کتاب «جستاری نقدگونه بر عقاید و افکار محی‌الدین (مشهور به ابن‌عربی)» اثر سیدعباس اسلامی کاشانی در ۲۵۶ صفحه به همت موسسه بوستان کتاب منتشر شد.

جستاری نقدگونه بر عقاید و افکار محی‌الدین (مشهور به ابن‌عربی)» اثر سیدعباس اسلامی کاشانی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، نویسنده در این اثر می‌کوشد با روش توصیفی تحلیلی و به مدد نقل دیدگاه‌های بزرگانی از شیعه امامیه همچون مقدس اردبیلی، علامه مجلسی، میرزای قمی و نقل نظریات افرادی از اهل سنت همچون ابن تیمیه، علاءالدین سمنانی، برهان‌الدین بقاعی، شیخ احمد احسائی و سیدحیدر آملی به نقد دیدگاه‌های عربی درباره وحدت وجود بپردازد و ماهیت عقل تأویلات به مکاشفات به دیگر مفاهیم عرفانی را از دیدگاه متفکران مسلمان روشن سازد.

این اثر متضمن مقدمه‌ای است که سیر مباحث همه کتاب، یکجا در آن تنظیم شده است. در تدوین این کتاب، از شیوه وابسته مستقل، استفاده شده است. به همین دلیل کتاب سیر منطقی ویژه‌ای دارد. این کتاب از یک مقدمه و پنج بخش تشکیل شده است. در بخش اول این اثر، تبیین فلسفه و عرفان و تعریف ماهیت فلسفه و چگونگی رابطه علم و فلسفه و نیز ماهیت عرفان به مفهوم علم غیب از دیدگاه قرآن کریم و چگونگی گستره علم پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع) مطرح شده است.

در بخش دوم، فلسفه حیات از دیدگاه قرآن مجید با تبیین آیه‌های الهی در آفاق و انفسی و بیان هدف جهان متحول، اتصال و استمرار حرکت، غایت خلقت در روایات، ارتباط متغیر با حادث و ارتباط نور و ظلمت بررسی شده است.

در بخش سوم، در بررسی افکار و عقاید ابن‌عربی از منظر بزرگان اهل تسنن و تشیع به بیان دیدگاه و نظریه امام خمینی(ره) در نقد کلمه محی‌الدین عربی و قونوی پرداخته شده، سپس دگرگونی‌های عصر مولانا و تاثیر آن بر افکار وی و نیز نتیجه این دگرگونی و پیدایش دو طریقه در عرفان اسلامی بیان شده است؛ همچنین در یک نگاه عالمانه به تبیین افکار و عقاید انحرافی ابن‌عربی از دیدگاه بزرگان اهل تسنن و بیان مخالفان افکار و عقاید وی از بیان شخصیت‌های تراز اول اسلامی شیعی پرداخته شده است.

بخش چهارم، افکار و عقاید محی‌الدین در نگاه میرزای قمی به نقل از سه رساله «اجازه ذکر»، «ایمان فرعون»، «رد بر صوفیه و وحدت وجود» و نیز بیان شرح حال و نظر میرزای قمی در مورد عقاید ابن‌عربی در رساله رد بر صوفیه و در پاره‌ای از گفتار محی‌الدین و بیان اشکال بر کلام او بررسی شده است.

در بخش پنجم دیدگاه ابن‌عربی درباره ریشه‌های الهی عشق بر انسان، لاوجودی معشوق، عشق خداوند، عشق انسانی و هدف عشق بررسی شده و سپس تحت عنوان «پیوست: صورت بعد از اجازات فقهی و روایی» درج شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...