صورتی که ریاضیات اولیه ما متزلزل باشد. اشاره‌هايى كه به موسیقی پاپ و رویدادهای مهم جهان شده است، همگى شناخته‌شده هستند، اگر ترجيحا به صورت ساختگى اشاره شده باشد.

پس می‌توان این‌طور گفت که این اثری کارآمد است و نه اثری الهام‌آمیز، که شاید با اقتباس از فیلم نوشته شده باشد. طرح، با وجود پیش‌فرضِ دور از ذهنش، حاوی شگفتی‌های جالبی است و بیشتر شخصیت‌ها به‌جای نقص‌های جالب، از نظر کلیشه‌ای کامل هستند. بااین‌حال، صحنه‌ها به وضوح ترسیم شده‌اند، و شخصیت مرکزی به اندازه کافی توسعه یافته است تا تعلیقِ ناباوری را ممکن کند. اين كتاب علیرغم شروع متوسطش، كتابى قابل دسترس و بی‌ادعا است که هرچه پیش‌تر می‌رود، قدرتمندتر و پرکشش‌تر می‌شود و خواننده را مشتاقانه با خود به جلو می‌کشد.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...